Dieta bezglutenowa nie jest kolejną modą lub fanaberią. Oczywiście są osoby, które świadomie rezygnują z glutenu, bo dzięki temu czują się dobrze, jednakże w większości przypadków jest to konieczność zapewniająca zdrowie. O ile jeszcze do niedawna jedyną chorobą wykluczającą spożywanie mieszanki białek obecnych w zbożach była celiakia, o tyle dziś coraz częściej diagnozuje się inne choroby eliminujące gluten. Wystarczy tu wymieniać chociażby nieceliakialną nietolerancję glutenu, nadwrażliwość na gluten lub alergię na pszenicę. Dietę bezglutenową poleca się również wspomagająco przy leczeniu choroby Hashimoto i zespołu jelita drażliwego.
Czym jest gluten
Gluten to nic innego, jak mieszanka białek zbożowych, nazywanych prolaminami. Największe jego ilości występują w pszenicy. Poza nią gluten obecny jest w jęczmieniu, życie i zwykłym, niecertyfikowanym owsie, który w trakcie zbiorów, transportu, przechowywania i przetwarzania zostaje zanieczyszczony żytem, pszenicą bądź jęczmieniem. Składnik ten jest również obecny we wszystkich produktach, które powstają na bazie wymienionych zbóż, a więc w mąkach, niektórych kaszach, płatkach, makaronie pszennym i żytnim, pieczywie pszennym, żytnim, razowym, orkiszowym, graham, w wyrobach cukierniczych, napojach mlecznych z dodatkiem słodu jęczmiennego, piwie i kawie zbożowej. Co ciekawe, gluten jest również obecny w maślankach smakowych, jogurtach owocowych, wędlinach. Dla osoby zdrowej gluten nie stanowi żadnego niebezpieczeństwa i nie ma żadnych wskazań, aby wyeliminować go z diety. Jednakże dla osób, które nie tolerują tego składnika, może być bardzo szkodliwy.
Kto powinien unikać glutenu?
Pierwszą grupą osób, które bezwzględnie powinny wykluczyć gluten ze swojej diety są osoby chorujące na celiakię – immunologiczne zaburzenie ogólnoustrojowe. Glutenu powinny również unikać osoby z alergią na gluten, u których objawy alergii mogą pojawić się po spożyciu nawet śladowych ilości tego białka, a także osoby uczulone na pszenicę oraz cierpiące na nieceliakialną nietolerancję glutenu. Nietolerancja glutenu może współwystępować z chorobami o podłożu autoimmunologicznym lub neurologicznym, a dieta bezglutenowa może poprawić stan zdrowia chorych.
Czym jest celiakia?
Celiakia to choroba kojarzona głównie z wiekiem dziecięcym, jednakże dotyczy również osób dorosłych. Tak naprawdę jest to choroba na całe życie, mająca podłoże genetyczne. Jest to zaburzenie genetyczne, prowadzące do autoagresji. W jej przebiegu dochodzi do wytwarzania przeciwciał i stanu zapalnego w obrębie jelit, a w skrajnych przypadkach – zaniku kosmków jelitowych, co z kolei prowadzi do stopniowego uszkodzenia śluzówki jelita cienkiego. Pojawiające się problemy z trawieniem, a następnie wchłanianiem, przenoszą się na wystąpienie nieprzyjemnych objawów. Mowa tu o wzdęciach, biegunkach, migrenach, zmianach skórnych czy znacznej utracie wagi. Jeżeli celiakia nie zostanie rozpoznana i leczona, wówczas może doprowadzić do niepłodności, raka jelita lub osteoporozy. Niestety częstotliwość występowania tej choroby nadal rośnie. Wynika to z faktu coraz większego spożycia glutenu, a jednocześnie o wiele lepszej diagnostyki niż jeszcze kilka lat temu.
Zbilansowana dieta bezglutenowa – czy to możliwe?
