Marnowanie żywności – oczekiwania i rzeczywistość. Wyniki badania

Nowe badanie naukowców z Ohio State University wykazało, że Amerykanie wyrzucają o wiele więcej żywności, niż myślą. Marnotrawstwo żywności jest częściowo spowodowane niejednoznacznymi dla konsumentów oznakowaniami przydatności do spożycia.

O badaniu

To pierwsze badanie, które w oparciu o dane przeanalizowało zawartości lodówek w amerykańskich domach. Wyniki stanową ważny materiał dla organizacji zajmujących się przeciwdziałaniu marnotrawienia żywności. Artykuł został opublikowany w „Resources, Conservation & Recycling”.

Oczekiwania i rzeczywistość

Uczestnicy badania spodziewali się zjedzenia 97% produktów mięsnych w swoich lodówkach, w rzeczywistości jedli około połowy tego. Sądzili także, że zjedzą 94% warzyw, podczas gdy zjadali tyko 44%. Przewidywali również, że zjadą około 71% owoców i 84% produktów mlecznych, ale spożywali odpowiednio tylko 40 i 42%.

Czym najczęściej kierowali się konsumenci wyrzucając żywność? Zapachem, wyglądem żywności oraz datą przydatności do spożycia na etykietach produktów.

„Nikt nie wie, co oznaczają etykiety„ najlepiej spożyć przed końcem”i „należy spożyć do”, konsumenci myślą, że są wskaźnikiem bezpieczeństwa, gdy są ogólnie wskaźnikiem jakości” –  komentują autorzy.

Inne ustalenia z nowego badania:

• Uczestnicy, którzy opróżniali swoje lodówki, częściej marnowali więcej jedzenia.
• Uczestnicy, którzy sprawdzali etykiety żywieniowe, często marnowali mniej żywności. 
• Młodsi gospodarze domowi rzadziej spożywali żywność z lodówek, podczas gdy gospodarstwa osób w wieku 65 lat i starszych najczęściej unikały marnotrawstwa.

Dlaczego marnujemy żywność?

Megan Davenport, prowadząca badanie jako absolwent Wydziału Rolnictwa, Środowiska i Ekonomii Rozwoju, wskazała na cały cykl zachowań, prowadzący do marnowania żywności. „Jest zakup żywności, zarządzanie żywnością w domu i utylizacja, a te procedury domowe ostatecznie zwiększają lub zmniejszają ilość odpadów. Chcieliśmy lepiej zrozumieć te relacje i jak poszczególne produkty – w tym ich etykiety – wpływają na ilość marnotrawienia żywności w domu” – powiedziała Davenport.

Przebieg badania

Internetowe badanie pilotażowe wykorzystało dane z przeprowadzonej ankiety i zawierało informacje o zawartości lodówek i praktykach związanych z spożywaniem żywności, w którym udział wzięło 307 uczestników ankiety wstępnej i 169 z ankiet uzupełniających. Naukowcy zapytali o owoce, warzywa, mięso i nabiał – w szczególności ile ich było w lodówce i ile poszczególni uczestnicy uważali, że zjedzą. Potem około tydzień później sprawdzili, co się naprawdę się wydarzyło. W ankietach zapytano także o różne czynniki, które mogły mieć wpływ na decyzje o wyrzucaniu żywności, w tym interpretacja dat spożycia na etykietach, zapach, wygląd i koszt.

Szacuje się, że 43% marnotrawienia żywności wynika z praktyk domowych – w przeciwieństwie do marnotrawstwa, które zdarza się w restauracjach, sklepach spożywczych i na farmie – co sprawia, że ​​osoby fizyczne mają największy udział. Są również najbardziej złożoną grupą, w której można wprowadzać zmiany, biorąc pod uwagę, że praktyki różnią się znacznie w poszczególnych domach.

„Chcieliśmy zrozumieć, w jaki sposób ludzie korzystają z lodówki i czy jest to miejsce, w którym przechowują resztki jedzenia. (…) Jest to szczególnie ważne, ponieważ większość porad, jakie konsumenci słyszą na temat marnotrawienia żywności, to schładzanie (i jedzenie) resztek oraz sprawdzenie zawartości lodówki przed złożeniem zamówienia lub udaniem się do sklepu”.

Jak duża jest skala marnotrastwa?

Według FAO około ¹/₃  żywności produkowanej na całym świecie do spożycia przez ludzi – około 1,3 miliarda ton rocznie – jest marnowana. Organizacja szacuje roczną wartość tych odpadów na 680 miliardów dolarów w krajach uprzemysłowionych i 310 miliardów dolarów w krajach rozwijających się.

W tym badaniu przeanalizowano żywność przechowywaną w lodówkach, ponieważ tam właśnie najczęściej znajduje się łatwo psująca się żywność w gospodarstwie domowym i skupiono się na wysiłkach mających na celu zachęcenie ludzi do marnowania mniejszej ilości żywności. Oprócz lepszego zrozumienia wzorców marnotrawienia żywności naukowcy chcieli pomóc w określeniu możliwości opracowania polityki lub komunikatów publicznych, które będą działać na rzecz zmniejszenia ilości odpadów.

Podsumowanie

„Nasze wyniki sugerują, że strategie ograniczania marnotrawienia żywności w USA powinny obejmować ograniczenie i ujednolicenie zwrotów używanych na etykietach dotyczących daty spożycia żywności oraz kampanie edukacyjne, które pomogą konsumentom lepiej zrozumieć fizyczne oznaki bezpieczeństwa i jakości żywności” – komentują autorzy.

Chociaż badanie ściśle odnosi się do sytuacji w USA, jego wyniki można przenieść także na europejskie warunki.

Źródło:  Megan L. Davenport, Danyi Qi, Brian E. Roe. Food-related routines, product characteristics, and household food waste in the United States: A refrigerator-based pilot study. Resources, Conservation and Recycling, 2019; 150: 104440