Adipocyty
Adipocyty to najprościej mówiąc komórki tkanki tłuszczowej. Te komórki tłuszczowe występują już u 14- tygodniowego płodu. Z chwilą porodu tkanka tłuszczowa u noworodka stanowi 13% jego masy ciała, a pod koniec 1. roku życia dziecka już 28%.
Fazy wzrostu adipocytów
Przyjmuje się dwie fazy wzrostu adipocytów:
- faza I – przełom 1. i 2. roku życia – wielkość i liczba adipocytów utrzymują się na stałym poziomie do około 8.-10. roku życia
- faza II – wiek 10-18 lat – w tym okresie czynniki środowiskowe wywierają największy wpływ na rozwój tkanki tłuszczowej i jej funkcjonowanie.
Po 20.–30. roku życia stopniowo maleje masa mięśni (z 40% do 20% między 20. a 70.rokiem życia), natomiast masa tłuszczu rośnie maksymalnie do 60.–70. roku życia, po czym ulega zmniejszeniu. Zatem po 70. roku życia maleje masa mięśni i tkanki tłuszczowej, dochodzi też do redystrybucji tkanki tłuszczowej.
Tkanka tłuszczowa = akumulator energetyczny
Tkanka tłuszczowa spełnia rolę samoregenerującego się akumulatora energetycznego. Magazynowanie energii pod postacią tłuszczów obojętnych następuje po każdym posiłku, a uwalnianie jej na potrzeby ustroju zachodzi zawsze pod wpływem bodźców uwalniających kwasy tłuszczowe. Jeżeli odkładanie jest większe niż zużywanie energii, w niedługim okresie czasu pojawia się otyłość.
Zaburzenie mechanizmu homeostazy energetycznej jest spowodowane usunięciem pewnych fizjologicznych bodźców z życia codziennego, np. przy ograniczeniu wysiłku fizycznego. Konsekwencją takiego stanu jest powiększenie komórek tłuszczowych w sposób niezależny od potrzeb organizmu. U osób dorosłych czynnikiem prowadzącym do otyłości jest wielkość a nie ilość adipocytów.
Wnioskować więc można, że rozmiar komórek tłuszczowych w znacznej mierze jest zależny od aktywności fizycznej. Osoby szczególnie aktywne fizycznie mają komórki tłuszczowe o zmniejszonej objętości niż osoby unikające wysiłku fizycznego. Wysiłek mięśniowy jest czynnikiem utrzymującym wielkość adipocytów w wąskim zakresie normy, która odpowiada fizjologicznemu gromadzeniu tłuszczu. Czynnikiem powodującym otyłość nie jest więc tylko przekarmienie, lecz może przede wszystkim brak stałego, systematycznego wysiłku fizycznego.
Ograniczenie aktywności fizycznej, szczególnie w okresie starości, indukuje po części zwiększanie się ilości adipocytów oraz ogólnej masy tłuszczu w organizmie. Podobnie jest w przypadku osób z uszkodzeniem układu ruchu czy też osób leżących w wyniku choroby.
Adipocyty – co wynika z badań:
- otyłość może wiązać się ze zwiększeniem wielkości adpiocytów przy zachowaniu niezmienionej ich liczby
- w otyłości wielkość i liczba adipocytów mogą ulegać zwiększeniu jednocześnie
- może dominować zwiększenie liczby tych komórek.
Bibliografia:
- Skowrońska B, Fichna M, Fichna P. (2005) Rola tkanki tłuszczowej w układzie dokrewnym, Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii, tom 1.
- Kotwasek M, Mazurek A, Wrońska A, Kmieć Z. (2008) Patogeneza i leczenie otyłości u osób w podeszłym wieku, Forum Medycyny Rodzinnej, tom 2, Nr 6.
- Tatoń J, Czech A, Bernas M. (2007) Otyłość- zespół metaboliczny, Wydawnictwo Lekarskie PZWL , Warszawa
