Ciągły pośpiech, życie w stresie, problemy w pracy, nadmiar obowiązków – czy jest ktoś, kto tego nie doświadczył? To wszystko to niestety też czynniki, które mogą doprowadzić do wypalenia zawodowego. To coś więcej niż zwykłe zniechęcenie czy spadek energii do działania. To stan, który wyjątkowo utrudnia, a z czasem wręcz całkowicie uniemożliwia pracę. Wbrew pozorom nie jest to też rzadkie zjawisko. Szacuje się, że około 25 procent pracowników to ludzie dotknięci wypaleniem zawodowym, a zagrożonym tym stanem jest jeszcze więcej. Czym konkretnie jest wypalenie zawodowe i co możesz zrobić, by mu przeciwdziałać? Czytaj dalej!
Są osoby, które spełniają się w swojej pracy i po prostu lubią to, co robią. Są osoby, które do pracy chodzą bez większej przyjemności, ale też bez większej niechęci – po prostu zarabiają w ten sposób na życie i realizują się poza pracą. To wszystko to całkowicie normalne podejścia. Są też jednak ludzie, dla których sama świadomość tego, że następnego dnia muszą znowu wstać z łóżka i iść do pracy z biegiem czasu staje się coraz bardziej nie do zniesienia. Takich właśnie osób może dotyczyć wypalenie zawodowe. To groźny stan, który negatywnie oddziałuje na całe życie osoby nim dotkniętej, dlatego warto poznać sposoby na radzenie sobie i przeciwdziałanie wypaleniu zawodowemu.
Czym jest wypalenie zawodowe?
Wypalenie zawodowe to stan, na który narażony jest każdy, niezależnie od tego, czym się zajmuje. Najbardziej narażoną grupą społeczną są jednak ludzie, którzy wykonują zawody związane z dużym stresem – w tym na przykład pielęgniarki i lekarze. Jednak wypalenie zawodowe może dotknąć osobę wykonującą dowolny zawód – księgowych, nauczycieli, sprzedawców czy pracowników biurowych.
Po raz pierwszy termin ten został wprowadzony przez Herberta Freudenbergera, amerykańskiego psychiatrę. Z biegiem czasu pojęcie to stawało się obiektem badań kolejnych naukowców. Dziś najczęściej podchodzi się do niego w sposób wieloaspektowy. Ten sposób ujęcia tematu propagowała Christina Maslach.
Zgodnie z nim wypalenie zawodowe to stan, w którym występuje wyczerpanie fizyczne i emocjonalne, a także depersonalizacja oraz obniżone poczucie własnych dokonań, tendencja do zaniżania swoich sukcesów i osiągnięć.
Osoba dotknięta wypaleniem zawodowym czuje coraz większą niechęć do pracy, jest drażliwa, sfrustrowana i coraz bardziej brakuje jej cierpliwości. Czuje się też przemęczona fizycznie i nie mieć energii do działania po pracy. Może mieć też problemy ze snem – bezsenność lub nadmierna senność czy koszmary senne to coś, co może się pojawić.
Depersonalizacja to z kolei stan, w którym dana osoba zaczyna coraz bardziej dystansować się od pracy – od swoich obowiązków czy kolegów z firmy. Staje się cyniczna, obojętna i emanuje chłodem emocjonalnym. Przestaje się troszczyć i przejmować losem innych, a także ucina wszelkie kontakty towarzyskie poza tymi niezbędnymi.
Jeśli zauważasz u siebie lub u kogoś bliskiego objawy wypalenia zawodowego, zacznij działać. Im wcześniej przyznasz, że problem istnieje, tym większa szansa, że uda Ci się go rozwiązać.
Jak radzić sobie z wypaleniem zawodowym?
Wypalenie zawodowe to poważny stan, którego nie wolno lekceważyć – zlekceważony problem bowiem tylko urośnie i w końcu stanie się nie do zniesienia. W pewnym momencie jedynym rozwiązaniem może być już tylko zmiana pracy – nie tylko miejsca swojego zatrudnienia, ale też całkowita zmiana branży. Jednak do tego też trzeba mieć siłę i energię, którą wypalenie zawodowe skutecznie drenuje. Dlatego warto zacząć od wizyty u psychologa. Dzięki temu możesz lepiej zrozumieć, co się z Tobą dzieje, czym jest wypalenie zawodowe, skąd się wzięło i jak możesz sobie zacząć nim radzić. Psycholog może również zasugerować podjęcie psychoterapii pod okiem doświadczonego terapeuty, jeśli uzna, że będzie to najlepsze rozwiązanie dla Twojej sytuacji. Jeśli potrzebujesz więcej informacji, możesz odwiedzić stronę: https://psychoterapiacotam.pl/psycholog-warszawa/.
