Przepisy z minikiwi w roli głównej. Jak wykorzystać ten owoc w kuchni?

natalia flieger
minikiwi

Minikiwi zwane także w Europie kiwiberry to – jak sugeruje nazwa – „miniaturka” kiwi. Owoc należy do grupy owoców jagodowych, a wielkością przypomina małe śliwki lub pomidorki cherry. W Polsce zbierane są głównie we wrześniu i październiku. W przeciwieństwie do zwykłego kiwi minikiwi mają delikatną, cienką skórkę. Dlatego można spożywać je w całości, bez obierania. Mimo że jest to świetna przekąska sama w sobie, to dziś skupimy się na wykorzystaniu tego owocu w kuchni.

Spis treści:

  1. Charakterystyka minikiwi
  2. Korzyści ze spożycia minikiwi
  3. Przepisy z minikiwi
    1. Dżem z minikiwi
    2. Egzotyczna sałatka owocowa
    3. Koktajl z minikiwi
    4. Tarta z minikiwi
    5. Salsa z minikiwi
    6. Nalewka z minikiwi
  4. Podsumowanie
  5. Bibliografia
przepisy minikiwi
fot. Piotr Latocha (C)

Charakterystyka minikiwi

Minikiwi są blisko spokrewnione z powszechnie znanym owocem kiwi. Najpopularniejszymi gatunkami minikiwi, które możemy znaleźć w Polsce, są aktinidia ostrolistna (Actinidia arguta) oraz aktinidia pstrolistna (Actinidia kolomikta). Jagody aktinidii są kulisto-podłużne, a ich masa waha się od 6 do 12 gramów. W pełni dojrzałe owoce minikiwi są bardzo słodkie i aromatyczne oraz mają intensywny zapach. W smaku minikiwi można wyczuć nutę czarnej porzeczki, dojrzałej truskawki, ananasa, banana, gruszki, melona i innych owoców tropikalnych. [1]

Odżywcze i zdrowotne korzyści ze spożycia minikiwi

Ze względu na swój wyjątkowo bogaty skład chemiczny, minikiwi zaliczane są do jednych z najbardziej odżywczych owoców na świecie. Zawierają ponad 20 niezbędnych składników odżywczych. Znajdziemy w nich karotenoidy, związki fenolowe, witaminy (m.in. witaminę C, A oraz E a także witaminy z grupy B). Owoc przy tym jest niskokaloryczny- zawiera około 77 kcal w 100 g. Ponadto minikiwi jest dobrym źródłem błonnika – jedna porcja (100 g) dostarcza go aż 4 g. Regularne spożywanie minikiwi powoduje wzmocnienie układu odpornościowego i zmniejsza ryzyko przeziębienia. [2,3]

Jak jeść minikiwi? Wykorzystanie owocu w kuchni

Minikiwi jest idealną przekąską, którą warto spożywać w postaci surowej. Owoc serwuje się najczęściej razem ze skórką, gdyż jest ona niezwykle cienka i delikatna. [2]  Warto jednak podać kilka sposobów przygotowania deserów i potraw, w których główną rolę odgrywają jagody aktinidia, czyli minikiwi. Należy jednak pamiętać, że smaczne są owoce w pełni dojrzałe, czyli miękkie. Jeśli kupimy owoce jeszcze twarde, to zanim je zjemy lub będziemy coś przyrządzać, należy poczekać kilka dni aż zmiękną.

Dżem z minikiwi

Dżem z minikiwi będzie pasować do serów (również pleśniowych), jasnego i ciemnego pieczywa, czy krakersów. Niestety, najczęściej spotykane dżemy na półkach sklepowych zawierają, poza sporą ilością cukru, syrop glukozowo-fruktozowy i inne niepożądane dodatki. Warto więc przyrządzić taki dżem samemu.

Składniki: 

  • 1,5 szklanki minikiwi pokrojonych w ćwiartki
  • 2 łyżki świeżo wyciśniętego soku z cytryny
  • 1 szklanka cukru

Sposób przygotowania:

  1. Wszystkie składniki zagotuj w garnku, często mieszając.
  2. Kontynuuj gotowanie, aż mieszanina osiągnie konsystencję dżemu.
  3. Przełóż do słoiczków i przechowuj jak standardowy dżem. [4]

Egzotyczna sałatka owocowa

Ta sałatka owocowa będzie dobrym wyborem na śniadanie, podwieczorek, czy kolację, gdy mamy ochotę na coś smacznego i zdrowego. Jagody minikiwi świetnie komponują się z innymi owocami. Użyty w tym przepisie dressing miodowo-limonkowy podkreśli smak minikiwi.

