Srebro to barwnik spożywczy, który znajdziemy na etykietach także pod kodem E174. Tak jak każdy barwnik na rynku europejskim podlega weryfikacji pod kątem bezpieczeństwa spożycia i wpływowi na zdrowie ludzi i zwierząt. W żywności występuje w formie nanocząstek, czyli cząstek o wielkości 1-100 nm. W 2025 roku panel EFSA rozpatrzył kwestię tego, czy E174 może być uznane za bezpieczne [1].
Czy E174 jest bezpieczny dla zdrowia?
Eksperci EFSA uznali tak jak przy poprzednim przeglądzie w 2016 roku [2], że brak jest dostatecznych danych technicznych (jak wielkość cząstek [3, 4]) do poprawnej oceny barwnika. Istnieją pewne doniesienia na temat genotoksyczności i toksyczności srebra oraz temu, że wywołuje stres oksydacyjny i zaburza mikrobiotę [5]. Zdaniem ekspertów EFSA te dowody są niewystarczające, by ograniczyć stosowanie barwnika.
Środek ten jest dopuszczony do obrotu w Unii Europejskiej.
Jakie są zagrożenia związane ze spożyciem nadmiernych ilości srebra?
Należy wiedzieć, że srebro gromadzi się w tkankach organizmu i może działać toksycznie. Przy bardzo dużych dawkach powoduje srebrzycę, objawiającą się szarawym lub szarawo-niebieskim kolorem skóry. Jest to obecnie bardzo rzadki problem medyczny i dotyczy zazwyczaj jedynie osób, które spożywają srebro w ramach terapii medycyny alternatywnej [7].
W samych produktach spożywczych znajdziemy raczej jego znikome ilości.
Gdzie znajdziemy E174?
Najbardziej popularnym zastosowaniem srebra są barwniki cukiernicze, czyli polewy do ciast i ozdoby. E174 ma także działanie bakteriobójcze [7]. Znaczącym ograniczeniem w jego szerokim stosowaniu w przemyśle spożywczym jest jednak jego wysoka cena. Na drobne ilości srebra można też natrafić w przypadku owoców morza i ryb w puszkach [6]. Nie jest to jednak celowe dodawanie do produktów – cząstki metali znajdują się w drobnych ilościach w środowisku.
Pozostałe zastosowania srebra to stomatologia i farmakologia (na przykład stosowany w łojotokowym zapaleniu skóry).
Bibliografia:
- EFSA Panel on Food Additives and Flavourings (FAF); Andreassen M, Aquilina G, Bastos ML, Boon P, Castle L, Fallico B, FitzGerald R, Frutos Fernandez MJ, Grasl-Kraupp B, Gundert-Remy U, Gürtler R, Kurek MA, Louro H, Morales P, Passamonti S, Oomen A, Corsini E, Wright M, Furst P, Gaffet E, Loeschner K, Mast J, Undas A, Mech A, Rincon AM, Ruggeri L, Smeraldi C. Follow-up of the re-evaluation of silver (E 174) as a food additive (EFSA-Q-2023-00169). EFSA J. 2025 Apr 23;23(4):e9316. doi: 10.2903/j.efsa.2025.9316. PMID: 40270597; PMCID: PMC12015561.
- EFSA Panel on Food Additives and Nutrient Sources added to Food (ANS). (2016). Scientific opinion on the re‐evaluation of silver (E 174) as food additive. EFSA Journal, 14(1), 4364.
- De Vos S, Waegeneers N, Verleysen E, Smeets K, Mast J. Physico-chemical characterisation of the fraction of silver (nano)particles in pristine food additive E174 and in E174-containing confectionery. Food Addit Contam Part A Chem Anal Control Expo Risk Assess. 2020 Nov;37(11):1831-1846. doi: 10.1080/19440049.2020.1809719. Epub 2020 Sep 18. PMID: 32946346.
- Waegeneers N, De Vos S, Verleysen E, Ruttens A, Mast J. Estimation of the Uncertainties Related to the Measurement of the Size and Quantities of Individual Silver Nanoparticles in Confectionery. Materials (Basel). 2019 Aug 22;12(17):2677. doi: 10.3390/ma12172677. PMID: 31443380; PMCID: PMC6747558.
- Medina-Reyes EI, Rodríguez-Ibarra C, Déciga-Alcaraz A, Díaz-Urbina D, Chirino YI, Pedraza-Chaverri J. Food additives containing nanoparticles induce gastrotoxicity, hepatotoxicity and alterations in animal behavior: The unknown role of oxidative stress. Food Chem Toxicol. 2020 Dec;146:111814. doi: 10.1016/j.fct.2020.111814. Epub 2020 Oct 15. PMID: 33068655.
- Grasso A, Ferrante M, Arena G, Salemi R, Zuccarello P, Fiore M, Copat C. Chemical Characterization and Quantification of Silver Nanoparticles (Ag-NPs) and Dissolved Ag in Seafood by Single Particle ICP-MS: Assessment of Dietary Exposure. Int J Environ Res Public Health. 2021 Apr 13;18(8):4076. doi: 10.3390/ijerph18084076. PMID: 33924319; PMCID: PMC8069337.
- Jerger SE, Parekh U. Argyria. 2023 Aug 8. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2025 Jan–. PMID: 33085270.
