Chorujesz na Hashimoto? Jednocześnie możesz mieć celiakię!

U osób chorych na przewlekłe zapalenie tarczycy, czyli chorobę Hashimoto celiakia (trwała nietolerancja glutenu) występuje nawet 10 razy częściej w porównaniu z resztą populacji [1]. Przyczyną obu chorób jest autoagresja, co powoduje, że mogą występować jednocześnie. Nie oznacza to jednak, że osoby z Hashimoto powinny od razu przechodzić na dietę bezglutenową. Zaleca się im najpierw diagnostykę w kierunku celiakii. Dlaczego?

Celiakia zmniejsza skuteczność leczenia choroby Hashimoto

Jeśli masz celiakię i spożywasz produkty zawierające gluten (z pszenicą, żytem, jęczmieniem i owsem w składzie), to Twój układ odpornościowy zaczyna niszczyć tkanki organizmu – kosmki jelitowe. Te niewielkie wypustki pokrywające wnętrze jelita cienkiego uczestniczą we wchłanianiu substancji odżywczych z pokarmu, suplementów diety oraz leków. Brak sprawnie działających kosmków jelitowych uniemożliwia przyswajanie witamin i minerałów czy substancji leczniczych. W rezultacie organizm jest narażony na niedobory pokarmowe, a leczenie choroby Hashimoto nie przynosi efektu. Stad też łatwy wniosek, że bez leczenia celiakii nie uda Ci się pozbyć problemów z tarczycą.

Hashimoto i celiakia – obie choroby dają podobne objawy

W postaci osłabienia, ciągłego uczucia zmęczenia, depresji, bólu mięśni i stawów, utraty włosów oraz zmian skórnych. Powyższe objawy są charakterystyczne zarówno dla celiakii, jak i choroby Hashimoto. Niestety często przypisuje się je tylko drugiemu z wymienionych schorzeń, celiakii nie biorąc nawet pod uwagę. Jest to błąd, ponieważ po rozpoznaniu trwałej nietolerancji glutenu i wprowadzeniu leczenia, ww. objawy najczęściej cofają się.

Badanie w kierunku celiakii przy występującej chorobie Hashimoto jest rekomendowane nawet przez ESPGHAN – stowarzyszenie zajmujące się m.in. opracowywaniem standardów w diagnostyce trwałej nietolerancji glutenu. Aby potwierdzić konieczność wykonania badań, warto przytoczyć trochę statystyk. Okazuje się bowiem, że nawet 50% osób dotkniętych chorobą Hashimoto może mieć jednocześnie geny predysponujące do celiakii [2].

Jak wygląda diagnostyka celiakii

Celiakii nie da się zdiagnozować przy pomocy jednego badania. Chory musi sprawdzić zarówno geny, jak i przeciwciała. Badanie genetyczne pozwoli całkowicie wykluczyć celiakię lub potwierdzić ją z dużym prawdopodobieństwem. Jest to badanie szczególnie ważne, ponieważ żeby zachorować na celiakię trzeba być do niej genetycznie predysponowanym (posiadać układ genów HLA-DQ2 i HLA-DQ8). Drugie badanie jest równie ważne, ponieważ pozwala ustalić, czy choroba jest aktywna. Jak widać, oba badania wzajemnie się dopełniają, w związku z tym o obu trzeba pamiętać. W pierwszej kolejności zawsze warto wykonać badanie genetyczne. Analiza powinna obejmować geny/haplotypy DQ2,2 DQ2,5 i DQ8 [3]. Dlaczego? Ponieważ tylko wtedy badanie jest pewne i może wykluczyć chorobę. Wówczas dalszą diagnostykę, czyli test przeciwciał, można już pominąć.

Dieta bezglutenowa w chorobie Hashimoto? Tak, ale tylko wtedy, gdy masz stwierdzoną celiakię

Gluten z diety muszą całkowicie wyeliminować tylko te osoby z chorobą Hashimoto, które trwale go nie tolerują, czyli cierpią na celiakię. Pozostali chorzy mogą spokojnie spożywać ten składnik. Jeśli cierpisz na chorobę Hashimoto i zastanawiasz się nad zastosowaniem diety bezglutenowej, to pamiętaj, że rezygnując z glutenu bez potrzeby możesz bardzo sobie zaszkodzić. Dieta bezglutenowa sama w sobie jest już dietą niedoborową, ponadto nie sprzyja utrzymaniu szczupłej sylwetki, co ma związek z ograniczonym spożyciem błonnika.

Z kolei ryż, będący przecież podstawą diety bezglutenowej, zawiera w sobie szkodliwy arsen [4]. Dlatego spożywanie go w większych ilościach nie będzie miało zbyt pozytywnego wpływu na nasze zdrowie. Reasumując, dietę bezglutenową trzeba wprowadzać z dużą rozwagą i najlepiej dopiero po przeprowadzeniu odpowiedniej diagnostyki.

Źródła:

[1] T. Milewicz, M. Pulka, D. Galicka-Latała, E. Rzepka, J. Krzysiek, Choroba trzewna – celiakia a płodność, „Przegląd Lekarski” 2011, 68, 9, s. 640-642.

[2]I. Wentz, Hashimoto. Jak w 90 dni pozbyć się objawów i odzyskać zdrowie. Kraków 2017.

[3] J. B. Bierła, I. Trojanowska, E.Konopka i in., Diagnostyka celiakii i badania przesiewowe w grupach ryzyka, „Diagnostyka Laboratoryjna”, ,2016; 52(3), s. 209.

[4] Z. Zdrojewicz, A. Jagodziński, M. Kowalik, Ryż to zdrowie – prawda czy mit?, „Medycyna Rodzinna” 2017, 20(1), 53-59.