Jajka przepiórcze — jak smakują i czy są zdrowe?

Jajka przepiórcze w niektórych krajach uchodzą jako rarytas, przysmak tylko dla nielicznych. Natomiast mało kto wie, że jajka przepiórcze mają niezwykłe właściwości odżywcze. Wspomagają też konwencjonalne terapie stosowane przy alergiach, schorzeniach skórnych, a nawet migrenie [2]. Zatem jakie cenne składniki odżywcze zawierają jajka przepiórcze i dlaczego warto je spożywać? 

Spis treści:

1. Jak smakują i czym są jajka przepiórcze?
2. Wartości odżywcze
3. Właściwości zdrowotne
4. Optymalna konsumpcja
5. Przeciwwskazania
6. Jak jeść jajka przepiórcze?
7. Najczęstsze pytania
8. Przykładowy przepis
9. Podsumowanie
10. Bibliografia

Czym są jajka przepiórcze i jak smakują?

Jajka przepiórcze stanowią alternatywę dla powszechnie wykorzystanych jaj kurzych. Wielkość jajek przepiórczych jest 4 razy mniejsza od jajek kurzych. Jedno jajo przepiórcze waży ok. 10 g, a 1 jajo kurze waży ok. 60 g.  Przepiórcze jaja mają szarą albo beżową skorupkę w brązowe plamki. Ich cechą charakterystyczną jest wysoki udział żółtka w stosunku do białka [4]. Smak jajek przepiórczych jest relatywnie podobny do jajek kurzych.  

Wartości odżywcze jajek przepiórczych

Wartości odżywcze przepiórczych jaj są podobne do jaj kurzych. Jaja przepiórcze mają jednak przewagę nad kurzymi w kilku kategoriach.

Składnik	100 g jaj przepiórczych (ok. 10 sztuk)	100 g jaj kurzych (ok. 2 sztuki)
Energia	158 kcal	143 kcal
Białko	13 g	12,4 g
Tłuszcz	11,1 g	9,96 g
Kwasy tłuszczowe nasycone	3,56 g	3,2 g
Kwasy tłuszczowe jednonienasycone	4,32 g	3,63 g
Kwasy tłuszczowe wielonienasycone	1,32 g	1,82 g
Cholesterol	844 mg	411 mg
Węglowodany	0,41 g	0,96 g
Wapń	64 mg	48 mg
Żelazo	3,65 mg	1, 67 mg
Magnez	13 mg	11,4 mg
Fosfor	226 mg	184 mg
Potas	132 mg	132 mg
Sód	141 mg	129 mg
Cynk	1,47 mg	1,24 mg
Selen	32 µg	31,1 µg
Witamina B1	0,13 mg	0,077 mg
Witamina B2	0,79 mg	0,419 mg
Witamina B3	0,15 mg	<0,2 mg
Witamina B6	0,15 mg	0,063 mg
Foliany	66 µg	71 µg
Cholina	263 mg	335 mg
Witamina B12	1,58 µg	1,02 µg
Witamina A	156 µg	180 µg
Witamina E	1,08 mg	1,08 mg
Witamina D	55 IU	98 IU

Jak można zauważyć jaja przepiórcze, mają wyższą zawartość cholesterolu (844 mg/100 g) oraz żelaza (3,65 mg/100 g) niż jajka kurze (cholesterol: 411 mg/100 g, żelazo: 1,67 mg/100g). Natomiast jajka kurze mają w swoim składzie większą ilość choliny (335 mg/100g) i witaminy D (98 IU/100 g) niż jajka przepiórcze (cholina: 263 mg/100g, witamina D: 55 IU/100g). Kaloryczność obu produktów w przeliczeniu na 100 g jest podobna, natomiast należy mieć na uwadze, że prawdopodobnie nie spożyjemy 10 jaj przepiórczych na raz. Dlatego wartości poszczególnych składników będą mniejsze.

Witaminy

Podobnie jak w jajkach kurzych, w jajkach przepiórczych znajduje się większość witamin potrzebnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Produkt ten zawiera wysoki udział witamin z grupy B (B1, B2, B3, B4, B5, B6, B9, B12) oraz witaminy A, D, E i K [2]. Są także bogatym źródłem pierwiastków tj. Cynku, fosforu, selenu, żelaza, magnezu, potasu [4]. Choć mają większą zawartość cholesterolu w swoim składzie niż jajka kurze, to nie wpływa to niekorzystnie na nasz organizm. Jaja przepiórcze zwiększają  poziom dobrego cholesterolu HDL we krwi, który pomaga chronić serce i naczynia krwionośne [2]. Jajka przepiórcze są wysoko odżywczym produktem, dlatego warto je włączyć do diety.  

