Tabele składu i wartości odżywczej żywności – PZWL – 2017 – Recenzja

Tabele wartości odżywczych w nowym wydaniu

Na nowelizację Tabel składu i wartości odżywczej żywności czekaliśmy blisko 12 lat (poprzednie wydanie pojawiło się w 2005 r.). Przez ten czas na rynku żywnościowym pojawiło się wiele nowych produktów, zmieniła się technologia produkcji w przemyśle spożywczym oraz modyfikacji uległy składy recepturowe produktów – a co za tym idzie zmieniła się wartość odżywcza wielu produktów.

Nowe wydanie zostało poprawione, zaktualizowane i rozszerzone w stosunku do poprzedniego, wprowadzono nowe dane dla produktów spożywczych jak i o zawartości składników odżywczych.

Co dokładnie zostało zmienione?

W niniejszym wydaniu Tabel wprowadzono nowe dane dla zawartości białek, węglowodanów przyswajalnych glukozy i fruktozy, kwasów tłuszczowych n-3 i n-6 zawartości soli jak również składników mineralnych w wodach źródlanych, mineralnych i leczniczych oraz wartości odżywczej nowych produktów spożywczych i potraw.

Aktualizacji poddano dane dotyczące przeliczenia wartości energetycznej produktów i potraw, uwzględniając energię wnoszoną przez błonnik pokarmowy. Przeliczono wartość energetyczną z uwzględnieniem dwóch zawartości białka ogółem w produkcie. Poprawiono skład mięsa wieprzowego zgodnie wynikami najnowszych badań analitycznych oraz skorygowano wartość odżywczą produktów i potraw wytwarzanych z udziałem wieprzowiny. Poprawiono także wartość odżywczą produktów i potraw, uwzględniając nowe współczynniki retencji składników odżywczych.

Czy korzystanie z Tabel będzie łatwiejsze?

Tabele składają się ze wstępu, części tabelarycznej z wyszczególnieniem wartości energetycznej i odżywczej produktów i potraw oraz załącznika dotyczącwgi składu mineralnego różnych rodzajów wód. Publikacja uwzględnia spis piśmiennictwa i skorowidze, a wszystkie jej części opisane zostały w języku polskim i angielskim, co ułatwia pracę dla osób szukających dodatkowych informacji o produktach i potrawach w innych źródłach literaturowych.

To, co odróżnia nowe wydanie Tabel od poprzedniego wydania, to łatwość korzystania wynikająca z zebrania danych o zawartości poszczególnych składników odżywczych produktu czy potrawy na jednej stronie. Czyni to Tabele bardziej przejrzystymi i zmniejsza ryzyko popełnienia błędu w odczycie. Ponadto autorzy dokonali podziału produktów na 15 grup (mleko i przetwory mleczne, jaja, mięso i przetwory mięsne, ryby i przetwory rybne, tłuszcze jadalne, produkty zbożowe, warzywa i przetwory warzywne, owoce i przetwory owocowe, orzechy, nasiona, cukier i wyroby cukiernicze, napoje, drożdże, inne produkty oraz potrawy), co także usprawnia korzystanie z monografii.

Czy Tabele zawierają wszystkie produkty i potrawy dostępne na polskim rynku?

Zebrano dane dla imponującej liczby 796 produktów spożywczych oraz 249 potraw i 47 wód. Zamieszczono informacje o zawartości 87 składnikach odżywczych, a w przypadku wód dane o mineralizacji ogólnej oraz zawartości 6 kationów i 5 anionów.

Autorzy mają świadomość, iż monografia nie uwzględnia wszystkich potrzeb użytkowników – a rynek spożywczy dostarcza coraz to nowych produktów. Dlatego prace nad aktualizacjami wydań tabel składu wartości odżywczej żywności są prowadzone w sposób ciągły – a dane zamieszczane w kolejnych wydaniach wymagają aktualizacji.

Jakie konkretne składniki odżywcze uwzględniono w Tabelach?

Dla osób ciekawych, które konkretnie składniki znalazły się w Tabelach podajemy dokładne dane:

• Wartość energetyczna podana w kJ i kcal

Zawartość następujących składników odżywczych:

• Woda, białko ogółem, tłuszcz, węglowodany ogółem, węglowodany przyswajalne, popiół, cholesterol.
• Węglowodanów : glukozy, fruktozy, sacharozy, laktozy, skrobi, błonnika pokarmowego
• Kwasów tłuszczowych nasyconych ogółem : C 4:0, C 6:0, C 8:0, C 10:0, C 12:0, C 14:0, C 15:0, C 16:0, C 17:0, C 18:0, C20:0
• Kwasów tłuszczowych jednonienasyconych ogółem : C 14:1, C 15:1, C 16:1, C 17:1, C 18:1, C20:1, C 22:1
• Kwasów tłuszczowych wielonienasyconych ogółem : C 18:2, C 18:3, C 18:4 C 20:3, C 20:4, C 20:5, C 22:5 C 22:6 n-6, n-3
• Składników mineralnych : sodu, soli, wapnia, fosforu, magnezu, żelaza, cynku, miedzi, manganu, jodu
• Witamin: A(ekwiwalent retinolu), retinolu, beta karotenu, witaminy D, witaminy E (ekwiwalent alfa tokoferolu), tiaminy, ryboflawiny, niacyny, witaminy B6, folianów, witaminy B12, witaminy C
• Aminokwasów: izoleucyny, leucyny, lizyny, metioniny, cystyny, fenyloalaniny, tyrozyny, treoniny, tryptofanu, waliny, argininy, histydyny, alaniny, kwasu asparaginowego, kwasu glutaminowego, glicyny, proliny i seryny.

Przykładowa strona z książki:

Wszystkie prezentowane w Tabelach dane są wartościami średnimi, przez co dla produktów pochodzenia roślinnego czy zwierzęcego wartości składników odżywczych mogą się różnić od podanych w monografii ze względu na odmianę i zmienne warunki hodowli lub uprawy.

Na jakiej podstawie określono zawartość składników odżywczych w produktach i potrawach zebranych w Tabelach?

Przedstawione w tabelach dane o zawartości składników odżywczych zostały opracowane na podstawie wyników badań analitycznych (IŻŻ i producentów żywności), obliczeń na podstawie składu recepturowego (dla produktów i potraw złożonych), kompilacji danych pochodzących w oparciu o piśmiennictwo krajowe i zagraniczne oraz informacji podanych na opakowaniach produktów. W niniejszym wydaniu Tabel dla każdego produktu i potrawy podano nazwę polską i angielską podano także informację o procencie odpadków.

Dla kogo jest ta książka?

Książka stanowi źródło sprawdzonych informacji dla osób zawodowo związanych z dietetyką i żywieniem, może być nieocenioną pomocą w planowaniu precyzyjnych jadłospisów zgodnych z normami żywienia oraz oceny wartości odżywczej posiłków i całych diet. Pozycja ta znajdzie również zastosowanie wśród technologów oraz producentów żywości, którzy w oparciu o informacje w niej zawartych mogą obliczyć wartości odżywcze opracowanych przez siebie produktów spożywczych i zapewnić konsumentom dostęp do wiarygodnych informacji o wartości odżywczej produktów na opakowaniach. Książka ta polecana jest również dla świadomych konsumentów zainteresowanych prawidłowym bilansowaniem swojej diety jak również do celów dydaktycznych.