W jaki sposób mózg wpływa na wybory żywieniowe?

Wyniki ciekawego badania opublikowano w „The Journal of Neuroscience”. Badanie zostało przeprowadzone przez zespół składający się z naukowców z jednostek takich jak: INSED, INSERM, California Institute of Technology, University of Toronto oraz University of Zurich.

Sposób, w jaki wybieramy to, co jemy, zależy od dwóch głównych mechanizmów, modeli w rozwijającej się dziedzinie neuroekonomiki. Najpierw przypisujemy wartość różnym atrybutom, takim jak smak i wartość odżywcza danej żywności. Następnie wybieramy jedzenie w zależności jakimi atrybutami bardziej się kierujemy.  Aby zbadać, czy istnieją struktury mózgu, które przewidują zdolność danej osoby do wybierania zdrowej żywności, w badaniu przyjrzano się uczestnikom w czterech eksperymentach podczas dokonywania wyborów żywności.

Badanie

78 kobiet i 45 mężczyzn wzięło udział w czterech eksperymentach. W trzech eksperymentach posłużono się skanerem MRI. Uczestnikom pokazano zdjęcia artykułów żywnościowych i zapytano ich, jak bardzo chcą zjeść konkretny pokarm pod koniec eksperymentu. Powiedziano im, aby podejmowali decyzje w oparciu o zwykłą preferencję, skupienie się na smaku oraz na wartościach odżywczych danego pokarmu.

W czwartym eksperymencie uczestnikom powiedziano, aby wybierać produkty spożywcze, według własnych zwyczajów. Ta grupa uczestników została również poinformowana, aby podali cenę, jaką zapłaciliby za artykuł spożywczy, aby uzyskać prawo do zjedzenia go pod koniec eksperymentu, a ceny wahały się od 0 do 2,50 dolarów.

Dane obrazowania strukturalnego z pierwszych trzech eksperymentów pokazują, że objętość istoty szarej w grzbietowo-bocznej korze przedczołowej (dlPFC) i brzuszno-przyśrodkowej korze przedczołowej (vmPFC) prognozuje wybór zdrowych produktów spożywczych. W skrócie, uczestnicy z większą objętością istoty szarej w dwóch regionach mózgu wykazywali większą dyscyplinę w wyborze żywności, kładąc większy nacisk na wartość odżywczą lub mniej na smak, gdy poproszono ich o uwzględnienie danych aspektów. Wyniki czwartego eksperymentu potwierdziły rezultaty poprzednich. Łącznie wyniki pokazały po raz pierwszy, że różnice w neuroanatomii dlPFC i vmPFC wpływają na zdolność jednostek do dokonywania zdrowych wyborów żywieniowych.

Wnioski z tych eksperymentów mogą być pierwszym krokiem do dalszych badań pomocnych min. w leczeniu zaburzeń odżywiania charakteryzujących dysfunkcją kontroli, takimi jak jadłowstręt psychiczny i kompulsywne objadanie się. Mogą również pomóc w wczesnej diagnozie innych schorzeń związanych z odżywianiem się takich jak otyłość, pomagając w identyfikacji pacjentów z wysokim ryzykiem występowania.

Wyniki badania nie sugerują, że samokontrola ludzi jest ograniczona przez biologicznie określone z góry granice. W tym, co naukowcy nazywają „neuroplastycznością”, mózg ludzki ma zdolność dostosowywania się do zmieniających się sytuacji. Rzeczywiście, objętość istoty szarej, podobnie jak mięsień, może być rozwijana podczas ćwiczeń. Oznacza to, że ludzie mogą wzmocnić swoją samokontrolę za pomocą ćwiczeń „neurofeedback”.

Źródło: Liane Schmidt, Anita Tusche, Nicolas Manoharan, Cendri Hutcherson, Todd Hare, Hilke Plassmann. Neuroanatomy of the vmPFC and dlPFC Predicts Individual Differences in Cognitive Regulation During Dietary Self-Control Across Regulation Strategies. The Journal of Neuroscience, 2018; 38 (25): 5799