Strefa dla zalogowanych >Miód faceliowy
W tym artykule dowiesz się czym jest miód faceliowy.
Miód to surowiec wytwarzany przez pszczoły Apis mellifica z zebranego nektaru kwiatowego lub ze spadzi. W naszej strefie geograficznej spadź występuje głównie na jodłach, świerkach, sosnach, lipach, klonach i wierzbach. Miody nektarowe występują w odmianach takich jak: wrzosowe, akacjowe, lipowe, lawendowe, gryczane, mniszkowe, słonecznikowe, malinowe, rzepakowe, faceliowe oraz wielokwiatowe, pochodzące z nektaru z wielu roślin.
Czym jest miód faceliowy? Czym się wyróżnia?
Miód faceliowy jest wysokiej jakości miodem nektarowym. Otrzymuje się go z rośliny o nazwie Facelia Błękitna (Phacelia tanacetifolia Benth).
Smak, barwa i zapach
Barwa miodu faceliowego jest jasnokremowa do zielonkawego (podobna do miodu akacjowego), konsystencja mazista, a po procesie krystalizacji staje się jasnokremowy lub prawie biały. Wyróżnia go smak – łagodny, słodki i lekko kwaskowaty. Z tego powodu zastosowanie ma w wielu daniach. Zapach tego miodu opisywany jest jako słaby, łagodny, z wyczuwalnym kwiatowym aromatem. Często określany jest w Internecie jako ulubiony miód Kubusia Puchatka.
Jak się otrzymuje miód faceliowy?
Facelia błękitna
Facelia Błękitna (Phacelia tanacetifolia Benth) jest jednoroczną zielną rośliną należącą do rodziny ogórecznikowatych (Boraginaceae zgodnie z klasyfikacją filogenetyczną). Pochodzi z Ameryki Północnej, gdzie znane jest kilkadziesiąt gatunków z tego rodzaju. W Europie uprawiana jest od XIX wieku. Osiąga 30-70 cm wysokości.
Kwiaty mają kolor fioletowo-niebieski, zebrane są w gęste zwinięte kwiatostany. Jedna roślina ma ponad 5000 kwiatów, a kwiatowe zapachy skutecznie wabią pszczoły. Informacje o ilości nektaru w jednym kwiecie facelii mówią o wartościach w szerokim przedziale.
Według Ukraińskiej Stacji Pszczelnictwa wynosi ona od 0,5 do 1,32 mg, według Fominy – od 0,5 do 5 mg. Facelia jest jedną z roślin miodnych. Z jednego hektara Facelii uprawnej otrzymuje się 500-1000 kg miodu. Facelia dostarcza także dużo pyłku o barwie niebieskiej. Roślina ta jest łatwa w uprawie (rośnie na wszystkich glebach, nie ma specjalnych wymagań co do warunków klimatycznych). Nie zawsze możliwe jest otrzymanie czystego miodu faceliowego, pomimo dużej wydajności miodowej facelii. W Polsce znana jest od prawie 100 lat.
Roślina ta zakwita w ciągu 6 tygodniu (40-45 dni) od wysiewu i kwitnie przez następne 6 tygodni. Facelia wschodzi 8 dnia po wysianiu, jeśli w glebie jest dosyć wilgoci, na glebach zaś bardzo suchych – po 2 tygodniach. Nasiona zachowują zdolność kiełkowania do 4 lat, a w suchych warunkach – 6 lat.
Według niektórych obserwacji oblot facelii przez pszczoły trwa od godziny 3:00 rano do 21:30. Zgodnie z tym co zaobserwowali polscy pszczelarzy najsilniejszy oblot facelii występuje między godziną 11:00 a 16:00.
Właściwości i wartości odżywcze
Podstawowymi składnikami miodu są węglowodany i woda. Głównym składnikiem suchej masy są cukry (70–80% to glukoza i fruktoza). Poza tymi nimi znajdują się w nich wielocukry, dekstryny. Pozostałymi składnikami miodu są białka (0,29–3%) wśród których dominuje prolina, składniki mineralne (0,25–0,35%), w tym głównie: potas, żelazo, wapń, sód, mangan, fosfor, kobalt, miedź.
