Pokrzywa. Właściwości i zastosowanie herbatki z pokrzywy

Ziele pokrzywy zwykle kojarzy się z nieprzyjemnym wrażeniem pieczenia po kontakcie z nim. Ziele pokrzywy posiada jednak znacznie cenniejsze właściwości – w postaci naparu pitego regularnie przejawia działanie zmniejszające objawy alergii czy zapalenia stawów. Jej stosowanie ma długą i bogatą historię.

Spis treści:

1. Jak przyrządzać pokrzywę?
2. Zastosowanie lecznicze
3. Właściwości zdrowotne
4. Wartości odżywcze i składniki aktywne
5. Przeciwwskazania
6. Jak przygotować herbatkę z pokrzywy?

Jak przyrządzać pokrzywę?

Możliwe jest podanie jej na kilka sposobów – jako świeże ziele dodawane do surówki, przyrządzane na parze lub smażone. O ile zamierza się zebrać pokrzywę samemu należy założyć rękawiczki, aby się nie poparzyć. Najprostszym sposobem na wykorzystanie ziela pokrzywy jest wykonanie z niej naparu – chyba, że mamy czas i chęci do oczyszczania jej z parzydełek. O właściwościach tej dziko rosnącej rośliny powstało wiele publikacji oraz książek w których można znaleźć przepisy na potrawkę z pokrzywy na parze, a także na pożywną zupę.

Zastosowanie lecznicze pokrzywy

Dawniej ziele pokrzywy stosowane było jako panaceum na trądzik, biegunkę oraz zakażenia dróg moczowych. Obecnie jest powszechnie stosowana w terapii alergii, kataru siennego a także chorób skórnych, tocznia i artretyzmu [2].

Pokrzywa wykazuje również działanie moczopędne. Liście i łodygi są powszechnie wykorzystywane do naparów czasami również używa się korzeni do zaparzania herbatek ziołowych. Co ciekawe, na ziołolecznictwie właściwości pokrzywy się nie kończą. Możecie o tym przeczytać tutaj.

Badacze wykazali także, że może wspierać odchudzanie.

Właściwości zdrowotne herbaty z pokrzyw

Badania dowodzą skuteczności herbatki z pokrzyw na dolegliwości takie jak:

• kaszel,
• przeziębienie,
• zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego,
• reumatyczne bóle  stawów [3]
• przeciwzapalne dla osób o skłonnościach do alergii skórnych
• przy przeroście prostaty [4]
• alergie sezonowe (badania wykazują nieznacznie lepsze rezultaty od placebo) [5]
• przy nadciśnieniu [6]
• dla kontroli poziomu glukozy [7]

Wartości odżywcze i związki aktywne

Pokrzywa jest bogatym źródłem antyoksydantów [1]. Wśród witamin znajdziemy w niej pewne ilości witaminy A, C oraz E, jak również B1, B2, B3 i B5.

Składniki mineralne zawarte w tym ziele to przede wszystkim wapń, żelazo, foliany, potas, magnez, fosfor, selen oraz cynk.

Biorąc pod uwagę sposób spożywania nie będą one jednak w znaczący sposób przekładały się na zaspokojenie potrzeb organizmu na te składniki. Nie umniejsza to jednak korzyściom ze stosowania pokrzywy.

Przeciwwskazania

Należy jednak pamiętać, że przed użyciem preparatów ziołowych należy skonsultować się z lekarzem, aby uchronić się przed zajściem interakcji z preparatami farmakologicznymi.

Nie zaleca się spożywania naparu przez kobiety w ciąży ze względu na możliwe ryzyko poronienia. Alergie na ziele pokrzywy są dość rzadkie. Podając herbatkę z pokrzyw dzieciom należy zachować ostrożność ponieważ nie ustalono bezpiecznej dawki którą można podawać dzieciom.

Sporządzanie herbatki z pokrzywy

Napar można wykonać ze świeżo zerwanego ziela pokrzywy lub z suszu. Należy wsypać 3 do 4 łyżeczek suszu do szklanki i zalać je do 2/3 objętości naczynia wrzątkiem i odstawić do zaparzenia na 3 do 5 minut. Ponieważ pokrzywa wykazuje silne właściwości moczopędne należy pić dodatkową porcję wody przy stosowaniu naparu z tego ziela.

Z pokrzywy można również przygotować sok.

Bibliografia:

1. Amiri Behzadi A, Kalalian-Moghaddam H, Ahmadi AH. Effects of Urtica dioica supplementation on blood lipids, hepatic enzymes and nitric oxide levels in type 2 diabetic patients: A double blind, randomized clinical trial. Avicenna J Phytomed. 2016 Nov-Dec;6(6):686-695. PMID: 28078249; PMCID: PMC5206926.
2. Randall C, Randall H, Dobbs F, Hutton C, Sanders H. Randomized controlled trial of nettle sting for treatment of base-of-thumb pain. J R Soc Med. 2000 Jun;93(6):305-9. doi: 10.1177/014107680009300607. PMID: 10911825; PMCID: PMC1298033.
3. Riehemann K, Behnke B, Schulze-Osthoff K. Plant extracts from stinging nettle (Urtica dioica), an antirheumatic remedy, inhibit the proinflammatory transcription factor NF-kappaB. FEBS Lett. 1999 Jan 8;442(1):89-94. doi: 10.1016/s0014-5793(98)01622-6. PMID: 9923611.
4. Safarinejad MR. Urtica dioica for treatment of benign prostatic hyperplasia: a prospective, randomized, double-blind, placebo-controlled, crossover study. J Herb Pharmacother. 2005;5(4):1-11. PMID: 16635963.
5. Mittman P. Randomized, double-blind study of freeze-dried Urtica dioica in the treatment of allergic rhinitis. Planta Med. 1990 Feb;56(1):44-7. doi: 10.1055/s-2006-960881. PMID: 2192379.
6. Testai L, Chericoni S, Calderone V, Nencioni G, Nieri P, Morelli I, Martinotti E. Cardiovascular effects of Urtica dioica L. (Urticaceae) roots extracts: in vitro and in vivo pharmacological studies. J Ethnopharmacol. 2002 Jun;81(1):105-9. doi: 10.1016/s0378-8741(02)00055-7. PMID: 12020933.
7. Kianbakht S, Khalighi-Sigaroodi F, Dabaghian FH. Improved glycemic control in patients with advanced type 2 diabetes mellitus taking Urtica dioica leaf extract: a randomized double-blind placebo-controlled clinical trial. Clin Lab. 2013;59(9-10):1071-6. doi: 10.7754/clin.lab.2012.121019. PMID: 24273930.

• Data pierwotnej publikacji: 11.09.2012
• Data ostatniej aktualizacji o wyniki badań: 15.12.2024