Czy kurkuma ma właściwości przeciwnowotworowe?

Czym jest kurkuma?

Kurkuma to rośliną występującą dziko w krajach tropikalnych. Jej główne wykorzystanie to jako przyprawa lub barwnik spożywczy. Kurkuminoidy są czynnikami biologicznie aktywnymi, którym kurkuma zawdzięcza swoje właściwości i kolor. Najistotniejsze prozdrowotne działania zauważone po podaniach kurkuminoidów to przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, przeciwbakteryjne i antyoksydacyjne.

Zaobserwowano także skuteczność kurkuminoidów w leczeniu zaburzeń metabolicznych oraz ze strony ośrodkowego układu nerwowego, a także w modelach chorób neurodegeneracyjnych, jak np. choroby Alzheimera lub Parkinsona. Odnotowywano pozytywne działanie u pacjentów z depresją. Z uwagi na wielorakie działanie prozdrowotne, jakie niesie za sobą kurkumina, wskazana jest jej obecność w codziennej diecie człowieka. Mimo, że biodostępność kurkuminy jest stosunkowo niska po podaniu doustnym, dobrą metodą w profilaktyce zdrowia może być włączanie jej do zwyczajowego jadłospisu poprzez dodatek kurkumy.

Kurkuma w poprzednich analizach:

Mieszkańcy Indii i Azji Południowo-Wschodniej używali korzenia kurkumy do przygotowywania potraw od tysięcy lat. Historycznie kojarzy się kurkumę z właściwościami leczniczymi. Ostatnio popularność kurkumy wzrosła, o czym świadczy niedawna moda na kurkuma latte, czyli napój z np. napoju roślinnego (migdałowego lub kokosowego) oraz kurkumy i imbiru. Substancja chemiczna w kurkumie, która najbardziej interesuje badaczy, to polifenol zwany kurkuminą.

Większość badań nad potencjalnymi właściwościami kurkumy koncentrowała się na tej substancji chemicznej. Z biegiem lat naukowcy analizowali kurkuminę z wieloma objawami i stanami, w tym ogólnym stanem zapalnym, zespołem metabolicznym, zapaleniem stawów, chorobami wątroby, otyłością i chorobami neurodegeneracyjnymi z różnym powodzeniem.

Przegląd badań Giordano

W analizie [1] przede wszystkim naukowcy skupili się na nowotworach. Według autorów ostatniego przeglądu spośród 12 595 artykułów opublikowanych przez naukowców na temat kurkuminy w latach 1924-2018, 37% dotyczy nowotworów. W bieżącym przeglądzie, który pojawia się w czasopiśmie „Nutrients”,  autorzy skupili się głównie na szlakach sygnalizacji komórkowej, które odgrywają rolę we wzroście i rozwoju nowotworu oraz na tym w jaki sposób kurkuma może na nie wpływać.

W swoim przeglądzie naukowcy zwrócili szczególną uwagę na badania dotyczące raka piersi, płuc, białaczki i raka przewodu pokarmowego. Autorzy wnioskują, że kurkumina stanowi obiecującą opcję jako skuteczny lek przeciwnowotworowy do stosowania osobnego lub w połączeniu z innymi lekami. Według przeglądu kurkumina może wpływać na szeroki zakres cząsteczek odgrywających rolę w nowotworzeniu, w tym czynniki transkrypcyjne, które są niezbędne do replikacji DNA; czynniki wzrostowe; cytokiny, które są ważne dla sygnalizacji komórkowej; i białka apoptotyczne, które pomagają kontrolować śmierć komórki.

Oprócz dyskusji na temat molekularnego wpływu kurkuminy na szlaki nowotworowe, autorzy analizują także możliwe problemy ze wynikające ze stosowania kurkuminy jako leku. Wyjaśniają na przykład, że jeśli dana osoba przyjmuje kurkuminę doustnie (np. w formie napoju), związek szybko rozkłada się na metabolity. Dlatego też mało prawdopodobne, że jakiekolwiek aktywne składniki dotrą do miejsca guza. Mając to na uwadze, niektórzy badacze próbują zaprojektować sposoby dostarczania kurkuminy do organizmu i ochronę przed przedwczesnym rozkładem.

