Jeżeli czytałeś mój poprzedni artykuł, wprowadzający do kuchni białoruskiej, już masz w głowie obraz tej kuchni. Dlatego teraz przyszedł czas na praktyczne jej zastawanie. Nie musisz jechać na Białoruś, aby spróbować białoruskich potraw. Wszystko, co ci potrzebne, masz w zasięgu ręki. Przygotowałam dla ciebie kilka przepisów kuchni białoruskiej na różne posiłki. Nie musisz cały dzień stać przy kuchni i gotować wszystkich przedstawionych tutaj potraw.
Spróbuj na początek jednego przepisu. Będziesz mógł powiedzieć więcej o kuchni białoruskiej. Niewykluczone, że polubisz te dania tak bardzo, by przyrządzać je regularnie.
Może się wydawać, że kuchnia białoruska nie jest do końca zdrowa. Zaproponuję tu zmiany, które dostosują te dania do aktualnych zaleceń żywieniowych. Uważam jednak, że choć raz trzeba spróbować białoruskich potraw według oryginalnego przepisu. Wtedy można zapoznać się z prawdziwym smakiem kuchni białoruskiej.
Śniadanie — wariant „na słono”
Draniki (białoruskie placki ziemniaczane) ze śmietaną
Składniki na 4 porcje:
- 1kg ziemniaków
- 1 cebula
- 2 łyżki mąki pszennej
- ¼ szklanki oleju słonecznikowego
- ½ szklanki śmietany
- sól
*Aby zwiększyć zawartość błonnika, można wziąć mąkę pszenną pełnoziarnistą. Zdrowszą alternatywą oleju słonecznikowego będzie olej rzepakowy. Aby zwiększyć zawartość białka i zmniejszyć zawartość nasyconych kwasów tłuszczowych, śmietanę można zastąpić sosem z jogurtu naturalnego i musztardy. Także do draników świetnie pasowałaby surówka lub sałatka ze świeżych warzyw.
- Ziemniaki oraz cebulę umyć, obrać i opłukać, zetrzeć na tarce o małych oczkach i włożyć do miski. Dodać mąkę, posolić i wymieszać ciasto.
2. Rozgrzać olej na patelni, ciasto układać łyżką, formując placki – draniki. Smażyć draniki bez przykrycia na średnim ogniu w ciągu 2-3 minut z każdej strony aż do zrumienienia.
3. Dalej smażyć draniki jeszcze 2-3 minuty z obu stron pod przykryciem i na mniejszym ogniu. Podawać na ciepło ze śmietaną lub sosem z jogurtu naturalnego i musztardy.
Śniadanie – wariant „na słodko”
Serniczki z rodzynkami i sosem makowym
Składniki na 4 porcje:
- 400 g twarogu
- 2 łyżki cukru
- 50g rodzynek
- 1 jajo kurze
- 4 łyżki mąki pszennej
- sól
- szczypta waniliny
- ¼ szklanki oleju słonecznikowego
Sos:
- 1 łyżka maku
- 10g masła
- 1 szklanka śmietany
- 1 łyżeczka cukru
- szczypta cynamonu
- szczypta waniliny
* Aby zwiększyć zawartość błonnika, można wziąć mąkę pszenną pełnoziarnistą. Zdrowszą alternatywą oleju słonecznikowego będzie olej rzepakowy. Opcjonalnie można zamienić śmietanę w sosie jogurtem naturalnym. Świetnym dodatkiem do tych serniczków są dowolne owoce i jagody.
- Twaróg ucierać w misce, dodając cukier, rodzynki, jajo i mąkę, sól i wanilinę, dobrze wymieszać ciasto.
- Przygotować sos: mak zalać wrzątkiem i czekać, aż zniknie para; masło roztopić w kąpieli wodnej, dodać mak, śmietanę, cukier, cynamon i wanilinę. Uzyskaną masę wlać do garnka i zagotować.
- Z ciasta twarogowego formować kółka i obtaczać je w reszcie mąki.
- Na patelni rozgrzać część oleju, smażyć serniczki porcjami 2-3 minuty z obu stron, w razie potrzeby dolewając olej na patelnię.
- Układać serniczki w garnki ceramiczne, zalać sosem makowym, wstawiać do piekarnika rozgrzanego do 190℃ i piec przez 5-7 minut. Podawać na ciepło.
Obiad
Chłodnik
Składniki na 4 porcje:
- 2 buraki
- 2 jaja
- 2-3 ogórki
- pęczek zielonej cebuli
- ½ pęczka kopru
- 1 ½ l zakwasu z buraków
- sól
- Opcjonalnie: trochę wody gazowanej – chłodnik będzie bardziej orzeźwiający.
- Buraki umyć, gotować około 40 minut, schłodzić, obrać i pokroić w paski.
- Jaja gotować na twardo, obrać i pokroić w połówki.
