Oznaczanie etykiet żywności oraz napojów czasem i rodzajem ćwiczeń potrzebnych do spalenia kilokalorii dostarczonych ze spożyciem danego pokarmu może być skuteczną metodą zachęcania ludzi do dokonywania zdrowszych wyborów żywieniowych, jak wskazują autorzy badania opublikowanego w „Journal of Epidemiology & Community Health”. Takie podejście do tematu jedzenia zdaniem brytyjskich ekspertów z Uniwersytetu Loughborough pomogłoby w prewencji otyłości.
Jak oznaczać żywność?
Biorąc pod uwagę, że obecny system oznaczania żywności wartością kaloryczną i zawartością składników odżywczych jest słabo rozumiany przez konsumentów, a niewiele jest dowodów na to, że zmienia on decyzje czy zakupić dany produkt lub ma jakikolwiek wpływ na częstość występowania otyłości, warto spróbować innych strategii, jak sugerują autorzy analizy.
Metoda PACE
Oznaczanie żywności metodą PACE (ang. physical activity calorie equivalent or expenditure) ma na celu pokazanie, ile minut lub mil danej aktywności fizycznej potrzeba na spalenie kilokalorii dostarczanych w danym pokarmie lub napoju. Przykładowo, zjedzenie batona czekoladowego dostarcza około 229 kilokalorii, a spalenie tej energii wymagałoby około 42 minut marszu lub 22 minut biegu. Brytyjskie Królewskie Towarzystwo Zdrowia Publicznego wzywało już do oznakowania PACE, ale do tej pory niewiele było dowodów potwierdzających to stanowisko.
O badaniu
Naukowcy przeszukali bazy danych badań i inne odpowiednie zasoby internetowe na potrzeby analizy. Do analizy naukowcy zidentyfikowali 15 artykułów spełniających kryteria włączenia. Wszystkie badania były randomizowane i porównywały oznakowanie żywności PACE z innym rodzajem oznakowania lub bez oznakowania pod kątem potencjalnego wpływu na wybór, zakup lub konsumpcję żywności i napojów (z analiz wyłączono alkohol). W sumie badania obejmowały dane od 4 606 uczestników. Łącząc dane z 14 badań naukowcy wysunęli istotne wnioski.
Wyniki badania
Wyniki pokazały, że kiedy oznakowanie PACE przedstawiano na etykietach produktach żywnościowych i napojach oraz w menu w lokalach gastronomicznych, średnio spożywano znacznie mniej kilokalorii – 65 kcal mniej na posiłek. Etykietowanie PACE wiązało się również ze spożywaniem od 80 do 100 mniej kcal niż brak etykiet lub innych rodzajów etykietowania niż PACE. Na podstawie odkryć oraz tego, że średnio spożywamy trzy posiłki główne dziennie i dwie przekąski, naukowcy sugerują, że oznakowanie PACE może potencjalnie zmniejszyć dziennie spożycie o około 200 kcal. Dowody wskazują, że nawet niewielki spadek spożycia kalorii i utrzymujący się wzrost aktywności fizycznej mogą być korzystne dla zdrowia. Regularne nadmierne spożywanie nawet niewielkiej ilości kilokalorii ponad zapotrzebowanie energetyczne prowadzi do występowania nadmiernej masy ciała.
Wnioski
Jednak naukowcy ostrzegają, że liczba włączonych badań była niewielka, a metodologia każdego z nich znacznie się różniła. Większość nie była przeprowadzana w rzeczywistych warunkach, takich jak restauracje i supermarkety. Co istotne, dowody wskazują, że nawet stosunkowo niewielkie zmniejszenie dziennego spożycia kalorii (nawet o 100 kcal) w połączeniu z trwałym wzrostem stopnia intensywności aktywności fizycznej może być korzystne dla zdrowia i może pomóc w ograniczeniu ryzyka występowania otyłości.
To badanie ma kilka zalet metodologicznych. Etykietowanie PACE jest stosunkowo nową koncepcją i istnieją ograniczone dane testujące zalety tego podejścia wśród społeczeństwa. Według autorów jest to pierwsza metaanaliza podsumowująca dowody dotyczące wpływu oznakowania PACE na spożycie żywności/napojów. Jedną z dodatkowych zalet etykietowania PACE w porównaniu z innymi rodzajami etykietowania żywności jest to, że może zachęcić populację do podejmowania regularnej aktywności fizycznej.
Podsumowanie
Badanie to należy również interpretować w świetle pewnych ograniczeń metodologicznych. W przypadku kryterium tylko 4/15 badań uznano za wolne od stronniczości, co podkreśla, że dane z tego przeglądu należy interpretować z pewną ostrożnością. Z aktualnych dowodów nie wynika jasno, jak długoterminowy stosowanie oznakowania PACE może mieć wpływ na wzorce konsumpcji wśród społeczeństwa.
Badacze jednak muszą przeprowadzić więcej badań, aby zidentyfikować prawdziwe korzyści PACE, jeśli takie istnieją. Ponieważ otyłość jest tak powszechna, a oznakowanie etykiet PACE stosunkowo łatwa do wdrożenia, metoda jest warta wypróbowania. Etykietowanie PACE jest prostą strategią, którą producenci mogą łatwo umieszczać na opakowaniach żywności/napojów, na etykietach produktów spożywczych na półkach w supermarketach i/lub w menu w restauracjach oraz lokalach fast food.
Źródło: Amanda J Daley, Eleanor McGee, Sue Bayliss, April Coombe, Helen M Parretti. Effects of physical activity calorie equivalent food labelling to reduce food selection and consumption: systematic review and meta-analysis of randomised controlled studies. Journal of Epidemiology and Community Health, 2019.
