Interwencje w szkołach nie są skuteczne w walce z otyłością?

Naukowcy z Uniwersytetu w Birmingham (Wielka Brytania) alarmują, że same interwencje szkół oparte na propagowaniu zdrowego trybu życia nie są skuteczne w walce z otyłością u dzieci. Ostrzeżenie pojawia się po tym, jak jedno z największych dotychczas przeprowadzonych badań dotyczących profilaktyki otyłości w dzieciństwie wykazało, że interwencja na rzecz zdrowego stylu życia prowadzona w dziesiątkach szkół nie doprowadziła do znaczących zmian w masie ciała uczniów. Wyniki randomizowanego kontrolowanego badania, opublikowano w „The British Medical Journal”.

Prowadzony przez naukowców z University of Birmingham, program West Midlands ActiVe lifestyle and healthy Eating in School children (WAVES) został sfinansowany przez Narodowy Instytut Badań nad Zdrowiem (ang. National Institute for Health Research, NIHR). Jego celem była ocena skuteczności działań mających na celu wspieranie dzieci w wieku sześciu i siedmiu lat w utrzymywaniu masy ciała w graniach normy poprzez promowanie zdrowego żywienia i aktywności fizycznej.

Problem nadwagi u dzieci:

Nadwaga w dzieciństwie jest problemem globalnym, dotykającym około 41 milionów dzieci w wieku poniżej 5 lat. Oprócz fizycznych i psychospołecznych konsekwencji zdrowotnych we wczesnych latach życia, nadwaga w dzieciństwie jest ważnym czynnikiem prognostycznym otyłości w wieku dorosłym, z dodatkowymi negatywnymi skutkami zdrowotnymi i ekonomicznymi. W Wielkiej Brytanii około jedna czwarta dzieci ma nadwagę w momencie rozpoczęcia edukacji szkolnej (4-5 rok życia). Odsetek dzieci z nadwagą podwaja się w ciągu następnych sześciu lat (z około 9% do 19%).

Charakterystyka programu „WAVES”:

12-miesięczna akcja obejmowała codzienną dodatkową 30-minutową szkolną aktywność fizyczną oraz sześciotygodniowy interaktywny program oparty na współpracy z klubem piłkarskim Premiership. Akcja zawierała także regularne informowanie o lokalnych możliwościach aktywności fizycznej dla rodzin oraz rodzinne warsztaty kulinarne organizowane w szkołach. W programie wzięło udział prawie 1500 uczniów z 54 państwowych szkół podstawowych w West Midlands. Pomiary –  w tym masa ciała, wzrost, zawartość tkanki tłuszczowej, obwód talii, grubość fałdu skóry i ciśnienie krwi – zostały zebrane na początku badania. Przez pięć dni uczestnicy nosili tracker aktywności, rejestrowali spożycie żywności i brali udział w testach, aby ustalić postrzeganą jakość życia, akceptację społeczną i wizerunek ciała. Pomiary te zostały wykonane ponownie po 15 oraz 30 miesiącach i zostały porównane wśród uczniów, którzy uczestniczyli oraz nie uczestniczyli w programie.

Podsumowanie

Chociaż szkoła jest miejscem  istotnie wpływającym na zachowania zdrowotne dzieci, a dostarczanie wiedzy i umiejętności w celu wspierania zdrowego stylu życia jest jedną z jej obowiązkowych funkcji, potrzebne są również zmiany i większe zaangażowanie ze strony rodziny, społeczności, mediów oraz przemysłu spożywczego.

Źródło:

Peymane Adab, Miranda J Pallan, Emma R Lancashire, Karla Hemming, Emma Frew, Tim Barrett, Raj Bhopal, Janet E Cade, Alastair Canaway, Joanne L Clarke, Amanda Daley, Jonathan J Deeks, Joan L Duda, Ulf Ekelund, Paramjit Gill, Tania Griffin, Eleanor McGee, Kiya Hurley, James Martin, Jayne Parry, Sandra Passmore, K K Cheng. Effectiveness of a childhood obesity prevention programme delivered through schools, targeting 6 and 7 year olds: cluster randomised controlled trial (WAVES study). BMJ, 2018