Starsze osoby, które spożywały niewielkie ilości żywności bogatej w flawonoidy, takie jak jagody, jabłka i herbata, były dwa do czterech razy bardziej narażone na rozwój choroby Alzheimera i pokrewnych demencji w ciągu 20 lat w porównaniu z osobami, których spożycie tych pokarmów było wyższe, zgodnie z nowym badaniem kierowanym przez naukowców z Jean Mayer USDA Human Nutrition Research Center on Aging (USDA HNRCA) na Uniwersytecie Tufts.
W badaniu epidemiologicznym z udziałem 2800 osób w wieku 50 lat i starszych badano długoterminowy związek między konsumpcją żywności zawierającej flawonoidy a ryzykiem choroby Alzheimera (AD) oraz chorobą Alzheimera i powiązanymi demencjami (ADRD). Podczas, gdy do tej pory wiele badań analizowało związki między odżywianiem a demencją w krótkich okresach czasu, badanie opublikowane w „American Journal of Clinical Nutrition” analizowało ryzyko rozwoju schorzenia w ciągu 20 lat.
Czym są flawonoidy?
Flawonoidy to naturalne substancje występujące w roślinach, w tym owocach i warzywach, takich jak gruszki, jabłka, jagody, cebula oraz napoje, takie jak herbata i wino. Flawonoidy wiążą się z różnymi korzyściami zdrowotnymi, w tym ze zmniejszonym stanem zapalnym. Ciemna czekolada to także doskonałe źródło flawonoidów.
Charakterystyka badania – grupa i wykorzystane metody:
Aby zmierzyć długoterminowe spożycie flawonoidów, zespół badawczy wykorzystał kwestionariusze dietetyczne, wypełniane na podstawie badań medycznych co około cztery lata przez uczestników Framingham Heart Study, które było przeprowadzane przez kilka pokoleń pod kątem czynników ryzyka chorób serca.
Uczestnicy badania pochodzili z kohorty potomnej (dzieci pierwotnych uczestników), a dane pochodziły z badań od 5 do 9. Na początku badania uczestnicy nie wykazywali objawów AD i ADRD. Badacze podzielili flawonoidy na sześć typów i stworzyli cztery poziomy spożycia. Następnie porównali rodzaje i poziomy spożycia flawonoidów z nowymi diagnozami AD i ADRD.
Aby zwiększyć prawdopodobieństwo, że informacje na temat spożycia danych pokarmów są dokładne, naukowcy wykluczyli kwestionariusze z lat poprzedzających diagnozę demencji, opierając się na założeniu, że wraz ze spadkiem zdolności poznawczych zachowania żywieniowe mogły ulec zmianie, a kwestionariusze żywieniowe prawdopodobnie były niedokładne.
Naukowcy przeanalizowali sześć rodzajów flawonoidów i porównali poziomy spożycia długoterminowego z liczbą diagnoz AD i ADRD w późniejszym życiu. Okazało się, że niskie spożycie trzech rodzajów flawonoidów było związane z wyższym ryzykiem otępienia w porównaniu z najwyższym spożyciem. Przykłady badanych poziomów obejmowały:
• Niskie spożycie odpowiadało nieobecności w diecie jagód (antocyjanów) i herbaty (polimery flawonoidowe) w okresie miesiąca, spożyciu około półtora jabłka na miesiąc (flawonole).
•Wysokie spożycie wyniosło około 7,5 szklanki jagód lub truskawek (antocyjany) miesięcznie, 8 jabłek i gruszek miesięcznie (flawonole) i 19 filiżanek herbaty miesięcznie (polimery flawonoidowe).
Wyniki badania:
Zespół badawczy ustalił, że niskie spożycie trzech rodzajów flawonoidów było związane z wyższym ryzykiem demencji w porównaniu z najwyższym spożyciem. Konkretnie:
• Niskie spożycie flawonoli (jabłka, gruszki i herbata) wiązało się z dwukrotnie wyższym ryzykiem wystąpienia ADRD.
• Niskie spożycie antocyjanów (jagody, truskawki i czerwone wino) wiązało się z czterokrotnie wyższym ryzykiem rozwoju ADRD.
• Niskie spożycie polimerów flawonoidowych (jabłka, gruszki i herbata) wiązało się z dwukrotnie wyższym ryzykiem wystąpienia ADRD.
Wyniki były podobne dla AD.
Wnioski i ograniczenia badania:
Badanie daje pogląd na to, jak dieta na przestrzeni lat może być związana z pogorszeniem funkcji poznawczych danej osoby, ponieważ badacze byli w stanie przyjrzeć się spożyciu flawonoidów przez wiele lat przed diagnozą demencji u uczestników.
Istnieją pewne ograniczenia badania, w tym wykorzystanie zgłaszanych samodzielnie danych na temat żywności z kwestionariuszy dotyczących częstotliwości posiłków.
Odkrycia można uogólnić na osoby w średnim wieku lub osoby starsze europejskiego pochodzenia. Czynniki, takie jak poziom wykształcenia, palenie tytoniu, aktywność fizyczna, wskaźnik masy ciała (BMI) i ogólna jakość diety uczestników mogły mieć wpływ na wyniki, a naukowcy uwzględnili te czynniki w analizie statystycznej. Ze względu na charakter obserwacyjny badanie nie odzwierciedla związku przyczynowo-skutkowego między spożywaniem flawonoidów a rozwojem AD i ADRD.
Źródło: Paul F Jacques, Rhoda Au, Jeffrey B Blumberg, Gail T Rogers, Esra Shishtar. Long-term dietary flavonoid intake and risk of Alzheimer disease and related dementias in the Framingham Offspring Cohort. The American Journal of Clinical Nutrition, 2020
Magister dietetyki. Dietetyk, edukator i copywriter. Absolwentka WSR w Warszawie oraz UM w Białymstoku. Prowadzi autorską stronę "DietoŚwiat". Udziela wypowiedzi eksperckich. Kontakt mailowy: mwilkowska@dietoswiat.pl