- Ogórki umyć, pokroić w kostkę. Zieloną cebulę i koper umyć, strząsnąć wodę, siekać jak najdrobniej. Zakwas z buraków rozcieńczyć niewielką ilością zimnej wody.
- Do garnka włożyć pokrojone buraki, ogórki, cebulę i koper, solić i zalać rozcieńczonym zakwasem z buraków. Podawać chłodnik na zimno, dekorując połówkami gotowanych jaj.
Sałatka z kapusty kiszonej
Składniki na 4 porcje:
- 4 średnie ziemniaki
- sól
- 200 g pieczarek
- 1/3 łyżeczki soku z cytryny
- cebula
- 200g kapusty kiszonej
- 1 łyżeczka cukru
- 2 łyżki oleju słonecznikowego
- ½ pęczka kopru lub pietruszki
Olej słonecznikowy można zamienić na rzepakowy, lub oliwę z oliwek.
- Ziemniaki umyć, gotować w osolonej wodzie około 25 minut, schłodzić.
- Pieczarki umyć, włożyć do garnka i zalać wrzątkiem, żeby pokrył on grzyby. Dodawać do garnka sok z cytryny, gotować pieczarki przez 15-20 minut.
- Cebulę pokroić w cienkie półpierścienie. Ziemniaki obrać, pokroić w kostkę. Ugotowane pieczarki pokroić w plastry, kapustę kiszoną szatkować. Wymieszać wszystkie składniki sałatki w misce.
Koper oraz pietruszkę umyć, strząsnąć wodę, siekać. Wymieszane składniki solić, dodawać cukier i olej, wymieszać. Podawać sałatkę posypaną koprem i pietruszką.
Czarodzieje (kotlety ziemniaczane z nadzieniem mięsnym)
Składniki na 3 porcje:
- 1 kg ziemniaków
- cebula
- ¼ szklanki mąki pszennej
- sól
- 200 g dowolnego mięsa mielonego
- natka pietruszki
- pieprz czarny
- ¼ szklanki oleju słonecznikowego/rzepakowego
Jeżeli przestrzegasz diety wegetariańskiej, zamiast mięsa mielonego możesz zrobić czarodzieje z tofu mielonym. Wystarczy tylko dobrze pozbyć się płynu z tofu, zemleć go w rękach i masz gotową alternatywę mięsa mielonego.
- Ziemniaki umyć, obrać, opłukać, zetrzeć na tarce o dużych oczkach i odcedzić. Cebulę obrać, umyć, drobno pokroić.
- Masę ziemniaczaną włożyć do miski, dodawać mąkę, solić i wymieszać ciasto. Formować z ciasta kule rozmiaru dużej śliwki, każdą kulę zagnieść do kółek.
- Mięso mielone wymieszać z cebulą i posiekaną jak najdrobniej natką pietruszki. Uzyskaną masę dodawać do kółek ziemniaczanych i zwijać kule.
- W garnku rozgrzać połowę oleju, smażyć czarodzieje do zrumienienia, przełożyć do formy do pieczenia i polać resztą oleju.
Piec czarodzieje w piekarniku przy 170℃ przez 7-10 minut.
Kolacja
Zielona sałatka z grzankami
Składniki na 3 porcje:
- 2 średnie ogórki
- 300 g kapusty
- 1 pęczek kopru
- ¼ pęczka zielonej cebuli
- 4 kromki chleba jasnego bez skórki
- 1 łyżka oleju słonecznikowego/rzepakowego
- 3-4 łyżki śmietany/jogurtu naturalnego + musztarda
- Ogórki umyć, w razie potrzeby obrać, pokroić w paski.
- Kapustę szatkować, koper i zieloną cebulę umyć, strząsnąć wodę, koper drobno siekać.
- Chleb pokroić w kostkę 1×1cm. Na patelni rozgrzać olej, smażyć chleb aż do zrumienienia i wyłożyć na ręcznik, żeby pozbawić grzanki zbędnego tłuszczu.
- W misce wymieszać kapustę, ogórki i koper, solić, zaprawić śmietaną i znów wymieszać. Na górze wyłożyć grzanki. Podawać, dekorując zieloną cebulą.
Ziemniaki faszerowane śledziem
Składniki na 6 porcji:
- 12 średnich ziemniaków
- sól
- 2 filety śledziowe
- cebula
- 2 łyżki topionego masła
- 3-4 łyżki śmietany
- 1 jajo kurze
- pieprz czarny
- Ziemniaki umyć, gotować w słonej wodzie przez 10-15 minut, trochę schłodzić.
- Ziemniaki obrać, odciąć część boczną ziemniaków, łyżką wyjąć miąższ ze środka każdego ziemniaka, wyjęty miąższ oraz filety śledziowe przepuścić przez maszynkę do mielenia.
