NIK o żywieniu w szkołach (raport)

NIK o żywieniu w szkołach. Dzisiaj Najwyższa Izba Kontroli upubliczniła raport dotyczący wdrażania zasad zdrowego żywienia w szkołach w latach 2015-2016. Kontrola została podjęta, ponieważ statystyki dotyczące problemów z nadwagą i otyłością są rosnące pomimo podejmowania kolejnych działań mających temu zapobiec. W szczególności zaś wprowadzone 1 września 2015 zakaz sprzedaży niezdrowych produktów w szkołach. Jak podaje NIK na samą akcję „szklanka mleka” wydano blisko 886 mln zł, zaś na „owoce w szkole” 325 mln zł.

Jakie są wyniki kontroli NIK?

NIK skupił się na kontroli 10 jednostek zarządu terytorialnego oraz 20 szkołach podstawowych z kilku województw. Raport opiera się min. na badaniach BMI aż 10 778 uczniów, ankietach wśród 2290 rodziców i 316 nauczycieli.

W trakcie kontroli ustalono, że:

W 19 z 20 gmin nie zbiera się informacji o statystykach dzieci z nieprawidłową masą ciała
W 10 z 20 szkół dyrekcja nie występowała o zbiorcze wyniki badań przesiewowych
Szkoły biorą udział w akcjach „Mleko w szkole” oraz „Owoce w szkole”. Statystyki codziennego spożycia dla mleka wynoszą jednak 56,7%, zaś owoców 53%.
Zdarzały się przypadki (2 z 20), że samochody transportujące produkty nie zapewniały prawidłowej temperatury przechowywania jedzenia
Obiady serwowane uczniom nie spełniały norm żywienia (białka, węglowodany, tłuszcze)
- Średnia zawartość białka była na poziomie 169% do 462% EAR
- Średnia zawartość tłuszczów od 90% do 333% EAR
- Średnia zawartość węglowodanów od 136% do 300% EAR
- W 12 na 14 przypadków zbyt duża ilość sodu
- W 8 przypadkach na 14 ilość sodu została przekroczona ponad trzykrotnie
Spadła liczba dzieci spożywających obiady w szkole
Cena obiadu wzrosła w niektórych przypadkach nawet 2,5 krotnie
Przerwy obiadowe były w złym momencie (zbyt wcześnie) lub trwały zbyt krótko (przykład: 10 minut przerwy na stołówce na 90 uczniów, gdzie wydawano obiad dla 101 uczniów)

Organizacja obiadów w szkole

W przypadku organizacji obiadów stwierdzano niewłaściwy stan pomieszczeń sanitarnych (4 z 20). W 5 na 17 przypadkach asortyment sklepików szkolnych nie był zgodny z przepisami, w 6 z 20 szkół dzieci nie miały dostępu do wody pitnej. W trzech szkołach zamontowane były poidełka.

Jak NIK ocenia realizację programu?

NIK w podsumowaniu pisze między innymi, że „żadna ze skontrolowanych szkół nie zapewniła obiadów spełniających normy żywienia uczniów”, ponadto „Szczególnie niepokojący był także spadek liczby
dzieci korzystających z obiadów szkolnych. Był on największy w szkołach, w których zrezygnowano z prowadzenia własnych stołówek. Jak wykazała kontrola, organizacja obiadów przez ajenta lub firmę cateringową wiązała się ze znacznym wzrostem cen, co w ocenie NIK było główną przyczyną rezygnacji
rodziców z tej formy żywienia w szkole.”

Ten efekt widoczny jest na poniższym wykresie