Czy dieta bezglutenowa niesie za sobą ryzyko niedoboru składników odżywczych? Jeśli odpowiednio skomponujemy swoje codzienne menu, niedobry witamin, makro i mikroelementów na pewno nam nie zagrożą. Komponując dietę bezglutenową należy zwrócić uwagę na urozmaicenie jadłospisu i odpowiedni udział warzyw i owoców, produktów mlecznych oraz bezglutenowych produktów zbożowych, zwłaszcza tych naturalnie bezglutenowych, do których zaliczamy m.in. brązowy i dziki ryż, tapiokę, amarantus, proso, komosę ryżową. Bezglutenowe jest pieczywo kukurydziane, ryżowe, gryczane, mąka kukurydziana, ryżowa, gryczana, mąka z amarantusa i mąka jaglana. Dieta bezglutenowa powinna również obfitować w ziarna dyni i słonecznika, sezam, mak, owoce suszone i orzechy. Wszystkie z tych produktów są naturalnym źródłem składników mineralnych oraz błonnika. Jeśli zadbamy o wszystkie te składniki, wówczas żadne niedobory nam nie zagrożą.
Kasze – bardzo ważny element diety bezglutenowej
Kasze znajdują się na samym dole piramidy żywieniowej. Oznacza to, że stanowią bardzo ważny element codziennej diety – również diety bezglutenowej. Oczywiście osoby chorujące na celiakię czy alergię na gluten, nie mogą sięgać po wszystkie rodzaje kasz. Na pewno na liście produktów zakazanych znajduje się kasza manna, kuskus, jęczmienna i orkiszowa. Całe szczęście istnieje jeszcze kasza bezglutenowa, do której zaliczamy m.in. kaszę gryczaną i jaglaną. Kasze bezglutenowe ułatwiają stworzenie zbilansowanej diety bezglutenowej i stanową bardzo ważny jej składnik. Dostarczają energii i są źródłem węglowodanów złożonych, pozwalających na zachowanie aktywności umysłowej i fizycznej. Dieta bezglutenowa bogata w te produkty dostarczy nam nie tylko białka, ale również błonnika, witamin i cennych pierwiastków mineralnych. Warto dodać, że niektóre kasze bezglutenowe, zwłaszcza kukurydziana i gryczana odznaczają się niską zawartością tłuszczu (zawierają nie więcej niż 3 g tłuszczu na 100 g produktu) i tym samym mogą być spożywane przez osoby będące na diecie odchudzającej.
Kasza gryczana
Królowa kasz – kasza gryczana to bardzo wdzięczny produkt spożywczy. W diecie bezglutenowej odgrywa szalenie ważną rolę. Odznacza się niską zawartością tłuszczu, do tego niską zawartością cukru i niskim indeksem glikemicznym. Zawiera białko i składniki mineralne. Mimo, że bardziej znana jest kasza gryczana palona, to jednak zdrowszą wersją jest kasza niepalona. Dzięki temu, że nie podlega prażeniu nie traci cennych witamin i składników biologicznie aktywnych. Jest wdzięcznym źródłem błonnika pokarmowego, bo zawiera go około 6 g na 100 g produktu. Jest też dobrym źródłem białka o dobrze zbilansowanym składzie aminokwasowym. Białko gryki zawiera egzogenne aminokwasy takie jak lizyna i metionina. Odpowiednia proporcja zawartości lizyny do argininy oraz metioniny do argininy ma pozytywny wpływ na obniżenie poziomu cholesterolu we krwi. Jak spożywać kaszę gryczaną? Nieprażona kasza świetnie sprawdza się w daniach wytrawnych i tych serwowanych na słodko. Idealnie nadaje się na placuszki i do wypieku domowego chleba. Ponadto kasza gryczana stanowi dobrą alternatywę dla ziemniaków i ryżu.
Kasza jaglana
Bardzo popularną kaszą bezglutenową jest również kasza jaglana. Najbardziej znana jest w środowisku „fit” i stanowi podstawowy element zdrowych, pożywnych śniadań. Z dodatkiem miodu, cynamonu i bakalii smakuje wyśmienicie i jest nie lada gratką dla osób preferujących śniadania na słodko. Oczywiście może być też serwowana w wersji wytrawnej. Podobnie jak kasza gryczana, może zastępować ryż i ziemniaki. Stanowi też podstawę bezmięsnych burgerów i pasztetów. Kasza jaglana zawiera węglowodany złożone, które powoli uwalniając się do krwi zapewniają stały dopływ energii. Jest też źródłem białka i błonnika, a także witamin i minerałów potrzebnych do sprawnego funkcjonowania organizmu. Jako jeden z niewielu produktów zbożowych jest zasadotwórcza, co oznacza, że równoważy kwasotwórcze działanie takich produktów, jak mięso, nabiał, cukier. W swoim składzie zawiera krzem, składnik pozwalający na utrzymanie włosów, skóry i paznokci w dobrej kondycji.