Chociaż naukowcy opublikowali wiele artykułów na temat kurkuminy i nowotworów, wciąż potrzeba więcej analiz. Wiele badań w bieżącym przeglądzie to badania in vitro.  Chociaż tego rodzaju badania mają kluczowe znaczenie dla zrozumienia, jakie interwencje mogą wpływać na nowotwory, a które nie, to nie wszystkie wyniki może być przełożone na ludzi.

Stosunkowo niewiele badań analizowało właściwości przeciwnowotworowe kurkumy lub kurkuminy u ludzi, a przeprowadzone na ludziach były prowadzone na małą skalę. Jednak oprócz trudności i ograniczonych danych według autorów, kurkumina nadal ma potencjał jako element profilaktyki przeciwnowotworowej.

Naukowcy nadal pracują nad tym problemem. Autorzy wspominają o dwóch trwających badaniach klinicznych, z których oba mają na celu ocenę terapeutycznego wpływu kurkuminy na rozwój pierwotnego i przerzutowego raka piersi, a także oszacowanie ryzyka wystąpienia zdarzeń niepożądanych. Odnoszą się również do innych toczących się badań przeprowadzanych na ludziach, oceniających znaczenie kurkuminy w leczeniu raka prostaty, szyjki macicy oraz guzów płuc, wśród innych chorób.

Przegląd badań Gutsche

🔎 Nowszy przegląd Gutsche i wsp. [5] wskazał, że suplementacja kurkuminą może przynosić korzyści wspierające dla pacjentów onkologicznych, szczególnie w zakresie łagodzenia zapalenia błon śluzowych jamy ustnej i ograniczenia utraty masy ciała. Ze względu na zróżnicowane wyniki i ryzyko błędów w badaniach nie można jednak zdaniem naukowców jednoznacznie określić jej skuteczności, a konieczne są dalsze, bardziej precyzyjne badania.

Inne badania

Kurkuma w leczeniu nowotworów układu moczowo-płciowego

🔎 Kurkumina może wspierać leczenie nowotworów układu moczowo-płciowego, wpływając na mikroRNA odpowiedzialne za proliferację i apoptozę komórek. Zwiększa ekspresję mikroRNA o działaniu supresyjnym i obniża ekspresję mikroRNA onkogennych, co wspomaga hamowanie wzrostu komórek nowotworowych [4].

Podsumowanie

Autorzy dotychczasowych badań wskazują, że kurkumina należy do najbardziej obiecującej grupy bioaktywnych związków naturalnych, szczególnie w leczeniu kilku rodzajów nowotworów, jednak patrzą na problem obiektywnie i informują o konieczności dalszych badań.

Bibliografia:

1. Giordano A., Tommonaro G. Curcumin and Cancer. Nutrients 2019, 11(10), 2376.
2. Wierońska J.M., Kurkuma – roślinne panaceum, Wszechświat 2017, t. 118, nr 4 ̶6.
3. Przybylska S., Kurkumina – prozdrowotny barwnik kurkumy. Problemy Higieny i Epidemiologii, 2015, 96(2): 414-420.
4. Mazaheri-Tehrani S, Rouzbahani S, Heidari-Beni M. The Association Between Anti-Neoplastic Effects of Curcumin and Urogenital Cancers: A Systematic Review. Biomed Res Int. 2024 Oct 15;2024:9347381. doi: 10.1155/2024/9347381. PMID: 39445208; PMCID: PMC11496585.
5. Gutsche LC, Dörfler J, Hübner J. Curcumin as a complementary treatment in oncological therapy: a systematic review. Eur J Clin Pharmacol. 2024 Oct 19. doi: 10.1007/s00228-024-03764-9. Epub ahead of print. PMID: 39425780.

• Data pierwotnej publikacji: 7.03.2020
• Data ostatniej aktualizacji o wyniki badań: 25.10.2024