Alergia na lateks – dieta

Czy alergia na lateks ma związek z dietą?

Lateks to jeden z najbardziej popularnych składników w przemyśle gumowym. Kto z nas nigdy nie używał chociażby gumowych rękawiczek?

Kariera lateksu rozpoczęła się, według archeologów, już w 1600 r. p.n.e. Wspomniane pierwsze rękawiczki powstały w 1889 roku, natomiast jedne z pierwszych wzmianek o nadwrażliwości na ten składnik pojawiły się w 1927 roku.

Kilka informacji na początek

Alergia na lateks to nieprawidłowa reakcja układu immunologicznego na białka (zidentyfikowano około 13, które powodują patologiczne reakcje typu natychmiastowego) naturalnie zawarte w tym składniku. W tym rodzaju alergii wyróżniamy reakcje typu I (natychmiastowe) oraz typu II (opóźnione). Typ pierwszy to nadwrażliwość natychmiastowa, czyli  reakcje pojawiające się od kilku minut do kilkunastu godzin od zadziałania alergenu. Są to reakcje systemowe, objawiające się pokrzywką, obrzękiem, dusznością, świądem, katarem, skurczem oskrzeli, w najgorszym przypadku może dojść do ataku anafilaktycznego. Typ drugi to reakcje opóźnione, pojawiające się od 2-4 dni po ekspozycji. Zazwyczaj ten typ jest nazywany alergią kontaktową – objawy pojawiają się w miejscu kontaktu. Najczęściej jest to pokrzywka, swędzenie, zaczerwienienie.

Grupami zwiększonego ryzyka rozwinięcia alergii są osoby pracujące w służbie zdrowia, przy produkcji wyrobów gumowych, ze skłonnością do alergii, ale również osoby po urazach kręgosłupa lub z rozszczepem kręgosłupa. Im częstszy kontakt z lateksem, tym wyższe ryzyko wystąpienia alergii (bez względu na płeć i wiek).

Alergeny pokarmowe?

Zauważono, że osoby, które mają nadwrażliwość na lateks, wykazują również reakcje alergiczne po spożyciu konkretnych rodzajów pożywienia. Budowa niektórych białek lateksu jest podobna do struktury białek, występujących w owocach i warzywach – układ immunologiczny rozpoznaje podobieństwa strukturalne różnych alergenów i, pomimo różnego źródła, uruchamia reakcje alergiczne (zwane reakcjami krzyżowymi). W przypadku lateksu, mówi się o zespole lateksowo-owocowym.

Czego unikać?

Amerykańskie Stowarzyszenie Alergii na Lateks stworzyło listę produktów, które mogą wywoływać reakcje alergiczne. Takie artykuły zostały podzielone na odpowiednie grupy (wysoka, średnia, niska), odpowiadające stopniu powiązania ich białek z białkami lateksu oraz prawdopodobieństwa wystąpienia reakcji alergicznej. Z żywienia osób z alergią na lateks, powinno się wykluczyć produkty z grupy wysokiego oraz średniego „ryzyka” oraz unikać wszelkich artykułów przetworzonych, zawierających dodatki o wysokim prawdopodobieństwie ryzyka (np. jogurty owocowe, sosy, farsze). Oczywiście, nie każdy zareaguje tak samo – może się okazać, że część produktów nie będzie wywoływała patologicznej reakcji, bądź reakcja taka zajdzie, ale na żywność, która na tej liście nie została wymieniona (ważna jest ciągła i uważna obserwacja własnego organizmu).

Grupa wysokiego ryzyka wystąpienia reakcji alergicznej:

• kiwi
• banan
• awokado
• kasztan jadalny

Grupa średniego ryzyka wystąpienia reakcji alergicznej:

• jabłko
• marchew
• melon
• papaja
• ziemniak
• pomidor
• seler

Grupa niskiego/znikomego ryzyka wystąpienia alergii:

• morela
• wiśnia
• liczi
• mango
• figi
• winogrona
• owoce cytrusowe
• nektaryna
• passiflora
• brzoskwinia
• gruszka
• truskawka
• persymona
• ananas
• gryka
• ryż
• kokos
• orzech laskowy
• orzech włoski
• orzech arachidowy
• soja
• koperek
• oregano
• pestki słonecznika
• szałwia
• ciecierzyca

Unikanie produktów zawierających w składzie lateks, ale również odpowiednia dieta, uwzględniająca zjawisko reakcji krzyżowych, może zapobiec pojawieniu się niepożądanych reakcji alergicznych bądź złagodzić zmiany już występujące.

Bibliografia:

1. Kim, Kenneth T., Hussain, Hamid, „Prevalence of Food Allergy in 137 Latex-Allergic Patients; Allergy and Asthma Proceedings, 2, 95-97, 1999.
2. http://latexallergyresources.org/latex-cross-reactive-foods-fact-sheet
3. http://latexallergyresources.org/about-latex-allergy
4. https://portal.abczdrowie.pl/alergia-na-lateks
5. https://medtube.pl/tribune-pl/2011/03/lekarzu-ostroznie-z-owocami-alergia-na-lateks-w-sluzbie-zdrowia/