Polskie superfoods na odporność

Przełom października i listopada często bywa chłodny, wietrzny i deszczowy. Dni coraz krótsze, słońce choć przebija się przez chmury to jego promienie są coraz słabsze.  Aura sprzyja bardziej przebywaniu w pomieszczeniach niż aktywności na świeżym powietrzu. Gwałtowny spadek temperatury,  włączone ogrzewanie osuszające powietrze, zatłoczone środki transportu, stres i niewyspanie sprzyjają spadkowi odporności. Najdokuczliwszymi jesiennymi przypadłościami są katar, towarzyszący mu kaszel, zapalenie oskrzeli i zatok, grypa i towarzyszące im dreszcze i gorączka.

Jak naturalnie chronić się przed chorobą?

Jak się wzmocnić by nie zachorować lub jak się kurować, by szybko wrócić do formy, gdy jednak zachorujemy? Naukowcy są zgodni co do tego, że dieta i higieniczny tryb życia mają największy wpływ na zachowanie zdrowia. Badacze Harvard Medical School rekomendują, by osoby chcące wspomóc swój układ odpornościowy włączały do diety więcej warzyw i owoców, utrzymywały prawidłową masę ciała, regularnie się gimnastykowały, unikały stresu, alkoholu oraz palenia papierosów, a także odpowiednio długo sypiały.

Niestety z uwagi na tempo współczesnego życia, nadmiar obowiązków i towarzyszącym im stresie wytyczne te są może nie niemożliwe – ale na pewno bardzo trudne do spełnienia. Na szczęście jest wiele domowych sposobów na poprawę odporności i szybszą regenerację, gdy choroby nie uda się uniknąć.

Wybrać można babcine sposoby, takie jak rozgrzewający rosół, syropy z owoców malin, dzikiej róży, aronii czy czarnego bzu lub napary ziołowe. Niektórzy posiłkują się asortymentem aptecznym z działu suplementów, jeszcze inni wierzą w magiczną moc „wyleżenia” choroby pod pierzyną i termoforem w objęciach. Czy i które z tych metod rzeczywiście są skuteczne?

Polskie owoce jagodowe w trosce o odporność

Owoc czarnego bzu

Czarny bez jest jedną z najdawniej i najczęściej wykorzystywanych roślin leczniczych na świecie. Indianie leczyli nim infekcje, starożytni Egipcjanie używali w terapii oparzeń. Przez setki lat obecny był w medycynie ludowej w wielu krajach Europy.

Obecnie jest cenionym surowcem do produkcji suplementów mających łagodzić objawy przeziębień i grypy. Jego przeciwutleniające i przeciwwirusowe działanie zostało potwierdzone w badaniach klinicznych i opublikowane na łamach Phytotherapy Research w 2010 roku.

Inne badanie, na grupie sześćdziesięciu norweskich ochotników, u których stwierdzono objawy grypopodobne także potwierdza korzystne działanie czarnego bzu. Części uczestnikom podawano cztery razy dziennie 15 ml syropu z owoców czarnego bzu, innym zaś placebo. U osób pijących syrop objawy grypy ustąpiły 4 dni wcześniej niż u tych z grupy placebo.

Jak powszechnie wiadomo, rozrzestrzenianiu chorobotwórczych mikrobów sprzyjają duże skupiska ludzkie. Osoby z obniżoną odpornością przebywające w  zatłoczonych pomieszczeniach lub korzystające ze środków publicznego transportu łatwo mogą zarazić się drogą kropelkową.

Także podróże samolotem sprzyjają rozpowszechnianiu się drobnoustrojów – to zamknięte, zatłoczone pomieszczenia w których cyrkulacja powietrza odbywa się w obiegu zamkniętym. Wystarczy jedna osoba chora na grypę i trwający kilka godzin lot, by wystawić na próbę odporność wszystkich pasażerów.

W randomizowanym badaniu kontrolnym z podwójnie ślepą próbą, opublikowanym w Nutrience, sprawdzono, czy ekstrakt z czarnego bzu może zapobiegać wystąpieniu objawów podobnych do przeziębienia po podróży samolotem. Ochotnikom z grupy badanej podano tabletki do ssania zawierające 300 mg ekstraktu z czarnego bzu, zaś tym z grupy kontrolnej 150 mg mąki ryżowej dwa razy dziennie przez 10 dni przed podróżą. Badacze stwierdzili że obie grupy badanych zachorowały z takim samym prawdopodobieństwem, jednak osoby przyjmujące tabletki z ekstraktem z bzu chorowały krócej, a ich objawy nie były tak mocno nasilone jak wśród osób przyjmujących placebo.