Spośród biopierwiastków największą zawartość stanowi potas. Miód zawiera także niewielkie ilości witamin, zwłaszcza C, H, PP i innych z grupy B, a także olejki eteryczne.
Miody zawierają również pewne ilości kwasów organicznych, w tym przede wszystkim kwasy: mlekowy, jabłkowy, bursztynowy, mrówkowy, cytrynowy, octowy, masłowy, p-aminobenzoesowy, piroglutaminowy oraz glukonowy.
Poza właściwościami odżywczymi, dostrzeżono właściwości bakteriobójcze miodu. W miodach zidentyfikowano również enzymy takie, jak: diastaza, inwertaza, katalaza, fosfataza oraz oksydaza glukozowa, która jest odpowiedzialna za właściwości antybiotyczne miodu.
W badaniach przeprowadzonych na próbkach miodu faceliowego z sezonu 2010/2011 przez Śliwińską i wsp. wykazano poniższe wartości:
- zawartość proliny – średnio 49,63 mg/100 g
- liczba diastazowa – 17,9
- liczba drobnoustrojów tlenowych – <10 cfu/g
- liczba drożdży lub pleśni – <10 cfu/g
Inne dane literaturowe podają, że aktywność kwasowa (pH) dla miodu faceliowego wynosi 3,78.
Zastosowanie
- W różnych źródłach podaje się, że konsumpcja tego miodu wzmacnia organizm i wspomaga proces leczenia.
- Przeciwdziała przeziębieniom oraz stanom zapalnym górnych dróg oddechowych i zwalcza ich infekcje (podobnie jak miód rzepakowy).
- Wskazane jest spożywanie miodu faceliowego po ciężkiej pracy fizycznej i wzmożonym wysiłku intelektualnym.
- Może być wykorzystany pomocniczo w terapii chorób układu pokarmowego: nieżytu żołądka, wrzodów żołądka i dwunastnicy, schorzeniach wątroby, trzustki i woreczka żółciowego.
- Ma także wykorzystanie w terapii astmy oskrzelowej.
- Należy do jasnych miodów nektarowych, a te mają zastosowanie w terapii chorób układ naczyniowego, niewydolności mięśnia sercowego, miażdżycy i nadciśnienia tętniczego.
Gdzie kupić miód faceliowy?
Jest dostępny w Polsce zarówno w wielu miejscach stacjonarnie (np. Roztocze Lubelskie) oraz w tzw. pasiekach online (np. Sklep Życia, Skarby Roztocza). Przykładowo, cena za słoik 315 ml (400 g miodu) wynosi 16 zł, a za 800 ml (1,1 kg miodu) – 36 zł.
Podsumowanie
Bibliografia:
1. Godlewska M., Świsłocka R., Fizykochemiczne i przeciwdrobnoustrojowe właściwości miodów z rejonu Podlasia, Kosmos Problemy Nauk Biologicznych, 2015, 2, 347-352.
2. Śliwińska A., Bazylak G., Wstępna ocena jakości miodów pszczelich na podstawie wybranych parametrów fizykochemicznych i mikrobiologicznych, Bromatologia i Chemia Toksykologiczna, 2011, 44, 3, 784-791.
4. http://ulikroztocze.pl/miod_faceliowy.php
5. http://pzp.biz.pl/2017/12/17/rodzaje-miodow/
9. Tichonow A. I., Bondarenko L. A., Jarnych T. G., Szpyczak O. S., Kowal W. M., Skrypnik–Tichonow R. I., Miód naturalny w medycynie i farmacji, wyd. Sądecki Bartnik, Stróże 2017 r.
10. https://plants.usda.gov/plantguide/pdf/pg_phta.pdf
11. Basista K., Właściwości biologiczne i prozdrowotne miodu oraz jego zastosowanie jako zdrowa żywność, Gazeta Farmaceutyczna. 1230-9923. Vol. 22, nr 3 (2013), s. 26-28.
