Wysokie spożycie fosforanów wraz z dietą powoduje wzrost ciśnienia krwi i przyspieszenie pulsu u zdrowych młodych dorosłych. Ustalenia te zostały wykazane w badaniu przeprowadzonym przez Uniwersytet w Bazylei (Szwajcaria) i opublikowane w „Journal of the American Society of Nefrology”.
Czym są fosforany?
Fosforany są powszechnym dodatkiem w produktach spożywczych produkowanych przemysłowo. Wzmożona konsumpcja przetworzonych produktów spożywczych znacznie zwiększyła spożycie fosforanów w ostatnich latach, które często przekracza dzienną dawkę 700 mg zalecaną w USA.
Wpływ fosforanów na zdrowie
Wysoki poziom fosforanów może prowadzić na przykład do odkładania się ich w naczyniach krwionośnych, dlatego też od dawna zaleca się dietę o niskiej zawartości fosforanów osobom z przewlekłymi zaburzeniami czynności nerek. Zwiększenie ilości fosforanów w diecie podwyższa również prawdopodobieństwo rozwoju miażdżycy lub choroby sercowo-naczyniowej u zdrowych ludzi. Zostało to wykazane w badaniach epidemiologicznych.
Badanie
Po raz pierwszy zespół badawczy pod kierownictwem profesora Reto Krapfa z Uniwersytetu w Bazylei zweryfikował tę zależność statystyczną w badaniu jakościowym z udziałem 20 zdrowych osób.
W ciągu 11 tygodni połowa uczestników otrzymała dodatkową dawkę fosforanu sodu w postaci tabletek wraz z normalną dietą. Zwiększyło to stężenie fosforanów we krwi do ponadprzeciętnego poziomu, choć powszechnego w danej populacji. Druga grupa przyjmowała fosforanowy środek wiążący, który hamuje przyswajanie substancji w organizmie. Otrzymywali oni również sól w postaci chlorku sodu, aby podaż sodu w obu grupach badawczych była równa.
Wyniki badania
Po sześciu tygodniach lekarze przeanalizowali wpływ diet na różne wskaźniki sercowo-naczyniowe, takie jak ciśnienie krwi i puls. Porównanie wyników z obu grup wykazało, że zwiększone spożycie fosforanów znacząco zwiększyło skurczowe i rozkurczowe ciśnienie krwi u zdrowych młodych dorosłych – odpowiednio o 4,1 i 3,2 mmHg. W tym samym czasie częstość tętna zwiększała się średnio o cztery uderzenia na minutę.
Naukowcy informują, że zwiększone spożycie fosforanów, a konkretnie podwyższony poziom fosforanu we krwi, aktywuje sympatyczny układ nerwowy, który przyspiesza czynność serca i zwiększa ciśnienie krwi. Badanie jednak wykazało, że efekt jest odwracalny w dwa miesiące po zakończeniu badania.
Witamina D
W drugiej fazie badania badano wpływ dodatkowego suplementu witaminy D. Jednak w żadnej grupie nie stwierdzono mierzalnego wpływu na czynniki sercowo-naczyniowe.
Wnioski
Wyniki stanowią ważne wyjaśnienie powiązania spożycia fosforanów w diecie ze zwiększoną chorobowością i śmiertelnością z przyczyn sercowo-naczyniowych w populacji ogólnej. Wnioski te są istotne dla zdrowia publicznego i powinny być dalej analizowane w badaniach w różnych grupach ludności.
Źródło: Jaber Mohammad, Roberto Scanni, Lukas Bestmann, Henry N. Hulter, Reto Krapf. A Controlled Increase in Dietary Phosphate Elevates BP in Healthy Human Subjects. Journal of the American Society of Nephrology, 2018; 29 (8): 2089