- Cebulę obrać, umyć, drobno pokroić, wymieszać z masą z ziemniaków i śledzi, dodać śmietanę i wbić jajo, dodać sól i pieprz. Masę wymieszać i trochę ubić.
- Smarować masłem formę do pieczenia. Nadziewać ziemniaki uzyskaną masą, włożyć do formy, polać śmietaną i upiec w piekarniku przy 170℃ przez 15-20 minut. Podawać na ciepło.
Deser
*Można podawać jako drugie śniadanie, podwieczorek czy po prostu jako deser po dowolnym posiłku.
Draczena z mąki gryczanej
Składniki na 6 porcji:
- 1 szklanka mąki żytniej
- ½ szklanki serwatki kwaśnej
- ½ szklanki mąki gryczanej
- 70 g masła
- 1 białko
- 3-4 żółtka
- 2 łyżeczki cukru pudru
- 1½-2 szklanki mleka
- Przygotować ciasto: mąkę żytnią wymieszać z odrobiną wody, dodać serwatkę, wymieszać i zostawić na 3-4 godziny w ciepłym miejscu.
- Do masy dodać mąkę gryczaną, zetrzeć i ubić.
- Masło zetrzeć w oddzielnej misce. Białko ubić na sztywną pianę.
- Żółtka zetrzeć z cukrem pudrem, dodać do ciasta razem z masłem. Uzyskane ciasto ubić, wlać odrobinę mleka, wymieszać, wlać pianę z białka.
- Rozgrzać formę do pieczenia, smarować łyżką masła, wlać ciasto do formy. Piec draczenę w piekarniku przy 190℃ przez 30 minut. Podawać na ciepło.
Napoje
Zakwas jabłkowy
Składniki na 4 porcje:
- 3 średnie jabłka
- 1l gorącej wody
- ½ łyżeczki drożdży suchych
- ¾ szklanki cukru
- 1/8 łyżeczki soku z cytryny
*Ze względu na zawartość cukru nie zaleca się częstego picia takiego napoju, jednak spróbować warto, ponieważ zakwas jabłkowy niesamowicie smakuje!
- Jabłka umyć, oczyścić, pozbawić się rdzenia, pokroić w ósemki, włożyć do garnka.
- Zalać jabłka gorącą wodą, zagotować. Gotować w ciągu 5 minut, zdjąć z ognia i trochę schłodzić pod przykryciem.
- W niewielkiej ilości wywaru jabłkowego rozcieńczyć drożdże. Pozostawić na 20 minut, potem razem z cukrem i sokiem z cytryny dodać do garnka z wywarem jabłkowym.
- Przykryć garnek, pozostawić zakwas na fermentację przez 12-15 godzin w temperaturze pokojowej, na końcu schłodzić i odcedzić. Podawać, dekorując suszoną bądź świeżą miętą.
Krambambula (wódka miodowa)
Na pewno myślisz, że już kompletnie zwariowałam: napój alkoholowy zdecydowanie nie jest wyborem zdrowym i dietetycznym. Regularnie i w dużych ilościach – nie jest. Ale jeśli jesteś smakoszem tradycyjnych napojów alkoholowych różnych krajów i jesteś ciekawy, co takiego znaleźć można w kuchni białoruskiej: bardzo proszę. Zostawiam ten przepis tutaj.
Składniki na 10 porcji:
- 2-4 łyżeczek pęczków goździkowych
- ½l wódki
- 1 szklanka wody
- ½ łyżeczki cynamonu
- ¼ łyżeczki gałki muszkatołowej
- 2-4 łyżki miodu
- 2-3 ziarna pieprzu czarnego
- Pęczki goździkowe zemleć w moździerzu. Szklankę wódki wymieszać ze szklanką wody, dodać cynamon, gałkę muszkatołową i goździki, wymieszać.
2. Wlać mieszaninę wódki z przyprawami do garnka, zagotować, gotować przez 10 minut, zdjąć z ognia.
3. Wlać do garnka resztę wódki i miód, pozostawić w garnku pod przykryciem na 5 minut.
4. Do butelki włożyć ziarna pieprzu czarnego, odcedzić do butelki uzyskany płyn przez grubą warstwę gazy, zakorkować butelkę. Schłodzić w lodówce. Podawać krambambulę można zarówno na zimno, jak i na ciepło.
Podsumowanie
Jak widzisz, kuchnia białoruska absolutnie nie jest kosztowna i nie zaszkodzi twojemu zdrowiu. Nawet jeśli masz wątpliwości na temat tego, czy dania te będą korzystne dla zdrowia, zawsze są zdrowsze alternatywy pewnych składników. Co więcej, żaden z wymienionych przepisów nie jest trudny. Nie musisz być więc doświadczonym kucharzem, żeby spróbować potraw kuchni białoruskiej. Życzę ci niesamowicie smacznej przygody z kuchnią białoruską!