Psychoterapia
Psychoterapia to kolejny sposób na to, jak możesz sobie pomóc, gdy czujesz, że dotknęło Cię wypalenie zawodowe. Doświadczony psychoterapeuta może pomóc Ci lepiej zrozumieć, z czym właśnie się zmagasz i pomóc Ci znaleźć odpowiedź na pytanie „dlaczego tak się stało?”. Psychoterapeuta nie rozwiąże Twoich problemów za Ciebie, ale może wyposażyć Cię w wiedzę, która Ci w tym pomoże. Będzie też ogromnym wsparciem na każdym etapie Twojej wędrówki ku poprawie własnego życia.
Najczęściej stosowana do radzenia sobie z wypaleniem zawodowym jest psychoterapia w nurcie poznawczo-behawioralnym. Nurt ten zakłada, że człowiek na przestrzeni całego życia wypracowuje sobie pewne wzorce myślenia i zachowania. Nie wszystkie wzorce są tymi prawidłowymi, dlatego najpierw trzeba je poznać i nauczyć nazywać, a dopiero potem należy zacząć prace nad ich zmianami.
Psychoterapia poznawczo-behawioralna może więc pomóc w dotarciu do źródła problemu, które spowodowało w konsekwencji problemy ze zdrowiem psychicznym, w tym wypalenie zawodowe. A potem pomóc w zmianie tych wzorców na te, które są zdrowsze i bardziej pożądane. To pozwala też na zapobieganie wystąpienia tego samego problemu w przyszłości.
Domowe sposoby – co możesz zrobić dla siebie?
Fachowa pomoc jest bardzo ważna i nie należy się jej wstydzić. Nie odwlekaj decyzji o podjęciu terapii czy o regularnych wizytach u psychologa dlatego, że się wstydzisz. To żaden powód do wstydu, to powód do dumy. W końcu zaczynasz dbać o siebie i walczyć o to, by poprawić swój stan i komfort swojego życia. To nie jest wstydliwe, to chwalebne. Poza wsparciem specjalistów istnieją jednak rzeczy, które możesz zrobić dla samego siebie, by po prostu poczuć się lepiej.
Przede wszystkim – wysypiaj się. Sen jest naprawdę bardzo ważny, dlatego zadbaj o odpowiednią higienę snu. Śpij na wygodnym łóżku, w dobrze wywietrzonym pomieszczeniu, zjedz lekką kolację i ogranicz korzystanie z telewizji, Internetu czy smartfonu, by ograniczyć wpływ światła niebieskiego na swój organizm, a także, by mieć szansę na wyciszenie się.
Stwórz sobie pewną rutynę – ciepła kąpiel, słuchanie relaksującej muzyki, świeczki zapachowe, ćwiczenia fizyczne – to wszystko może Ci bardzo pomóc w zdrowym śnie.
Sama aktywność fizyczna też jest bardzo ważna. To nie musi być dużo. Nie musisz od razu zacząć trenować do maratonu, wystarczy, że wyjdziesz na spacer po parku czy znajdziesz dla siebie inną, przyjemną aktywność fizyczną w samotności lub w towarzystwie. Ruch dobrze zrobi Twojemu ciału i umysłowi.
Naucz się tez walczyć ze stresem – techniki relaksacyjne mogą tu bardzo pomóc. Głębokie oddychanie, mindfulness, medytacja – to wszystko może Ci bardzo pomóc radzić sobie ze stresem, którego nie możesz uniknąć.
Warto też nauczyć się asertywności. Umiejętność odmawiania i wyznaczania własnych granic bardzo Ci pomoże w radzeniu sobie z obowiązkami i pozwoli Ci na osiągnięcie lepszego balansu w życiu zawodowym i prywatnym.
