Ogólnoświatowe dane o otyłości wśród dzieci

dzieci

W jednym z najnowszych raportów (październik 2017), powstałym dzięki współpracy WHO i Imperial College London, opublikowano dane dotyczące zjawiska otyłości i nadwagi wśród dzieci i młodzieży w wieku 5-19 lat. Zebrane dane ukazują zmiany m.in. wskaźnika BMI na przestrzeni lat 1975-2016. Okazuje się, że liczba otyłych w wieku 5-19 lat, na przestrzeni czterech dekad, wzrosła 10-krotnie. Odsetek otyłych dzieci i młodzieży w roku 1975 był na poziomie poniżej 1% (11 milionów), podczas gdy w 2016 sięgał 6% i 8% (124 miliony), odpowiednio wśród dziewczynek i chłopców. Co więcej, obecnie jest także około 213 milionów dzieci z nadwagą.

dzieci
pixabay, cc0

W 1975 roku średnie BMI wśród dzieci w wieku 5-19 lat wynosiło około 17kg/m2, w bogatych anglojęzycznych krajach sięgało ponad 19kg/m2. Na przestrzeni kilkunastu lat zanotowano wzrost wskaźnika BMI o 0,32 kg/m2 na dekadę wśród dziewczynek i o 0,40 kg/m2 na dekadę wśród chłopców. W 2016 roku średnie BMI wynosiło około 18,6%. Chociaż na przestrzeni lat zanotowano wzrost otyłości wśród dzieci i młodzieży to w ostatnim czasie, szczególnie w północnozachodniej Europie i bogatych anglojęzycznych krajach, obserwuje się zmniejszenie tempa wzrostu otyłości.

Otyłość w Europie

W Europie największy odsetek otyłych chłopców jest w Grecji (16,7%), a dziewczynek na Malcie (11,6%). Najmniej otyłych dzieci w wieku 5-19 lat znajdziemy w Mołdawii, 3,2% dziewczynek  i 5,0% chłopców. Biorąc pod uwagę wysokość wskaźnika BMI wśród: dziewczynek to Wielka Brytania plasuje się na 6 miejscu w Europie (73 na Świecie), chłopców plasuje się na 18 miejscu (84 miejsce na Świecie). Polska nie wypada najgorzej, ze średnim BMI na poziomi 19,3 kg/m2 co daje jej 103 miejsce na Świecie. Wśród bogatych państw najwięcej otyłych dzieci w wieku 5-19 lat mieszka w Stanach Zjednoczonych.

Tabela. Zmiany BMI dzieci w wieku 5-19 lat na przestrzeni 1975-2016r. w wybranych państwach.

państwo średnie BMI [kg/m2] Miejsce w światowym rankingu (1 miejsce-najwyższy wskaźnik BMI)
1975 rok 2016 rok 1975 rok 2016 rok
Samoa 18,7 24,3 44 1
Samoa Amerykańska 21,2 23,6 1 6
USA 19,3 21,6 12 17
Grecja 18,5 21,0 57 29
Malta 19,0 20,6 31 37
Włochy 19,3 20,1 15 65
Hiszpania 18,6 20,0 48 68
Kanada 18,8 19,9 37 69
Niemcy 18,8 19,9 41 72
Portugalia 18,8 19,8 40 78
Słowenia 18,1 19,8 80 79
Belgia 19,0 19,7 27 83
Cypr 18,1 19,7 84 84
Austria 17,9 19,6 102 86
Chorwacja 17,9 19,5 99 91
Szwajcaria 18,6 19,5 47 95
Francja 18,1 19,5 83 96
Norwegia 18,8 19,3 42 102
Polska 17,8 19,3 108 103
Szwecja 18,5 19,2 53 110
Ukraina 18,2 19,1 77 115
Holandia 18,6 19,0 49 119
Słowacja 17,7 18,7 110 143
Mołdawia 18,0 18,7 93 141

Niepokojący trend wzoru BMI wśród dzieci i młodzieży w wieku 5-19 lat to jeden z efektów reklamowania tzw. śmieciowego jedzenia, jak również polityki wielu państw, gdzie pełnowartościowa żywność jest droższa i często nieosiągalna dla biedniejszych rodzin czy też całych społeczeństw. Należy pamiętać, że prawidłowe żywienie dzieci i utrzymanie przez nie prawidłowej masy ciała zmniejsza ryzyko otyłości w wieku dorosłym, a także pojawienia się chorób takich jak np. cukrzyca. Jak pokazuje przytoczone badanie, nadal pozostaje wiele do zrobienia i aby odwrócić trend potrzebne jest wprowadzenie odpowiednich programów żywieniowych oraz uregulowanie dostępności żywności m.in. zawierającej duże ilości cukrów prostych czy tłuszczów trans.

Bibliografia:

NCD Risk Factor Collaboration:Worldwide trends in body-mass index, underweight,  overweight, and obesity from 1975 to 2016: a pooled  analysis of 2416 population-based measurement studies in 128·9 million children, adolescents, and adult. Lancet 2017, 390: 2627-42.

http://www.who.int/mediacentre/news/releases/2017/increase-childhood-obesity/en/