Czarny bez to nie tylko produkt wspomagający odporność. Należy podkreślić jego ogromne walory odżywcze. Owoce czarnego bzu są bogate w witaminę C: 100 gramów owoców dostarcza od 6 do 35 mg tej witaminy, co stanowi do 60% zalecanego dziennego spożycia.

To także produkt o wysokiej zawartości błonnika: w 100 g owocu jest go blisko 7 g. Najistotniejsze jednak są czynne biologicznie związki o silnym działaniu przeciwutleniającym zawarte w dojrzałych owocach czarnego bzu, które nie ulegają zniszczeniu w procesie obróbki termicznej wykorzystywanej na przykład w czasie produkcji soków i syropów. Mowa tu o kwasach fenolowych, antyoksydantach, które mogą pomóc zmniejszyć uszkodzenia spowodowane stresem oksydacyjnym w organizmie.

Podobne, korzystne działanie wykazują flawonole zawarte w owocach i kwiatach czarnego bzu, do których należą kwercetyna, kempferol i izoramnetyna. Ciekawostką jest, że kwiaty zawierają do 10 razy więcej flawonoli niż jagody. Owoce zaś to bogactwo antocyjanów, silnych przeciwutleniaczy o działaniu przeciwzapalnym. To właśnie te prozdrowotne fito związki nadają owocom charakterystyczny ciemno-czarno-fioletowy kolor. Pamiętać jednak należy, że dokładny skład odżywczy czarnego bzu zależy od odmiany rośliny, dojrzałości jagód oraz warunków środowiskowych i klimatycznych. Dlatego poszczególne porcje mogą różnić się pod względem zawartości składników.

Maliny  i sok malinowy

Maliny to podobnie jak czarny bez i owoce dzikiej róży doskonałe źródło przeciwutleniaczy wspomagających odporność i regenerację organizmu.

Do wiodących antyoksydantów zawartych w malinach należą Witaminy C i E, selen, beta-karoten, luteina, likopen i zeaksantyna. Maliny działają przeciwzapalnie, wspomagają układ krwionośny poprzez spowalnianie odkładania się blaszki miażdżycowej, obniżanie ciśnienia tętniczego a także poziomu LDL cholesterolu.

Ponadto wspomagają procesy przemiany materii i mogą obniżać ryzyko wystąpienia cukrzycy typu 2 z uwagi na wysoką zawartość błonnika.  Jak wykazały badania z 2010 roku ekstrakt z owoców malin był pomocny w prewencji rozwoju nowotworów jelita grubego oraz gruczołu piersiowego.

Najlepszym źródłem tych cennych składników są świeże lub mrożone owoce. Co ciekawe, znaczna cześć antyoksydantów zawartych w owocach zostaje aktywna także w produkcie przetworzonym takim jak liofilizat, napar, sok, syrop czy przecier.  Wybór wartościowego produktu nie jest prosty. By dokonać go właściwie należy uważnie zapoznać się z etykietą i zwrócić szczególną uwagę na procentowy udział owocu a także dodatek cukru i substancji dodatkowych.

Owoce dzikiej róży

Owoce dzikiej róży zaczynają się formować wczesnym, a dojrzewają późnym latem – aż do jesieni, kiedy to uzyskują pomarańczowy bądź ciemnoczerwony kolor, sygnalizujący gotowość do zbioru. Najlepiej jednak zbierać dziką różę po pierwszych przymrozkach lub późną jesienią. Owoce dzikiej róży to ceniony surowiec zielarski o szerokim spektrum zastosowań – a niewiele osób wie, że to właśnie z tych owoców produkuje się tradycyjną węgierską brandy – palinkę.

Właściwości prozdrowotne dzikiej róży zostały dobrze poznane, ma ona działanie ochronne dla układu krążenia, obniżające poziom złego cholesterolu, przeciw reumatoidalne i przeciw nowotworowe, obniżające poziom glukozy we krwi, regulujące ciśnienie tętnicze a także wspomagające pracę nerek.

Owoce dzikiej róży to oprócz przeciwutleniaczy takich jak beta-karoten i likopen przede wszystkim doskonałe źródło witaminy C. Dla lepszego zobrazowania zasobności owoców dzikiej róży w tę witaminę, w porównaniu z pomarańczą jest jej aż 60 krotnie razy więcej. 

Witamina C działa ochronnie na komórki, chroniąc je przed stresem oksydacyjnym, bierze także udział w tworzeniu tkanki łącznej w tym produkcji kolagenu, zapewniającemu młody wygląd skóry, a także wykazujący ochronne działanie na tkanki stawowe.

