Wiele osób zmaga się z problemem metalicznego smaku w ustach. To uczucie nie należy do najprzyjemniejszych, a dodatkowo w ogromny sposób wpływa na komfort życia. Jakie mogą być przyczyny metalicznego smaku w ustach?
Zły stan jamy ustnej
Osoby, które nie dbają o higienę jamy ustnej- myją nieregularnie zęby oraz nie używają nici dentystycznych mogą odczuwać zmiany w zmyśle smaku – w tym, metaliczny posmak. Co więcej, do tego zaburzenia mogą doprowadzić inne stany związane z jamą ustną, m.in.:
- infekcje bakteryjne (np. zapalenie dziąseł lub przyzębia),
- uraz jamy ustnej (np. usunięcie zęba).
- owrzodzenia i inne powikłania źle dopasowanych protez,
- guzy.
Leczenie wszelkich infekcji i utrzymanie dobrej higieny jamy ustnej może pomóc w zapobieganiu lub eliminacji tego zaburzenia.
Zatoki
Wszystkie nasze zmysły są ze sobą powiązane. Dlatego jeśli jeden z nich ulec jakiemuś zaburzeniu, to wpłynie to na pozostałe. Z tego powodu, w przypadku problemów z zatokami (oraz zmysłem węchu) może dojść do osłabnięcia zmysłu smaku lub do uczucia metalicznego posmaku w ustach.
Do problemów z zatokami może dojść w przebiegu chorób takich jak:
- przeziębienie,
- infekcje zatok,
- alergie,
- polipy nosa,
- infekcje ucha środkowego,
- infekcje górnych dróg oddechowych,
- operacja ucha środkowego,
Po ustąpieniu problemu z zatokami metaliczny posmak powinien również ustąpić.
Zespół Sjorgena
Zespół Sjogrena to zaburzenie, w którym może występować suchość w jamie ustnej, zatokach i oczach. Co więcej, u osób z tym schorzeniem często pojawia się uczucie metalicznego posmaku w ustach oraz w jedzeniu i wodzie.
Leki
Z powodu metabolizmu przez organizm leków, niektóre z nich mogą być przyczyną metalicznego posmaku. Należą do nich:
- metformina – lek wykorzystywany w przebiegu cukrzycy – badania sugerują, że ten lek podczas metabolizmu przez organizm jest wydalany do śliny; udowodniono, że zmiana posmaku w ustach będzie trwała tak długo, jak długo lek pozostanie w organizmie osoby;
- niektóre antybiotyki (np. metronidazol) – lek wyorzystywnamy w przebiegu zakażeń bakteryjnych, zapaleniu dziąseł, owrzodzeniach kończyn dolnych i górnych;
- inhibitory acetylocholinoesterazy – leki stosowane w chorobie Alzheimera;
- znieczulenie ogólnoustrojowe (w rzadkich przypadkach);
- niektóre leki na tarczycę;
- inhibitory enzymu konwertującego angiotensynę– lek stosowany w chorobach układu sercowo-naczyniowego (choroba wieńcowa, miażdżyca, niewydolność serca) oraz w przebiegu cukrzycy i niewydolności nerek;
- lit – lek wykorzystywany w chorobie afektywnej dwubiegunowej jako stabilizator nastroju;
- etionamid – lek przeciwbakteryjny na gruźlicę;
- chlorowodorek lorkainidu – wykorzystywany w terapii leczenia arytmii;
- azotan galu– zmniejszający wysoki poziom wapnia we krwi;
- leki antycholinergiczne – stosowane w leczeniu chorób układu oddechowego (głównie POChP).
Terapie nowotworowe
Metaliczny posmak w ustach jest częstym skutkiem ubocznym leczenia nowotworów. To zaburzenie może wystąpić bezpośrednio z powodu terapii lub być skutkiem powikłań choroby – np. owrzodzeń jamy ustnej.
American Cancer Society podaje następujące wskazówki dla osób, u których pojawiła się zmiana smaku w wyniku leczenia raka:
- unikanie używania metalowych sztućców,
- wybieranie świeżej lub mrożonej żywności zamiast konserw,
- dodawanie do potraw soku z cytryny, przypraw i mięty,
- dbanie o higienę jamy ustnej,
- przed jedzeniem użycie płynu do płukania ust,
- spożywanie pokarmów zimnych lub o temperaturze pokojowej,
- wybieranie drobiu, nabiału lub tofu zamiast czerwonego mięsa,
- witaminy.
Suplementy zawierające metale, np. żelazo, cynk i miedź, mogą również powodować metaliczny posmak w ustach. Naukowcy sugerują, że dzieje się tak w momencie utleniania przez daną substancję odżywczą białka śliny.
Takie działanie mogą wywołać witaminy tj: kwas foliowy, witamina C, D, E, B1, B2, B3, B12 oraz suplementy wapnia. W momencie całkowitego wchłonięcia witaminy, poczucie metalicznego smaku powinno zniknąć.
Demencja
Wiele schorzeń neurologicznych – stwardnienie rozsiane, depresja oraz uraz głowy i szyi może również wpływać na zaburzenia zmysłu smaku.
Na języku znajdują się receptory – kubki smakowe, które wysyłają sygnały do mózgu. Jeśli część mózgu nie działa tak, jak powinna może to wpłynąć na sposób odczuwania tego zmysłu.
Z badań wynika, że zaburzenia smaku często występują u osób starszych. Jest to ogromny problem, ponieważ może to doprowadzić do zmniejszonego apetytu oraz gorszego stanu odżywienia.
Zespół Guillain-Barre
Metaliczny posmak w ustach czasem pojawia się w przebiegu choroby zwanej zespół Guillain-Barre. Jest to schodzenie o podłożu autoimmunologicznym, które wpływa na obwodowy układ nerwowy. W 2020 został opisany przypadek osoby cierpiącej na to zaburzenie, której we wczesnych stadiach jedynym objawem były zaburzenia smaku.
Inne przyczyny metalicznego posmaku w ustach
Do innych przyczyn metalicznego posmaku w ustach należą:
- reakcja anafilaktyczna – metaliczny posmak w ustach może być wczesnym objawem anafilaksji;
- ciąża- niektóre kobiety w pierwszym trymestrze ciąży mogą odczuwać zmianę smaku;
- niewydolność nerek- niektóre osoby chorujące na schyłkową niewydolność nerek doświadczały tego problemu.
Co można samemu zaradzić?
- Unikaj, ogranicz palenie tytoniu (biernego i aktywnego);
- Ogranicz spożycie alkoholu;
- Nawadniaj się;
- Regularnie myj zęby i nitkuj;
- Wybieraj gumę do żucia bez cukru.
Podsumowanie
Metaliczny posmak w ustach zwykle nie powinien być powodem do niepokoju. Należy jednak zwrócić uwagę na ten problem i udać się do lekarza w przypadku gdy problem nie znika (zazwyczaj po wyeliminowaniu danego czynnika zaburzenie to powinno minąć), zaburzeniu towarzyszą inne objawy, nie ma przyczyny mogącej doprowadzić do tego problemu lub gdy zaburzenie pojawiło się po zastosowaniu konkretnego leku- lekarz może zmienić rodzaj lub dawkę leku
Opracowano na podstawie: https://www.medicalnewstoday.com/articles/313744#diagnosis
