Truskawka – o owocu i jego zastosowaniu
Aromatyczne i słodkie truskawki są najczęściej uprawianymi owocami jagodowymi na świecie. Delikatny czerwony miąższ z równomiernie rozmieszczonymi nasionkami, zwieńczony szypułką w kształcie korony przywodzi na myśl letnie miesiące. Pomimo, że wzrasta dostępność truskawek i można kupić je właściwie przez cały rok, to ich główny sezon przypada na kwiecień do czerwca, kiedy to nabyć można najsmaczniejsze odmiany od lokalnych dostawców. Uprawianych jest ponad 600 odmian tych owoców, różniących się smakiem, wielkością oraz strukturą.
Czym kierować się przy wyborze truskawek?
Truskawki są bardzo wrażliwe na działanie czynników zewnętrznych takich jak temperatura, światło, wilgoć, dlatego powinny być spożywane bądź przetwarzane zaraz po zakupieniu. Wybierając truskawki należy zwrócić uwagę by były jędrne, lśniące, bez oznak pleśnienia, szypułki dobrze trzymały się owocu i były zielone, natomiast sam kolor truskawki winna cechować głęboka czerwień.
Charakterystyczną cechą truskawek jest to, że raz zerwane nie dojrzeją już poza krzakiem, dlatego wybierając owoce należy zwrócić uwagę na to, by w łubiance nie znalazły się okazy z zielonkawymi lub żółtymi plamami, ponieważ owoce takie będą kwaśne i gorszej jakości. W pełni dojrzałe owoce oddadzą nie tylko pełnię smaku ale także znacznie więcej składników odżywczych niż te jeszcze zielone.
Truskawki o owocach średnich są zwykle bardziej słodkie niż te o owocach bardzo okazałych. Wybierając truskawki w koszyku należy zwrócić uwagę na to czy nie są upakowane zbyt gęsto, co może uszkodzić owoce.
Jak przechowywać truskawki?
Zakupione owoce mogą być krótko przechowywane jedynie w warunkach chłodniczych – optymalna temperatura to (2°-3°C), maksymalnie przez dwa dni. Zanim truskawki trafią do lodówki należy je przebrać, usunąć te pleśniejące lub uszkodzone oraz przesypać do przewiewnego pojemnika. Owoców przeznaczonych do przechowania nie należy myć gdyż szybciej się zepsują. Truskawek nie należy przechowywać w temperaturze pokojowej ponieważ ich przydatność do spożycia spadnie do kilku godzin. Dobrym sposobem przechowywania truskawek jest mrożenie, jednakże do tego procesy nadają się wyłącznie zdrowe, suche owoce. Można zamrażać całe, przepołowione lub zgniecione – jednak te pierwsze zachowają najwięcej witaminy C.
Większość procesów technologicznych jakim poddawane są truskawki jest zabójcza dla większości składników aktywnych zawartych w tych owocach. Przykładem mogą być antocyjaniny, mające charakter przeciwutleniający – zawarte w żywności dla dzieci sporządzonej z truskawek. Procesy takie jak ogrzewanie substratu w wysokiej temperaturze, silne zakwaszenie środowiska, ekspozycja na tlen i światło oraz procesy mechanicznej obróbki wpływają degradująco na składniki odżywcze, w tym cenne przeciwutleniacze.
Aby zminimalizować straty biologiczne aktywnych związków najlepiej ograniczyć obróbkę technologiczną do minimum lub wybrać takie procesy, które pozwolą zachować te substancje. Przykładem takich procesów jest liofilizacja oraz procesy suszenia zimnotemperaturowego. Oferowane proszki opierają się na surowcu najwyższej jakości oraz wykorzystaniu powyższych łagodnych procesów technologicznych dla zapewnienia zachowania substancji aktywnych w gotowym produkcie.
Właściwości prozdrowotne
W truskawkach zawarta jest unikalna kombinacja związków aktywnych, takich jak przeciwutleniacze oraz substancje o działaniu przeciwzapalnym, które wspierają organizm na trzech polach – wspierają pracę oraz wykazują działanie ochronne w stosunku do układu naczyniowego i serca; regulują poziom stężenia glukozy we krwi, obniżając ryzyko wystąpienia cukrzycy typu drugiego; wykazują działanie prewencyjne w rozwoju niektórych nowotworów. Przeciwutleniacze zawarte w truskawkach to przede wszystkim antocyjaniny, flawonole, kwas hydroksybenzoesowy i hydroksycynamonowy oraz taniny.
Istnieją badania naukowe stwierdzające, że omawiane związki aktywne zawarte w truskawkach współdziałają ze sobą i wpływają korzystnie na pracę układu krążenia. Ograniczają one postęp utleniania kwasów tłuszczowych w błonach komórkowych naczyń krwionośnych, obniżają poziom krążących we krwi kwasów tłuszczowych, w tym cholesterolu, a także angiotensyny I enzymu odpowiedzialnego za wystąpienie ryzyka nadciśnienia. Aby odczuć dobroczynne działanie zaleca się spożywanie około 150 gramów tych owoców dziennie.
Truskawki to także świetne źródło witaminy C oraz magnezu, wykazujących działanie przeciwutleniające. Owoce te obfitują ponadto w kwas foliowy, błonnik pokarmowy oraz jod, który odgrywa ważną rolę w metabolizmie tarczycy. Poza wymienionymi substancjami w truskawkach można znaleźć potas, witaminę K oraz niewielkie ilości kwasów tłuszczowych omega-3.
Truskawki najlepiej jest spożywać w postaci świeżej, przechowywanej bardzo krótko, w odpowiednich warunkach. Niestety sezon na te owoce jest również bardzo krótki dlatego przez większość roku możemy spożywać ich przetwory. Agresywny proces technologiczny niszczy jednak wiele składników odżywczych zawartych w tych owocach – dlatego warto jest wybierać owoce mrożone lub te poddane liofilizacji bądź procesowi suszenia niskotemperaturowego aby w pełni cieszyć się ich zdrowotnymi właściwościami.
