System odpornościowy naszego organizmu to struktura bardzo skomplikowana. Aby wszystko działało w sposób prawidłowy, każdy z parametrów powinien pozostawać w normie. Limfocyty stanowią jeden z istotnych elementów tego układu, a zatem nadmiar lub niedobór tych kulistych komórek jest powodem do niepokoju. Kiedy należy się zbadać i jakie wyniki są niepokojące? Takie pytania pojawiają się najczęściej w przypadku tego zagadnienia.
Czym są limfocyty?
Limfocyty są bardzo ważnym elementem układu odpornościowego u człowieka. Występują w krwi jako pojedyncze komórki i dzielą się na grupy B i T. Pierwsza z nich odpowiada za rozpoznawanie antygenów i tworzenie przeciwciał, a druga odgrywa rolę techniczną i ma za zadanie udzielać odpornościowej odpowiedzi komórkowej. Istotne jest, aby we krwi nie występowały limfocyty poniżej normy, ponieważ wtedy organizm najbardziej narażony jest na ataki wirusów i chorób.
Oczywiście odporność można też dodatkowo wspomagać stosowaniem odpowiednich wyrobów medycznych, dietą i suplementacją. Naturalna bariera organizmu nie zawsze jest w stanie sobie poradzić z każdym problemem, dlatego pomoc z zewnątrz jest zawsze mile widziana. Jednym z naturalnych środków wspomagających jest olej z wątroby rekina, zawarty np. w takim specyfiku jak Preventic w kapsułkach. Innym przykładem jest doskonale znana rutyna w połączeniu z witaminą C — kompozycję tych dwóch składników można odnaleźć w produkcie leczniczym Rutinoscorbin, od lat chętnie kupowanym przez wielu Polaków. Te i inne środki zaoferuje nam apteka, najlepiej szukać w dziale „Leki na odporność”.
Rola limfocytów w organizmie
Limfocyty są formą tarczy mającej za zadanie rozpoznawać zagrożenia zewnętrzne i je neutralizować. Taki typ ochrony działa skutecznie na bakterie, grzyby i wirusy. Gdyby zabrakło limfocytów, człowiek zostałby skazany na wyginięcie, ponieważ każda, nawet najmniejsza infekcja mogłaby prowadzić do śmierci — właśnie tak ważną rolę odgrywają limfocyty. Norma dotycząca ich obecności w organizmie powinna być samoistnie utrzymywana poprzez różne procesy życiowe, ponieważ każdy spadek oznacza o wiele większą podatność na choroby.
Bardzo istotne jest znaczenie limfocytów w procesie przyjmowania szczepionek. Szczepienie jest niczym innym jak wprowadzeniem fragmentu wirusa wprost w krwiobieg pacjenta. Znajdujące się tam komórki z grupy B natychmiast rozpoznają obecność intruza i rozpoczynają wytwarzanie przeciwciał. Dlatego, jeśli w przyszłości pojawia się faktyczny kontakt z chorobą w naturalnym środowisku, ludzki organizm jest w stanie o wiele szybciej i skuteczniej zareagować na zagrożenie, całkowicie je neutralizując. Nie doprowadza się w ten sposób do ciężkich do opanowania objawów i jeszcze trudniejszych powikłań.
Przyczyny podwyższonych limfocytów
Limfocyty podwyższone jako zjawisko mają swoją osobną nazwę, a jest nią limfocytoza. Wskazuje na nią dość trudny do zapamiętania wzór 5 x 10^9/l, określający, ile limfocytów znajduje się we krwi obwodowej. Po przekroczeniu wartości będącej wynikiem powyższego działania u pacjenta pojawia się sytuacja, w której stężenie wychyla się ponad normę.
Powodów może być kilka, ale najczęściej jest to trwająca infekcja. U osób dorosłych nieprawidłowości zauważa się w trakcie mononukleozy zakaźnej, krztuśca, wirusowego zapalenia wątroby i innych chorób. Co istotne, limfocyty powyżej normy utrzymują się jeszcze przez pewien czas i wracają do właściwego stanu dopiero po rekonwalescencji. U dzieci najczęściej powodem przekroczonych odczytów są: odra, różyczka i świnka. Analogicznie jak u osób dojrzałych sytuacja stabilizuje się dopiero po kilku dniach od ustąpienia objawów infekcji.
Limfocyty poniżej normy — przyczyny
Z kolei zbyt niskie stężenie limfocytów, notowane na poziomie mniejszym niż 1000/µl, jest nazywane limfopenią. Zjawisko to jest bardzo groźne dla życia człowieka. Dość często słyszy się o obniżonej odporności po przebytej chorobie nowotworowej bądź zakaźnej – w tym przypadku jest to limfopenia nabyta. Czasem zdarza się też tak, że dziecko już od pierwszych miesięcy życia ma problem z limfocytami poniżej normy. Wtedy mowa o limfopenii wrodzonej.
Jeśli liczba limfocytów we krwi jest znacznie obniżona, przyczyn można szukać w którejś z chorób dziedzicznych, np. zespole Di George’a oraz zespole Wiskotta-Aldricha. Jeśli powody nie leżą w genetyce, o taki stan rzeczy można obwiniać np. AIDS, tyfus, miastenię, gruźlicę, a nawet grypę. Najtrudniejsze do zdiagnozowania są czynniki dość losowe – jak chociażby bardzo wysoka częstotliwość sytuacji stresowych w krótkim czasie albo epizodyczny, bardzo wytężony wysiłek fizyczny. Również niektóre leki działają tak, że badania wskazują limfocyty poniżej normy. Takich specyfików warto unikać, jeśli to tylko możliwe.
Limfocyty — norma dla nich w ujęciu procentowym wynosi 20-40% u dorosłych, a u dzieci jest niesamowicie zmienna i zależna od aktualnego okresu dojrzewania, wzrostu etc. Wartości te łatwo poznać, przeprowadzając jedynie najprostsze badanie krwi. Jeśli lekarz prowadzący poprosi o wykonanie takiego testu, warto posłuchać, ponieważ otrzymane wyniki znacząco ułatwią dalszą diagnostykę.