Związek między BMI małżonka a ryzykiem występowania cukrzycy

Duńscy naukowcy z Uniwersytetu w Kopenhadze i Uniwersytetu w Aarhus w nowym badaniu informują o związku między BMI jednego z małżonków a ryzykiem wystąpienia cukrzycy typu 2 u drugiego. Wyniki opublikowano w czasopiśmie naukowym „Diabetology”.

Naukowcy odkryli, że można przewidzieć ryzyko zachorowania na cukrzycę typu 2 na podstawie wskaźnika BMI partnera lub partnerki. Badacze przeanalizowali dane na temat 3649 mężczyzn i 3478 kobiet z badania „Longitudinal Study of Aging in the UK”. W Wielkiej Brytanii szacuje się, że pięć milionów osób ma wysokie ryzyko zachorowania na cukrzycę. W skali globalnej według WHO 422 miliony dorosłych choruje na cukrzycę.

W innych badaniach naukowcy zauważyli, że małżonkowie są często podobni pod względem masy ciała, między innymi dlatego, że ludzie zazwyczaj wiążą się z kimś podobnym do siebie i często dzielą nawyki żywieniowe oraz ruchowe. Dlatego zbadano również, czy zwiększone ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 u otyłej kobiety było na przykład wynikiem jej własnej masy ciała.

Szczególnie mężczyźni, których żony miały nadwagę częściej chorowali na cukrzycę. Każdy wzrost BMI małżonki o jedną jednostkę był powiązany ze wzrostem ryzyka zachorowania na cukrzycę o 6%. Przykładowo, mężczyzna, którego żona miała BMI 30 kg/m2, miał 21%-owe wyższe ryzyko rozwinięcia się cukrzycy niż mężczyźni, których żony miały BMI 25 kg/m2 – niezależnie od ich własnego BMI.

Badacze nie zdołali wyjaśnić dlaczego zwiększone ryzyko w największej mierze dotyczy mężów kobiet z nadmierną masą ciała. Mają jednak pewną teorię, która dotyczy tego, kto jest odpowiedzialny za gospodarstwo domowe. Kobiety na ogół decydują, co spożywa się w domu. Oznacza to, że kobiety mają większy wpływ na zwyczaje żywieniowe małżonka, niż mężczyźni. Naukowcy wyjaśniają i odnoszą się między innymi do amerykańskich badań, które wykazały, że kobiety częściej niż mężczyźni są odpowiedzialne za prowadzenie gospodarstwa domowego (w tym gotowanie i zakupy spożywcze).

Nieleczona cukrzyca może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak uszkodzenie serca, nerek i oczu. Według Duńskiego Towarzystwa Diabetologicznego, 35% chorych doświadcza powikłań po rozpoznaniu cukrzycy. Dlatego kluczowe znaczenie ma wczesne rozpoznanie. Im wcześniej wykryta zostanie choroba, tym większy potencjał skutecznej profilaktyki i leczenia.  W przypadku szybkiej diagnozy cukrzycy typu 2, leczenie farmakologiczne może być odroczone, a pacjent może zacząć od zmiany stylu życia, czyli stosowania zdrowej diety i wzmożonej aktywności fizycznej.

Podejście do cukrzycy typu 2 nie powinno skupiać się na osobie chorej, ale na przykład na całym gospodarstwie domowym. Wiadomo, że mężczyźni są mniej skłonni do wizyt u lekarza. Więc jeśli kobieta przychodzi do swojego lekarza pierwszego kontaktu z czynnikami ryzyka cukrzycy typu 2, wiele wskazuje na to, że lekarz powinien poprosić ją, aby na następną wizytę przyszła razem z mężem.

Źródło: Jannie Nielsen, Adam Hulman, Daniel R. Witte. Spousal cardiometabolic risk factors and incidence of type 2 diabetes: a prospective analysis from the English Longitudinal Study of Ageing. Diabetologia, 2018.