Rola błonnika pokarmowego w prewencji stanu przedrzucawkowego

O korzyściach z prowadzenia diety bogatej w błonnik pokarmowy mówi się od dawna, jednak jak pokazuje nowe badanie taki sposób odżywienia może wspierać również prawidłowy przebieg ciąży i rozwój dziecka.

Naukowcy z Charles Perkins Center z University of Sydney, Barwon Infant Study z Deakin University, Monash University, James Cook University i Australian National University współpracowali w celu zbadania roli produktów metabolizmu bakterii jelitowych w czasie ciąży.

Starszy autor badania Profesor Ralph Nanan powiedział, że proste zalecenie jak:  „jeść jak najmniej przetworzoną żywność, w tym głównie pochodzenia roślinnego, w ilościach adekwatnych do zapotrzebowania energetycznego” może być najskuteczniejszą strategią prewencji pierwotnej dla niektórych najpoważniejszych schorzeń.

„Bakterie jelitowe i dieta matki wydają się mieć kluczowe znaczenie dla promowania zdrowej ciąży” – powiedział profesor Nanan z University of Sydney School of Medicine i Charles Perkins Center.

Krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe (SCFA), głównie octan, maślan i propionian, są głównymi produktami metabolizmu mikroflory jelitowej, głównie wytwarzanymi przez fermentację bakteryjną błonnika pokarmowego. SCFA mają silne działanie przeciwzapalne.

Badanie

Opublikowane w „Nature Communications” badanie wykazało, że u ludzi obniżony poziom octanu, który jest głównie wytwarzany przez fermentację błonnika pokarmowego w jelitach, jest związany ze stanem przedrzucawkowym w ciąży.

Co ciekawe, istnieją pewne dowody sugerujące, że mikroflora jelitowa matki może wpływać na patogenezę stanu przedrzucawkowego, z zastosowaniem probiotyków związanych ze zmniejszonym ryzykiem stanu przedrzucawkowego. Ponadto dieta śródziemnomorska oraz dieta bogata w błonnik, które sprzyjają produkcji SCFA, są również związane ze zmniejszeniem stanu przedrzucawkowego.

Stan przedrzucawkowy

Stan przedrzucawkowy występuje u 10% kobiet ciężarnych i charakteryzuje się wysokim ciśnieniem krwi (spełnienie kryteriów dla nadciśnienia tętnicznego), obecnością białka w moczu, jak i m.in. ciężkim obrzękiem u matki. Wpływa również na rozwój immunologiczny dziecka w łonie matki, a niektóre dowody wskazują na związek z wyższymi wskaźnikami występowania alergii i chorób autoimmunologicznych w późniejszym życiu. Obecne badania wykazały, że stan przedrzucawkowy wpływa na rozwój ważnego narządu płodowego – grasicy.

Stwierdzono, że płody w ciążach z przebiegiem stanu przedrzucawkowego mają znacznie mniejszą grasicę niż dzieci ze zdrowych ciąż. Komórki, które normalnie wytwarza grasica, zwane limfcytami T – szczególnie te związane z zapobieganiem alergiom i chorobom autoimmunologicznym, takim jak cukrzyca typu 1 – również występowały w mniejszej ilości u niemowląt po stanie przedrzucawkowym, nawet cztery lata po porodzie.

Mechanizmy octanu w rozwijającym się układzie odpornościowym płodu były dalej badane w oddzielnych eksperymentach z udziałem myszy, które wykazały, że octan ma kluczowe znaczenie w promowaniu rozwoju grasicy płodu i limfocytów T.

Podsumowanie

Łącznie wyniki te pokazały, że promowanie określonych produktów metabolizmu bakterii jelitowych w czasie ciąży może być skutecznym sposobem na utrzymanie zdrowej ciąży oraz zapobieganie alergiom i chorobom autoimmunologicznym w późniejszym życiu. Mogą również częściowo wyjaśniać szybki wzrost częstości występowania alergii i chorób autoimmunologicznych, ponieważ zachodnia dieta ma duży udział wysoko przetworzonej żywności, która ma bardzo niską zawartość błonnika.

„Pilnie potrzebne są dalsze badania, aby zrozumieć, w jaki sposób możemy najlepiej ukierunkować wnioski, aby zmniejszyć rosnące obciążenie chorobami związanymi z odpornością we współczesnym świecie” – komentują autorzy.

Źródło: Mingjing Hu, David Eviston, Peter Hsu, Eliana Mariño, Ann Chidgey, Brigitte Santner-Nanan, Kahlia Wong, James L. Richards, Yu Anne Yap, Fiona Collier, Ann Quinton, Steven Joung, Michael Peek, Ron Benzie, Laurence Macia, David Wilson, Ann-Louise Ponsonby, Mimi L. K. Tang, Martin O’Hely, Norelle L. Daly, Charles R. Mackay, Jane E. Dahlstrom, Peter Vuillermin, Ralph Nanan. Decreased maternal serum acetate and impaired fetal thymic and regulatory T cell development in preeclampsia. Nature Communications, 2019; 10 (1).