Woda jest głównym składnikiem organizmu. Może stanowić 45-75% masy ciała, u dorosłego człowieka jej udział sięga ok.60% (u kobiet trochę mniej). Można stwierdzić, że jest w pewnym sensie materiałem budulcowym. Ponadto stanowi środowisko dla wszystkich procesów życiowych w organizmie oraz jest substratem wielu reakcji biochemicznych. Woda jest również niezbędna do prawidłowego przebiegu procesów trawienia: formowania kęsów pożywienia, przesuwania treści pokarmowej wzdłuż przewodu pokarmowego, właściwego działania enzymów trawiennych. Pełni też rolę zabezpieczającą i zwilżającą oraz ochronną np. dla gałki ocznej, mózgu czy płodu.
Dlaczego warto pić wodę?
Aby nasz organizm działał sprawnie, zawartość wody w organizmie człowieka musi być utrzymana na stałym poziomie. Oznacza to, że powinniśmy przyjmować tyle wody w ciągu dnia ile jej wydalamy. Średnio jest to 2,8 litra na dobę.
| ŹRÓDŁO WODY | ILOŚĆ (cm³) | DROGI WYDALANIA | ILOŚĆ (cm³) |
| Pożywienie stałe Napoje Procesy metaboliczne | 1000 1500 300 | Nerki (mocz) Płuca (para wodna) Skóra (pot) Przewód pokarmowy(kał) | 1500 550 600 150 |
| RAZEM | 2800 | RAZEM | 2800 |
Źródłem wody dla organizmu są przede wszystkim napoje. Powinniśmy wypijać minimum 1,5l wody dziennie. Najlepiej wybierać wodę zmineralizowaną, która dostarczy również niezbędnych pierwiastków dla naszego organizmu. Słodkie napoje szczególnie w upalne dni nie ugaszą pragnienia, lecz tylko je nasilą.
Pewnych ilości wody dostarcza też pożywienie o konsystencji stałej:
- warzywa i owoce – do 95%
- mięso – ok.70%
- pieczywo – 40%
Oleje roślinne i cukier prawie wcale nie zawierają wody.
Woda wytwarza się także w organizmie w wyniku katabolizmu składników energetycznych czyli z glukozy, kwasu palmitynowego i albumin. Średnio najwięcej wody powstaje podczas utleniania tłuszczów.
Co się dzieje gdy pijemy zbyt mało?
Jeśli nasz organizm nie otrzyma odpowiedniej ilości wody, dochodzi najpierw do zmniejszenia objętości osocza, wzrostu stężenia w nim sodu i zwiększenia osmolarności, czyli prościej mówiąc do odwodnienia, którego objawami są:
- pragnienie
- zmniejszone wydzielanie śliny i wysychanie jamy ustnej
- rozdrażnienie
- bezsenność
- zaczerwienienie skóry
- utrata apetytu
- zaburzenia koncentracji
- zmniejszona ilość moczu i zmiana jego koloru na brunatny
- ograniczone wydalanie produktów przemiany materii (m.in. mocznik, kreatynina), które powodują zatrucie organizmu
Zbyt mała podaż płynów ogranicza także ilość wydalanego potu, co może być bardzo niebezpieczne podczas występowania wysokich temperatur i prowadzić do przegrzania organizmu. Dlatego o odpowiednie nawodnienie trzeba zadbać szczególnie w lato oraz podczas wykonywania wysiłku fizycznego.
