Styl życia a występowanie nowotworów

Avatar photo
zdrowy styl życia

Styl życia, który łączy przestrzeganie zasad zdrowej diety ze wzmożoną aktywnością fizyczną oraz spożywaniem alkoholu na niskim poziomie wiązał się ze zmniejszonym ogólnym ryzykiem występowania nowotworu, a także z mniejszym ryzykiem raka piersi, prostaty i jelita grubego.

zdrowy styl życia
Izflzf / 123RF

Zalecenia związane ze stylem życia

Światowy Fundusz Badań Nad Rakiem/Amerykański Instytut Badań nad Rakiem (ang. World Cancer Research Fund International/American Institute for Cancer Research – WCRF/AICR) oszacował, że w krajach rozwiniętych można uniknąć około 35% przypadków raka piersi i 45% nowotworów jelita grubego dzięki lepszemu przestrzeganiu zaleceń żywieniowych.

O badaniu

W poniższym badaniu posłużono się: „The WCRF/AICR score”; „The Alternate Healthy Eating Index”, „The French Nutrition and Health Program-Guidelines Score”, oraz dodatkowo stosunkowo nowym indeksem „The score MEDI-LITE”, który ocenia stopień zbieżności prowadzonego sposobu żywienia z dietą śródziemnomorską. Naukowcy odkryli, że wszystkie powyższe wiązały się z pewnym ograniczonym ryzykiem, ale zalecenia WCRF/AICR, opracowane specjalnie z myślą o prewencji nowotworów, miały najsilniejszy związek ze zmniejszonym ryzykiem występowania raka.

Charakterystyka badania

Aby zbadać zależności pomiędzy czterema wskaźnikami żywieniowymi a ryzykiem zachorowania na raka, naukowcy analizowali dane z badania „NutriNet-Santé”, rozpoczętego w 2009 r. Badanie to obejmowało 41543 uczestników w wieku 40 lat oraz starszych, u których przed włączeniem do badania nie zdiagnozowano raka. Uczestnicy wypełniali internetowe wywiady żywieniowe co sześć miesięcy, w których opisywali wszelką  żywność i napoje spożywane w ciągu 24 godzin. Naukowcy następnie obliczyli wynik do każdego z czterech wskaźników żywieniowych użytych w badaniu.

Od maja 2009 r. do 1 stycznia 2017 r. zdiagnozowano 1 489 przypadków nowotworów wśród uczestników badania, w tym 488 przypadków raka piersi, 222 raka prostaty i 118 raka jelita grubego. Naukowcy wykorzystali wielowymiarowe modele proporcjonalnego hazardu Coxa, aby scharakteryzować związki pomiędzy każdym wynikiem żywieniowym a ryzykiem zachorowania na raka. Badanie wykazało, że jednopunktowy wzrost wyniku WCRF/AICR wiązał się z 12%-owym zmniejszeniem całkowitego ryzyka zachorowania na raka; 14 %-owym zmniejszeniem ryzyka raka piersi i 12 %-owym zmniejszenie ryzyka raka prostaty.

Spójność z innymi wskaźnikami wiązała się również ze zmniejszonym ryzykiem zachorowania na raka, ale indeks WCRF/AICR wykazał się najlepszymi wynikami. Z tego powodu, a także dlatego, że pozostałe trzy zalecenia żywieniowe nie zostały zaprojektowane specjalnie w celu prewencji raka, badacze przeprowadzili dalszą analizę wyników WCRF/AICR, wyłączając niektóre składniki w celu oceny względnego znaczenia każdego z nich. Na przykład przeciwutleniacze z owoców i warzyw mogą przyczyniać się do przeciwdziałania niektórym oksydacyjnym uszkodzeniom DNA powodowanym przez spożywanie czerwonego mięso i przetworzonych produktów mięsnych, a ćwiczenia fizyczne mogą przyczyniać się do obniżenia wartości ciśnienia krwi, częściowo przeciwdziałając skutkom wysokiej zawartości sodu w wielu produktach. Więc podkreślano rolę ogólnego zdrowego stylu życia – odżywiania i aktywności fizycznej oraz unikania alkoholu – w profilaktyce nowotworów.  Zalecenia WCRF/AICR dotyczące ograniczania konsumpcji alkoholu najprawdopodobniej przyczyniło się do roli tych wzorców żywieniowych w zmniejszaniu ryzyka zachorowania na raka. Stwierdzono, że odkrycia w tym badaniu pogłębiają poprzednie sugerujące, że alkohol jest czynnikiem ryzyka wielu nowotworów.

W swoim ostatnim raporcie WCRF donosi, że obecnie istnieją przekonujące dowody na to, że spożywanie alkoholu zwiększa ryzyko wystąpienia raka sromu i gardła, przełyku, wątroby i jelita grubego oraz raka piersi u kobiet w wieku pomenopauzalnym, a także widoczne są również powiązania z występowaniem raka żołądka i piersi u kobiet w wieku przedmenopauzalnym.

Ograniczenia badania były następujące: badanie opierało się na uczestnictwie wolontariuszy, w przeważającej ilości kobiet, a także osób o zachowaniach prozdrowotnych oraz tych o wyższym poziomie społeczno-ekonomicznym i edukacyjnym. W rezultacie niektóre niezdrowe zachowania mogły być niedostatecznie reprezentowane.

Źródło: Céline Lavalette, Moufidath Adjibade, Bernard Srour, Laury Sellem, Thibault Fiolet, Serge Hercberg, Paule Latino-Martel, Philippine Fassier, Mélanie Deschasaux, Emmanuelle Kesse-Guyot, Mathilde Touvier. Cancer-Specific and General Nutritional Scores and Cancer Risk: Results from the Prospective NutriNet-Santé Cohort. Cancer Research, 2018