Właściwości zdrowotne jajek przepiórczych

Jajka przepiórcze mają właściwości pozytywnie wpływające na nasz stan zdrowia. Są produktem odpowiednim do stosowania przez osoby zmagające się z różnymi dolegliwościami np. z niedoborami pokarmowymi czy alergią. Korzyści płynące ze spożywania jajek przepiórczych to m.in.:

• Mogą mieć zastosowanie w diecie osób z anemią, ponieważ są bogatym źródłem żelaza [2].
• Wzmacniają układ odpornościowy, ponieważ zawierają wysoką zawartość witamin, szczególnie A, E będących antyoksydantami. Dzięki temu wspomogą walkę z wolnymi rodnikami [5]. 
• Są dobrym źródłem pełnowartościowego białka [4]. 
• Usprawniają metabolizm oraz procesy trawienne [8]. 
• Mogą poprawić samopoczucie. Jajka przepiórcze zawierają związki o działaniu antydepresyjnym [2], co może pomóc w terapii osób z depresją.
• Wspomagają terapię stosowaną przy alergiach, ponieważ zawierają owomukoidy. Są to enzymy będące antagonistami receptorów odpowiedzialnych za występowanie reakcji alergicznych. Dlatego pomagają w terapii stanów zapalnych oraz innych objawów wywołanych reakcja alergiczną [3]. 
• Jaja przepiórcze są stosowane przy dietach cukrzycowych. Badanie przeprowadzone na szczurach z cukrzycą wykazało, że jaja przepiórcze obniżają poziom glukozy i kreatyniny we krwi. Jaja przepiórcze posiadają również pozytywny wpływ na funkcje nerek [4]. Regularne spożywanie tych jaj może również zmniejszyć ryzyko rozwoju cukrzycy. Jajo przepiórcze ma niski indeks glikemiczny. Co oznacza, że poziom glukozy we krwi wzrasta powoli, a to pomaga w jej regulacji [8].
• Surowe białko jaj przepiórczych charakteryzuje się właściwościami przeciwzapalnymi oraz przeciwbakteryjnymi, ponieważ zawierają lizozym – enzym, który rozkłada ściany komórkowe bakterii [4].
• Zmniejszają ryzyko osteoporozy. Wynika to z faktu, że jajka przepiórcze zawierają witaminę D oraz liznę (aminokwas egzogenny, którego rolą jest wchłanianie wapnia oraz regeneracja kości, tkanek, mięśni) [2].
• Wpływają również pozytywnie na stan skóry, włosów i paznokci, ponieważ zawierają witaminy z grupy B oraz składniki mineralne np. cynk [2]. 

Ile najlepiej jeść jajek przepiórczych?

Nie ma określonych norm, ile jajek przepiórczych można spożyć w ciągu dnia dla największych korzyści zdrowotnych. Natomiast eksperci zazwyczaj zalecają, aby zdrowa dorosła osoba zjadała od 5 do 6 jaj przepiórczych dziennie, ponieważ korzystnie wpłynie to na gospodarkę lipidową [12].  

Przeciwwskazania do spożywania jajek przepiórczych

Jaja przepiórcze można bezpiecznie spożywać. Jeśli jednak wystąpią objawy niepożądane po spożyciu jaj, takie jak wzdęcia lub ból brzucha, to wtedy należy się skonsultować z lekarzem. Chociaż jaja przepiórcze są uważane za bezpieczne dla kobiet w ciąży, przed włączeniem ich do diety, także powinny zasięgnąć porady medycznej. Osoby z hipoglikemią lub niedociśnieniem powinny unikać jedzenia zbyt wielu jaj przepiórczych, ponieważ mogą obniżyć poziom cukru we krwi i ciśnienie krwi [2]. Osoby uczulone na jaja przepiórcze powinny unikać ich jedzenia, ponieważ mogą wywołać reakcję anafilaktyczną [5]. 

Jak jeść jajka przepiórcze?

Jaja przepiórcze można przyrządzać na wiele sposobów, jak jajka kurze, chociaż czas gotowania jest znacznie krótszy ze względu na mniejszy rozmiar. W Japonii jajka przepiórcze są uważane za przysmak i używane — często na surowo — w sushi. Inne kraje azjatyckie, takie jak Korea Południowa i Indonezja, regularnie używają jajek przepiórczych jako przekąski lub dodatku do innych potraw. W  Ameryce Południowej jajka są używane jako dodatek do potraw takich jak hot dogi i hamburgery. Jednym z łatwych sposobów na spróbowanie tych jajek jest ugotowanie ich na twardo. Można je jeść jako przekąskę, dodawać do sałatek lub zup [2]. 

