Opuncja figowa należy do gatunków, które pochodzą z Meksyku. Obecnie wyróżniamy około 150 gatunków, z których m.in. Opuntia chaffeyi i Opuntia saxicola zostały uznane za zagrożone wyginięciem. Niektóre gatunki np. opuncja figowa jest uprawiana dla owoców. Opuncja od wielu lat jest stosowana jako dietetyczny składnik odżywczy. Liczne badania kliniczne oraz raporty wskazują iż opuncja poprawia tolerancję przyswajania glukozy, a zarazem obniża jej poziom we krwi.
U osób chorujących na cukrzycę obniżenie poziomu glukozy we krwi wystąpiło u połowy spośród 7-10 osób zgłoszonych do badania, w czasie gdy u zdrowych osób nie stwierdzono takiego efektu. Badanie wpływu opuncji u osób zdrowych wykazało nie tylko poprawę metabolizmu glukozy, lecz znaczne zmiany w metabolizmie lipidów.
Opuncja figowa zawiera mięsiste jadalne owoce i głównie uprawiana jest na plantacjach lub zbierana z dzikiego stanu. Opuncja posiada właściwości przeciwutleniające i przeciwnowotworowe.
Skład chemiczny opuncji figowej
| Składnik | Ilość w 100 g suchej masy |
| Białko | 12.9-13.8 g |
| tłuszcze | 0.98-1.1 g |
| Węglowodany przyswajalne | 19-25.4 g |
| Witamina C | 57.1-63.9 mg |
| B-karoten | 61-67 mg |
| Witamina E | 6.8-11 mg |
Właściwości prozdrowotne
Owoce opuncji figowej wykazują właściwości odżywcze, dość silnie nawadniające. Miąższ opuncji może pobudzać trzustkę do produkcji insuliny, a zarazem obniża poziom glukozy we krwi. W czasie niekorzystnych warunków, owoc produkuje substancję, która chroni miąższ. W organizmie człowieka substancja ta stymuluje szybką syntezę białek szoku cieplnego (HSP, chaperonów), małych cząsteczek naprawczych. Tuż po spożyciu opuncja figowa daje uczucie sytości, a więc wystarczy zjeść jedynie niewielką ilość aby zaspokoić apetyt, przez co wspomaga utrzymanie prawidłowej masy ciała. Błonnik pokarmowy powoduje spadek poziomu cholesterolu LDL oraz wpływa pozytywnie na poziom glukozy we krwi.
Zastosowanie opuncji figowej
Żywienie
Przeprowadzone badania na opuncji figowej, które dotyczą wpływu gotowania liści na właściwości fizykochemiczne oraz odżywcze wraz z dwiema odmianami opuncji, stwierdziły możliwość powszechnego wykorzystania w żywieniu. Opuncje często wykorzystuje się w kuchni do potraw lub przygotowuje się jako samo danie. Po obróbce termicznej stają się lekko cierpkie, miękkie, natomiast smakiem mogą przypominać fasolę, szparagi czy hibiskus. Po obraniu nadaje się bezpośrednio do spożycia, lub do poddania dalszej obróbce. Owoce opuncji można dusić lub sporządzać z nich przetwory.
Ziołolecznictwo
Owoce Opuntia ficus-indica L. były powszechnie stosowane w medycynie do leczenia wrzodów, ran, zapaleń skóry, stanów reumatycznych oraz detoksykacji wątroby. W ostatnich latach używana jest do produkcji preparatów, które wspomagają redukcję masy ciała, ze względu na zawarty w niej błonnik. Stosując preparaty z opuncją można spodziewać się także poprawy jędrności skóry czy polepszenia samopoczucia.
Bibliografia:
1. B. Palumbo, Y. Efthimiou, J. Stamatopoulos, A. Oguogho, A. Budinsky, R. Palumbo, H. Sinzinger, Prickly pear indu ces upregulation of liver LDL Winding In familial heterozygous hipercholesterolemia, str. 35-39, Nuclear Medicine Review 2003,
2. S. Srenscek, kaktusy i sukulenty stosowane w lecznictwie, kulinarii i technice, str. 237-244, Ekonomicze problemy usług nr 65, 2011
3. E. Cieślik, I. Cieślik, K. Bartyzel, Wartość odżywcza i właściwości prozdrowotne opuncji figowej, str. 213-217, Post Fitoter 2016, 17 (3)