Składniki:

  • 16 jagód minikiwi przekrojonych na pół
  • 1 obrany i pokrojony w plastry banan
  • 1/2 obranej i pokrojonej w kostkę papai
  • 2 łyżki płynnego miodu
  • 2 łyżki soku z limonki

Sposób przygotowania:

  1. Połącz minikiwi, banana i papaję w misce.
  2. Wymieszaj miód i sok z limonki.
  3. Polej owoce powstałym dressingiem.

Z podanych proporcji wychodzi około 5 porcji. Jeśli wolimy słodsze desery – warto połączyć sałatkę z bitą śmietaną. [5]

minikiwi
fot. Piotr Latocha (C)

Koktajl z minikiwi i jesiennymi owocami

Idealna propozycja do śniadania lub jako przekąska w ciągu dnia. Bomba witaminowa, którą możemy spakować np. w słoik na wynos. 

Składniki:

  • Szklanka minikiwi
  • 1/3 jabłka
  • Pół gruszki
  • 4 nieduże śliwki
  • Pół banana
  • Pół szklanki wody

Sposób przygotowania:

  1. Wszystkie owoce obierz i pokrój w ćwiartki. Dodatkowo ze śliwek usuń pestki.
  2. Wrzuć do miksera lub blendera razem z wodą.

I to tyle, przepyszny koktajl gotowy. Nie trzeba go niczym dosładzać, ponieważ banan i owoce minikiwi nadają wystarczającej słodyczy. [6]

Tarta z minikiwi

Minikiwi są zbierane we wrześniu i październiku. Warto wykorzystać ten czas i zrobić przepyszną tartę z tymi owocami.

Składniki na ciasto:

  • 240 g mąki tortowej
  • 165 g masła
  • 1/2 łyżeczki masła
  • 2 łyżeczki cukru
  • 6 łyżek zimnej wody

Składniki na nadzienie:

  • 100 g cukru pudru
  • 4 sztuki żółtka jajek
  • 75 ml śmietanki kremowej 30%
  • 1 opakowanie cukru wanilinowego
  • 150 g minikiwi

Dodatkowo:

  • 1/2 szklanki minikiwi

Sposób przygotowania ciasta:

  1. Mąkę wymieszaj z cukrem i solą. Włóż na 10 minut do zamrażarki. Po tym czasie dodaj masło i wyrób ciasto.
  2. Na koniec stopniowo dolewaj wody i ponownie zagniataj ciasto.
  3. Ciasto przełóż na posypany mąką blat i zagniataj przez kilka minut.
  4. Uformuj kulkę z ciasta i owiń folią spożywczą. Włóż do lodówki na 30 minut.
  5. Schłodzone ciasto rozwałkuj i przełóż do nasmarowanej tłuszczem formy do tarty o średnicy 25 cm. Spód ciasta podziurkuj widelcem i nałóż na górę folię aluminiową.
  6. Piecz około 20 minut, po czym ściągnij folię. Następnie piecz jeszcze około 10-15 minut aż ciasto będzie złote. Podpieczony spód wyjmij z piekarnika

Sposób przygotowania nadzienia:

  1. Minikiwi w całości zblenduj lub zmiksuj na gładką masę.
  2. Żółtka jaj utrzyj z cukrem wanilinowym i cukrem pudrem na puszystą masę. Dodaj śmietankę i ubijaj kilka minut. 
  3. Dodaj do masy jajecznej zmiksowane owoce i dokładni wymieszaj.
  4. Na podpieczone ciasto wyłóż nadzienie, a na wierzchu pokrojone w połówki minikiwi. 
  5. Wstaw do piekarnika nagrzanego do temperatury 180 stopni na 40-45 minut.
  6. Tartę wyjmij z piekarnika i pozostaw do wystygnięcia. [7]

Salsa z minikiwi

Wszyscy znamy sos salsa, wykorzystywany do mięs lub przeróżnych przekąsek, jak np. nachosy w kinie. Co, jeśli jednak przełamać ten przepis i dodać trochę słodyczy z owoców minikiwi? Przyjrzyjmy się temu przepisowi.