Jajka przepiórcze na twardo:

1. Zagotuj wodę w małym garnku.
2. Ostrożnie dodaj jajka do garnka.
3. Zmniejsz ogień do umiarkowanego wrzenia i gotuj przez 3-4 minuty.
4. Po ugotowaniu przełóż do zimnej wody i potem obieraj. 

Jajka przepiórcze na miękko gotuje się 1,5 minuty. 

Jaja przepiórcze na twardo można przechowywać w lodówce przez 3-5 dni.

Najczęstsze pytania:

Przepisy z jajkami przepiórczymi do zastosowania w kuchni

Jajka przepiórcze można wykorzystać na różne sposoby. Oto pomysł na jeden z nich.

Sałatka nicejska z jajami przepiórczymi

Składniki:

• 12 jajek przepiórczych
• 250 g fasolki szparagowej
• 2 puszki tuńczyka w kawałkach
• 3 kolorowe papryk
• 4 pomidory
• 12 oliwek
• liście bazylii
• ½ szklanki oliwy z oliwek
• ¼ szklanki octu balsamicznego
• sól kamienna i pieprz czarny

Przygotowanie:

Fasolkę po obcięciu końcówek gotujemy ok. 5 minut w osolonym wrzątku. Jajka wkładamy do garnka z wodą, zagotowujemy, a następnie odstawiamy z ognia i pozostawiamy na 5 minut przed odcedzeniem. Olej łączymy z octem w słoiku i dokładnie wstrząsamy, doprawiamy do smaku przyprawami — solą i pieprzem. Na talerz wykładamy fasolkę, pokrojone w plastry pomidory i papryki, tuńczyka, oliwki oraz obrane ze skorupek jajka. Na wierzch wykładamy liście bazylii. Całość solimy, pieprzymy i polewamy dressingiem. 

Podsumowanie

Jaja przepiórcze są idealną alternatywą dla jaj kurzych. Są małe, ale pełne witamin, związków mineralnych i przeciwutleniaczy. Są jednak droższe niż jajka kurze. Jednakże włączenie jaj przepiórczych do diety i regularne spożywanie ich może spowodować widoczną poprawę ogólnego stanu zdrowia.

Bibliografia:

1. Tunsaringkarn T., Tungjaroenchai W.,  Siriwong W., (2013) Nutrient Benefits of Quail (Coturnix Coturnix Japonica) Eggs Volume 3, Issue 5, 155-163
2. Genchev (2012) QUALITY AND COMPOSITION OF JAPANESE QUAIL EGGS (COTURNIX JAPONICA)Vol. 10, No 2, pp 91-101
3. Lianto, P., Han, S., Li, X., Ogutu, F. O., Zhang, Y., Fan, Z., & Che, H. (2018). Quail egg homogenate alleviates food allergy induced eosinophilic esophagitis like disease through modulating PAR-2 transduction pathway in peanut sensitized mice. Scientific reports, 8(1), 1-14. 
4. Tolik D., Poławska E., Charuta A.,Nowaczewski S.,  Cooper R. (2014) Characteristics of Egg Parts, Chemical Composition and Nutritive Value of Japanese Quail Eggs – a Review, vol. 62 (2014), No 4.
5. Dhanapala, Pathum,(2015) “Cracking the egg: An insight into egg hypersensitivity.”Molecular immunology 66.2, 375-383.
6. Benichou, Annie‐Claude, (2014): “A proprietary blend of quail egg for the attenuation of nasal provocation with a standardized allergenic challenge: a randomized, double‐blind, placebo‐controlled study,  655-663.
7. Adewoye E., Adekeye T., Ige A. (2015): “Effects of quail egg on kidney functions in alloxan induced diabetic Wistar rats.”African journal of medicine and medical sciences 44.4  355-360.
8. Lontchi-Yimagou, E., (2016): “Metabolic effects of quail eggs in diabetes-induced rats: comparison with chicken eggs.”Food & nutrition research 60.1  32530.
9. “Egg, quail, whole, fresh, raw.” FoodData Central, US Department Of Agriculture. https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/172191/nutrients
10. “Egg, whole, raw, fresh.” FoodData Central, US Department Of Agriculture. https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/171287/nutrients
11. Whiley H.,  Ross K. (2015) Salmonella and Eggs: From Production to Plate.12(3), 2543-2556.
12. Richard C., Cristall L., Fleming E., Lewis E.,  Ricupero M.,  Jacobs R., Field C. (2016) Impact of Egg Consumption on Cardiovascular Risk Factors in Individuals with Type 2 Diabetes and at Risk for Developing Diabetes: A Systematic Review of Randomized Nutritional Intervention Studies. 41(4):453-463