Kasza owsiana
Mimo, że nie należy do najbardziej popularnych kasz, warto włączyć ją do swojej bezglutenowej diety. Kasza owsiana jest źródłem węglowodanów złożonych i witamin. Zawiera też błonnik w postaci beta glukanu, który spowalnia wchłanianie tłuszczów i zwiększa uczucie sytości. Co ważne, kasza owsiana ma pozytywny wpływ na układ pokarmowy i działa ochronnie na błonę śluzową. Jak i z czym jadać kaszę owsianą? Na pewno warto ją wykorzystać jako farsz i podstawę kotletów oraz alternatywę dla ziemniaków. Z kaszy owsianej można też przygotować pyszne śniadania na słodko. Uwaga! Jako, że owies w procesie obróbki może zostać zanieczyszczony glutenem, warto szukać kaszy owsianej oznaczonej znakiem przekreślonego kłosa, który da nam gwarancję bezpieczeństwa tego produktu.
Kasza kukurydziana
Kasza kukurydziana ma podobne właściwości do kaszy manny, ale w przeciwieństwie do niej nie zawiera glutenu i tym samym jest bezpieczna dla osób z nadwrażliwością na gluten lub chorujących na celiakię. Kasza z ziaren kukurydzy idealnie nadaje się do zagęszczania zup i sosów. Może być też głównym składnikiem polenty.
Dlaczego warto wybierać kasze ekologiczne?
Cierpisz na celiakię lub nadwrażliwość na gluten, przez co musisz zwracać dużą uwagę na to, co jesz? Nie możesz spożywać białka zawartego w niektórych zbożach, ale wciąż chcesz odżywiać się zdrowo, zgodnie z piramidą żywieniową? Wiesz już, że kasza bezglutenowa to bardzo ważny składnik diety bezglutenowej. Dzięki niej dostarczysz swojemu organizmowi niezbędnych witamin i minerałów. Musisz jednak uważać, bo kasza – kaszy nierówna. Idealnym wyborem jest bezglutenowa kasza ekologiczna. Dlaczego? Bo ekologiczna żywność zawiera wyłącznie składniki pochodzące z certyfikowanych upraw ekologicznych i tym samym ma pozytywny wpływ na nasze zdrowie. Żywność ekologiczna to zdrowa żywność. Nie ma w niej zbędnych dodatków w postaci sztucznych barwników, aromatów i chemicznych wzmacniaczy smaku, które mogą stać za alergiami lub problemami żołądkowymi. W momencie, kiedy większość zwykłych kasz, a więc bez specjalnego oznaczenia „eko”, to produkty powstałe ze zbóż uprawianych metodami konwencjonalnymi i mogą zawierać pozostałości stosowanych do uprawy chemikaliów, kasza ekologiczna jest wolna od tego typu niespodzianek. Istniejący na jej opakowaniu symbol zielonego listka nie służy ozdobie, lecz jest potwierdzeniem najwyższej jakości i stanowi gwarancję tego, że w procesie produkcji nie zastosowano szkodliwych chemikaliów.
PyszneEko.pl – certyfikowany sklep z ekologiczną żywnością
Dobrej jakości jedzenie bezglutenowe warto kupować w sprawdzonych eko sklepach. Jednym z nich jest PyszneEko.pl – certyfikowany sklep ze zdrową żywnością. Bezglutenowa kasza ekologiczna zajmuje tu ważne miejsce. Szeroki asortyment sklepu obejmuje zarówno najbardziej popularne kasze, do których zaliczamy kaszę gryczaną, jaglaną i kukurydzianą oraz te mniej popularne, jak np. quinoa, czyli komosa ryżowa. PyszneEko.pl to gwarancja najwyższej jakości. Obecne tu produkty pochodzą od sprawdzonych i zaufanych producentów, jak Bio Planet i Denver Food, oferujących certyfikowaną żywność ekologiczną z Polski oraz kilkudziesięciu krajów ze wszystkich kontynentów. Zdrowe i pyszne jedzenie bezglutenowe? Wejdź na PyszneEko.pl i zapoznaj się z asortymentem sklepu, w którym znajdziesz nie tylko kasze bezglutenowe, ale także wiele innych zdrowych produktów i przekąsek bez glutenu.