Dlaczego jemy? Pozabiologiczne funkcje jedzenia
Problem nadwagi i otyłości narasta. Większość współczesnego społeczeństwa je więcej niż tego potrzebuje. Czynność jedzenia w coraz większym stopniu przestaje pełnić funkcję jedynie fizjologiczną, jaką jest utrzymanie organizmu przy życiu i dostarczenie mu energii i składników odżywczych.
Spełnia także szereg innych funkcji w życiu człowieka, co przyczynia się do wzrostu odsetka osób, borykających się z nadmierną masą ciała. Problem staje się bardziej złożony. Nie wystarczy ingerencja w jadłospis, by uzyskać pożądaną zmianę. Konieczne jest interdyscyplinarne podejście do odżywiania, szukanie odpowiedzi na pytania: co powoduje, że jemy zbyt dużo i nieracjonalnie? Co zrobić, by skutecznie zmieniać nawyki żywieniowe?
Psychodietetyka stara się odpowiedzi na te pytanie znaleźć.
Jakie inne funkcje, poza zaspokojeniem głodu spełnia pożywienie?
- jest wyrazem tożsamości kulturowej – przynależność do danej grupy powoduje pewną postawę wobec różnych zachowań jedzeniowych, n.p. powstrzymywanie się od spożywania określonych produktów
- może być wyrazem miłości – n.p. przygotowywanie i podawanie jedzenia ukochanej osobie
- jest sposobem okazywania władzy – rozdzielanie żywieniowych nagród i kar
- jest wypełniaczem czasu – jedzenie z nudów
- jest sposobem redukcji napięcia emocjonalnego, zarówno pozytywnego jak i negatywnego
- może pomagać wyrażać trudne emocje
- może rekompensować doświadczane braki, n.p. samotność, brak bliskich więzi z innymi
- tworzy przestrzeń do tłumaczenia się z porażek i niepowodzeń, n.p. nie mogę znaleźć dobrej pracy, bo jestem gruba
- jest formą nagradzania się
- może być reakcją na bodziec, kusi mimo braku uczucia głodu fizycznego
Spożywanie posiłku i jego ograniczanie niesie zatem ze sobą wiele znaczeń. Zmiana jadłospisu nierozerwalnie wiąże się z rezygnacją z zaspokajania wielu potrzeb psychologicznych lub nauką nowego sposobu zaspokajania tych potrzeb, co nie następuje ani szybko, ani łatwo.
