Czy nadwaga i otyłość to tylko kwestia zbędnych kilogramów?

adwaga i otyłość to nie tylko defekt kosmetyczny, ale problem, który pociąga za sobą mnóstwo innych chorób. Już Hipokrates podkreślał, że korpulentność jest nie tylko chorobą w samą w sobie. Nadmierne kilogramy mogą bowiem prowadzić do chorób somatycznych, ale też wpływać na nasze funkcjonowanie psychologiczne i społeczne.

Liczne badania wskazują, że nadmierna masa ciała pociąga za sobą mnóstwo somatycznych chorób, takich jak  choroby serca, nowotwory, cukrzycę czy choroby mózgowo-naczyniowe. Do konsekwencji zdrowotnych należą również obniżenie odporności organizmu, dolegliwości bólowe czy zapalenia stawów. Wielu klientów borykających się z nadwagą lub otyłością uskarża się także na zaburzenia snu i problemy dermatologiczne.

Niestety lista ta nie kończy się wyłącznie na chorobach fizycznych, ale obejmuje również obszar zdrowia psychicznego. Wśród osób z nadwagą lub otyłością około jedna piąta to osoby borykające się z zaburzeniami nastrojów, takimi jak depresja czy zaburzania dwubiegunowe. Objawami depresji są przygnębienie, zaburzenia snu, niechęć do działania, wycofanie z relacji społecznych czy zaburzenia apetytu (zmniejszenie, ale także wzmożenie chęci jedzenia).

Istnieje kilka mediatorów zwiększających ryzyko wystąpienia depresji u osób z nadmierną masą ciała. Pierwszym z nich jest reakcja otoczenia na nadmierne kilogramy. Badania potwierdzają, że osoby z nadwagą stają się częściej przedmiotem kpin i cynicznych komentarzy innych osób, co z kolei prowadzi do niezadowolenia z siebie i własnego wyglądu, a także smutku i przygnębienia. Drugim czynnikiem zwiększającym ryzyko depresji u osób z nadwagą czy otyłością są zaburzone wzory odżywiania. Zaburzenia te polegają na ograniczaniu ilości spożywanego jedzenia, braku regularnych posiłków oraz epizodach przejadania się. Trzecim czynnikiem z grupy mediatorów jest rozbieżność między idealnym a realnym obrazem ciała. Rozbieżność ta może przyczyniać się do niezadowolenia z własnego wyglądu i obniżać samoocenę.

Z drugiej strony obniżony nastrój może wtórnie wpływać na zwiększenie masy ciała danej osoby. Jak wiadomo, wiele osób reguluje negatywne emocje za pomocą jedzenia. Gdy pojawiają się takie emocje jak smutek, samotność, lęk czy gniew, zarówno kobiety jak i mężczyźni z nadwagą mogą traktować jedzenie jako panaceum na troski.

Wśród osób z otyłością zauważono również duże ryzyko wystąpienia zaburzeń seksualnych. Mężczyźni z nadwagą występują w grupie ryzyka dysfunkcji erekcji. Zjawisko to silnie wiąże się z problemami krążeniowymi wynikającymi z nadwagi. Natomiast u kobiet nadmierna masa ciała może prowadzić do niższego pobudzenia seksualnego.

Wśród osób uskarżających się na nadmierną masę ciała zauważyć można również zaburzenia jedzenia. Około 25% z nich cierpi na zespół kompulsywnego objadania się, który polega na niekontrolowanych napadach spożywania dużej ilości pokarmów, którym może towarzyszyć specyficzne pobudzenie emocjonalne lub szybsze niż zazwyczaj tempo jedzenia. Jeżeli po wystąpieniu napadu objadania się pojawia się poczucie braku kontroli oraz podejmowane są czynności kompensacyjne, możemy z kolei mówić o wystąpieniu następnego rodzaju zaburzenia odżywiania – bulimii.

Podsumowanie

Otyłość to skomplikowana choroba, a bycie otyłym to dźwiganie balastu związanego nie tylko z nadmiarem kilogramów, ale również ze społecznym odrzuceniem, niewiarą w siebie i różnymi wtórnymi dolegliwościami.  Nie każda osoba z nadmierną masą ciała czuje się psychicznie źle ze swoją wagą, ale każdy narażony jest na jej medyczne i zdrowotne konsekwencje. Jeżeli podejmujemy decyzję o odchudzaniu warto pamiętać, że jest to proces, który ma trwać w czasie i będzie wymagał często zmiany całego stylu odżywiania, a nawet stylu życia. Takie podejście najlepiej chroni przed pojawieniem się efektu „jojo” lub powtarzającym się poczuciem braku sukcesów.

Bibliografia:

• Christopher G. Fairburn – „Jak pokonać objadanie się”,

• Aleksandra Łuszczyńska – „Nadwaga i otyłość”,