Witamina ta sprzyja wchłanianiu żelaza i może przyczyniać się do zapobiegania anemii. Owoce dzikiej róży wspomagają procesy regeneracji i rekonwalescencji, jak również wykazują działanie przeciwzapalne, które zostało potwierdzone w badaniach klinicznych. Badani Duńczycy, regularnie spożywający owoce dzikiej róży mieli istotnie niższy poziom białka ostrej fazy (CRP) w porównaniu z grupą kontrolną przyjmującą placebo.   

Podsumowanie

Chcąc uchronić siebie i najbliższych przed skutkami okresu obniżonej odporności warto zadbać o pełnowartościową, urozmaiconą dietę ale także po naturalne środki wspomagające układ immunologiczny oraz procesy naprawcze organizmu. Doskonałym wyborem będą rodzime owoce jagodowe zarówno w postaci świeżej, mrożonej oraz naparów soków i syropów. Zaopatrzenie się w wysokiej jakości produkty pozwoli w pełni korzystać z dobrodziejstw biologicznie czynnych substancji o potwierdzonym naukowo korzystnym wpływie na zdrowie.

Wzmocnij odporność dzięki sokom i syropom Polskiej Róży

Wszystkie opisane w artykule polskie produkty znajdziesz w formie naturalnych, prozdrowotnych syropów i soków owocowych na stronie producenta: www.polskaroza.pl – są one przygotowane tradycyjną, domową metodą, zaś owoce pozyskiwane są z lokalnej, ekologicznej plantacji. Nie znajdziecie w nich ulepszaczy i konserwantów. Jako redakcja portalu polecamy – już od dawna jesteśmy oddanymi klientami marki :)

Podsumowanie

1. Kegan, R., Kegan, L. L. L. R., & Lahey, L. L. (2009). Immunity to change: How to overcome it and unlock potential in yourself and your organization. Harvard Business Press.
2. Vlachojannis, J. E., Cameron, M., & Chrubasik, S. (2010). A systematic review on the sambuci fructus effect and efficacy profiles. Phytotherapy Research: An International Journal Devoted to Pharmacological and Toxicological Evaluation of Natural Product Derivatives, 24(1), 1-8.
3. Zakay-Rones, Z., Thom, E., Wollan, T., & Wadstein, J. (2004). Randomized study of the efficacy and safety of oral elderberry extract in the treatment of influenza A and B virus infections. Journal of International Medical Research, 32(2), 132-140.
4. Tiralongo, E., Wee, S., & Lea, R. (2016). Elderberry supplementation reduces cold duration and symptoms in air-travellers: A randomized, double-blind placebo-controlled clinical trial. Nutrients, 8(4), 182.
5. Sidor, A., & Gramza-Michałowska, A. (2015). Advanced research on the antioxidant and health benefit of elderberry (Sambucus nigra) in food–a review. Journal of functional foods, 18, 941-958.
6. Del Rio, D., Rodriguez-Mateos, A., Spencer, J. P., Tognolini, M., Borges, G., & Crozier, A. (2013). Dietary (poly) phenolics in human health: structures, bioavailability, and evidence of protective effects against chronic diseases. Antioxidants & redox signaling, 18(14), 1818-1892.
7. He, J., & Giusti, M. M. (2010). Anthocyanins: natural colorants with health-promoting properties. Annual review of food science and technology, 1, 163-187.
8. Akbulut, M., Ercisli, S., & Tosun, M. (2009). Physico-chemical characteristics of some wild grown European elderberry (Sambucus nigra L.) genotypes. Pharmacognosy magazine, 5(20), 320.
9. Burton-Freeman, B. M., Sandhu, A. K., & Edirisinghe, I. (2016). Red raspberries and their bioactive polyphenols: cardiometabolic and neuronal health links. Advances in Nutrition, 7(1), 44-65.
10. McRae, M. P. (2018). Dietary fiber intake and type 2 diabetes mellitus: an umbrella review of meta-analyses. Journal of chiropractic medicine, 17(1), 44-53.
11. God, J., Tate, P. L., & Larcom, L. L. (2010). Red raspberries have antioxidant effects that play a minor role in the killing of stomach and colon cancer cells. Nutrition Research, 30(11), 777-782.
12. Winther, K., Rein, E., & Kharazmi, A. (1999). The anti-inflammatory properties of rose-hip. Inflammopharmacology, 7(1), 63-68.
13. Ghasemian, M., Owlia, S., & Owlia, M. B. (2016). Review of anti-inflammatory herbal medicines. Advances in pharmacological sciences, 2016.
14. Schwager, J., Richard, N., Schoop, R., & Wolfram, S. (2014). A novel rose hip preparation with enhanced anti-inflammatory and chondroprotective effects. Mediators of inflammation, 2014.