Składniki:

  • 10 jagód minikiwi pokrojonych na pół
  • 10 pomidorków koktajlowych przekrojonych na pół
  • 1/4 szklanki posiekanej kolendry
  • łyżeczka pasty chilli
  • łyżeczka cukru
  • 2 łyżki soku z cytryny
  • sól i świeżo zmielony czarny pieprz do smaku

Sposób przygotowania:

  1. Wymieszaj wszystkie składniki razem. 
  2. Dopraw pieprzem i solą do smaku.

Warto w tym przepisie kombinować z wielkością pokrojonych pomidorków i minikiwi. Jeśli wolimy sosy bez wyraźnych kawałków owoców czy warzyw- wystarczy zblendować wszystkie składniki do uzyskania gładkiej konsystencji. [5]

Nalewka z minikiwi (aktinidii)

Owoce minikiwi najlepiej smakują w postaci surowej, jednak sezon na nie jest dość krótki. Aby zachować ich smak na dłużej, można zrobić z nich nalewkę. Na pewno rozgrzeje nas w chłodne jesienne i zimowe wieczory. 

Składniki:

  • 0,5 litra spirytusu
  • 1 kg minikiwi
  • 250 g cukru
  • sok z połówki cytryny

Sposób przygotowania:

  1. Owoce minikiwi przekrojone na pół umieść w słoiku i zalej je do pełna spirytusem. Spirytus można wcześniej rozcieńczyć do 70%.
  2. Słoik z zawartością odstaw w ciepłe miejsce na 3-4 tygodnie.
  3. Po upływie tego czasu odsącz ciecz do wyparzonej butelki.
  4. Pozostałe jagody minikiwi zasyp cukrem i odstawi jeszcze na 3-4 tygodnie, aby puściły soki.
  5. Po tym czasie ponownie odsącz ciecz z owoców i dolej do poprzedniej butelki z cieczą.
  6. Na koniec dodaj sok z połówki cytryny i gotowe.

Nalewka powinna być lekko mętna i posiadać złoty kolor. Choć przygotowanie nalewki z minikiwi wymaga dużego nakładu czasu, to warto jej spróbować. Szczególnie polecana jest podczas przeziębienia i na zimowe wieczory. [8]

minikiwi przepis
fot. Piotr Latocha (C)

Podsumowanie

Minikiwi, inaczej zwane kiwiberry lub jagody aktinidii są idealną przekąską w postaci surowej. Ich skórka jest cienka i delikatna. Jednak na tym wykorzystanie tych owoców się nie kończy. Można przygotować z nich przepyszne dania, desery, a nawet napoje. Wśród nich możemy wyróżnić tartę z minikiwi, czy sałatkę owocową. Minikiwi dostępne jest u nas tylko we wrześniu i październiku. Jeśli jednak chcemy dłużej cieszyć się niezwykłym smakiem tych jagód, warto wykonać dżem lub nalewkę domowej roboty. Ogrzeje nas ona na chłodne, zimowe wieczory.

Bibliografia:

  1. Matich, A. J., Young, H., Allen, J. M., Wang, M. Y., Fielder, S., McNeilage, M. A., & MacRae, E. A. (2003). Actinidia arguta: volatile compounds in fruit and flowers. Phytochemistry, 63(3), 285-301.
  2. Latocha P. (2017). The Nutritional and Health Benefits of Kiwiberry (Actinidia arguta) – a Review. Plant Foods for Human Nutrition 72, 325–334.
  3. Baranowska-Wójcik, E., Szwajgier, D. (2019). Characteristics and pro-health properties of mini kiwi (Actinidia arguta). Horticulture, Environment and Biotechnology 60, 217–225.
  4. Strawberry-Kiwiberry jam. (b. d.). Remains of the Day. Pobrano z: http://remainsofday.blogspot.com/2012/10/strawberry-kiwiberry-jam.html
  5. Kiwiberry recipes, cocktails, omelettes & salads – NZ kiwiberry. (b. d.). Website for New Zealand Kiwiberry. Pobrano z: https://nzkiwiberry.com/how_to_use_kiwiberry.html
  6. Aktinidia czyli MiniKiwi i jesienny koktajl owocowy – Małgorzata Jackowska o diecie mamy i dziecka blw rozszerzaniu diety karmieniu piersią rodzicielstwie przepisy kulinarne dla dzieci i rodziny. (b. d.). Małgorzata Jackowska o diecie mamy i dziecka blw rozszerzaniu diety karmieniu piersią rodzicielstwie przepisy kulinarne dla dzieci i rodziny. Pobrano z: https://malgorzatajackowska.com/2016/10/08/aktinidia-czyli-minikiwi/
  7. Tarta z mini kiwi – doradcasmaku.pl. (b. d.). Przepisy kulinarne i gotowanie dla każdego – DoradcaSmaku.pl. Pobrano z: https://www.doradcasmaku.pl/przepis-tarta-z-mini-kiwi-365898
  8. Nalewka z mini kiwi (Actinidii). (b. d.). Kochaj i Twórz. Pobrano z: https://kochajitworz.pl/nalewka-z-mini-kiwi-actinidii/