Żywność funkcjonalna
Termin „żywność funkcjonalna” po raz pierwszy pojawił się w Japonii w 1984r., natomiast w 1991r. ustanowiono przepisy prawne, które umożliwiają przyznawanie określonym produktom statusu żywności funkcjonalnej (FOSHU– Foods for Specified Health Use)
Jaka to żywność?
Jest to żywność o działaniu sprzyjającym zdrowiu. Żywność FOSHU jest naturalną żywnością, zmodyfikowaną , pozbawioną szkodliwych składników (np. alergenów) bądź wzbogaconą w substancje aktywne fizjologicznie, aby w rezultacie otrzymać produkt o odpowiedniej wartości odżywczej i podnoszący kondycję człowieka, korzystnie wpływając na zdrowie i zmniejszając ryzyko chorób. Jest to żywność podobna do żywności tradycyjnej i przeznaczona do konsumpcji jako część codziennej diety.
Żywność funkcjonalna- to żywność! NIE- kapsułki, NIE-tabletki, NIE- syropy.
Jaki jest podział żywności funkcjonalnej?
FOSHU można podzielić ze względu na jej skład:
- Wzbogacona
- Niskoenergetyczna
- Probiotyczna
- Wysokobłonnikowa
- Niskocholesterolowa
- Niskosodowa
- energizująca
Ze względu na przeznaczenie:
- żywność zmniejszająca ryzyko rozwoju chorób układu krążenia
- chorób nowotworowych
- osteoporozy
- dla osób starszych
- obciążonych stresem
- żywność dla osób z zaburzeniami metabolizmu i trawienia
- dla kobiet w ciąży i karmiących
- dla młodzieży w fazie intensywnego wzrostu
- wpływającą na wydolność psychofizyczną i nastrój
Sposób wytwarzania żywności funkcjonalnej
- dodawanie do produktów związków aktywnych biologicznie np. minerałów, witamin
- tworzenie nowego składu chemicznego artykułów spożywczych np. margaryn zawierających stanole i sterole roślinne
- użycie probiotyków jako dodatków do różnego rodzaju żywności np. produktów mlecznych, soków warzywnych
- obniżenie wartości energetycznej żywności przez zmniejszenie ilości dodawanego tłuszczu, soli, sacharozy.
Bioaktywne składniki żywności o udowodnionym korzystnym wpływie na zdrowie
- Błonnik pokarmowy
- witaminy i składniki mineralne
- oligosacharydy
- poliole
- aminokwasy
- stanole
- sterole roślinne
- probiotyki
- prebiotyki,
- synbiotyki
- substancje fitochemiczne.
Znana nam żywność funkcjonalna?
Margaryny i sery topione z dodatkiem roślinnych steroli i stanoli obniżają poziom cholesterolu a także zmniejszają ryzyko chorób serca. Jajka wzbogacone kwasami omega-3, płatki śniadaniowe wzbogacone w kwas foliowy, który pomaga zmniejszyć ryzyko urodzeń dzieci z wadami cewy nerwowej, a także dodatek izoflawonów w chlebie czy batonach muesli obniża ryzyko zachorowania na raka prostaty czy piersi. Wspomniany wcześniej dodatek błonnika pokarmowego do pieczywa, ciastek i innych produktów poprawia trawienie i kondycję jelit.
Żywność funkcjonalna daje dużą możliwość urozmaicenia naszej codziennej diety, a także jest zalecana w profilaktyce wielu chorób. W naszym społeczeństwie żywność ta jest jeszcze mało popularna, dlatego należy uświadamiać i szerzyć wiedzę na temat jej stosowania, bo jak powiedział Hipokrates :”Niech żywność będzie Twoim lekiem, a lek Twoją żywnością…”
Dietetycy.org.pl » Dietetyka » Jak jeść zdrowo? » Żywność funkcjonalna
Magister Dietetyk, specjalista ds. jakości żywności, audytor HACCP