Ser jest jednym z najpopularniejszych przetworów mlecznych. Jego popularność stale rośnie, na co wskazuje stale wzrastająca sprzedaż serów. Spowodowane jest to zwiększającymi się zarobkami ludzi na całym świecie oraz coraz większym zaufaniem konsumentów do jakości produkowanych wyrobów mleczarskich. Inną przyczyną wzrostu spożycia sera jest rozszerzenie się zachodniego stylu żywienia na kraje Azji – tam, gdzie sery są mało popularne i drogie. [1] W dzisiejszym artykule poznacie wyjątkowe, zaskakujące sery z różnych stron świata:
- Casu marzu – czyli ser z larwami much
- Milbenkase
- Pule – najdroższy ser świata
- Epoisses – „śmierdzący, ale niesamowicie smaczny”
- Chhurpi – twardy ser do żucia
- Charcoal cheese – węglowy ser
Sery to grupa składników, o której nie można jednoznacznie powiedzieć, czy jest zdrowa, czy nie. To zależy przede wszystkim od ilości i rodzaju spożywanego sera, ale także od wieku, płci i aktywności fizycznej. Sery twarogowe bądź twarde w odpowiedniej ilości pomogą nam w utrzymaniu zdrowia, z uwagi na wysoką zawartość białka, wapnia, witamin A, D, E, K, antyoksydantów lipofilnych, sprężonego kwasu linolowego CLA itp. Jednak serów typu smażonego, czy topionego powinniśmy raczej unikać, z uwagi choćby na duże zawartości fosforanów (które powodują ubytki wapnia), albo kwasy tłuszczowe nasycone, które negatywnie wpływają na organizm.
Różne źródła podają, że na świecie jest od 1 800 do nawet 4 000 gatunków serów. Jedne cieszą się ogromną sławą, natomiast o innych słyszeli tylko nieliczni. Do najsłynniejszych gatunków serów możemy zaliczyć m.in.: Parmezan, Halloumi, Gruyere, Mascarpone, Cheddar, Roquefort, Manchego, czy ser pochodzący z Polski – Koryciński. [2,3,4]
Tak samo, jak wiele jest gatunków sera, tak wiele jest metod jego wytwarzania. Są sery, których wyprodukowanie jest bardzo czasochłonne i zajmuje kilka lat, a są takie, które można wyprodukować w jeden dzień.
Do produkcji sera wykorzystuje się głównie mleko, a dodatki, sposób produkcji, magazynowania, bądź podania czynią go wyjątkowym, odmiennym od innych.
W tym artykule zostanie przedstawione 6 bardzo wyjątkowych serów znanych na cały świat, jednak ich spróbowaniem mogą pochwalić się tylko nieliczni.
Casu Marzu – ser z larwami much
Już w 1962 roku włoskie prawo zakazywało sprzedaży Casu Marzu. Wprowadzono rozporządzenie, które spowodowało, że produkcja i sprzedaż tego sera jest nielegalna w całej Unii Europejskiej. Jednak lokalna ludność cały czas walczy o zniesienie tego zakazu. Ma rzeszę fanów na Sardynii we Włoszech. [5,6]
Casu Marzu jest produkowany z sera Pecorino, który podczas gnicia przyciąga takie owady jak muchy. Muchy następnie żywią się takim serem i składają w nich jaja, z których wylęgają się larwy. Tak w szybki sposób można przedstawić sposób produkcji niezwykłego Casu Marzu. [5,6]
Podczas spożycia larwy much są cały czas żywe. Co daje według próbujących niesamowite doznania (może trochę niepokojące) smakowe. A czuć nawet kilka godzin po spożyciu. [5,6]
Pomimo zakazu produkcji i sprzedaży Casu Marzu produkowany jest do dziś, przez kilku drobnych rolników w głębi lądu na Sardynii. Oznacza to, że jeśli ktoś bardzo chce spróbować i uda się w odpowiednie miejsca to za dość wysoką opłatą (nie ma oficjalnych cenników, z uwagi na zakazy) będzie mógł spróbować tego wyjątkowego sera. Według informacji znalezionych w internecie nie można jednoznacznie ustalić ceny, bo jej wahania są bardzo duże. [5,6]
Milbenkase
Ser Milbenkase jest produkowany w Niemczech, a konkretniej w Wunchwitz. Do produkcji tego sera używa się twarogu, doprawianego kminkiem i solą, który przez kilka miesięcy (od około 3 miesięcy do nawet 1 roku) wystawiany jest na działanie roztoczy. Ser pozostawiany jest w drewnianych skrzyniach zawierających mąkę żytnią – jako pożywienie dla roztoczy. Roztocza wydzielają enzym, dzięki któremu twaróg zmienia barwę – z białej, poprzez żółtą do czerwono-brązowej. [6,7]
Dzięki pozwoleniom lokalnego biura do spraw bezpieczeństwa żywności, produkcja i sprzedaż sera Milbenkase jest całkowicie legalna, jednak roztocza sera nie są wyraźnie dozwolonym dodatkiem do produktów mleczarskich w prawie niemieckim. [6,7]
Ser ten ma gorzki i pikantny smak. Można go spróbować przede wszystkim tam, gdzie jest on produkowany, czyli w miejscowości Wurchwitz w Niemczech. Według dostępnej literatury można wywnioskować, że ser ten ma właściwości lecznicze w przypadku alergii na kurz. [6,7]
Pule – najdroższy ser świata
Mówi się, że ser Pule jest jednym z najdroższych serów świata. Obecnie cena za kilogram tego sera waha się w granicach 1200 do 2000 dolarów. To nie jest jedyna przeszkoda, w jego posmakowaniu. Dodatkowo jest on bardzo trudny do kupienia.[8]
Produkowany jest tylko w jednym miejscu na świecie – Rezerwacie Przyrody Zasavica w Serbii. Ser wytwarzany jest z mleka osłów bałkańskich. Zwierzęta te, charakteryzują się tym, że w ciągu doby produkują bardzo małą ilość mleka, a samo dojenie ich musi być wykonywane ręcznie i jest czasochłonne. Stado osłów, z których mleka produkowany jest ser małe i liczy około 130 sztuk. Czynniki te przyczyniają się do bardzo wysokiej ceny sera Pule. [8]
Ser ten opisywany jest przez smakoszy jako kruchy i miękki, podobny w smaku do hiszpańskiego sera Manchengo, jednak ma zdecydowanie głębszy i bogatszy smak. [8]
Poza wyjątkowym i niepowtarzalnym smakiem Pule jest bardzo zdrowym produktem. Pomaga przy leczeniu nadciśnienia tętniczego, zapobiega arteriosklerozie. Ponadto ma w swoim składzie duże ilości wapnia, fosforu, cynku i żelaza, jak również wiele witamin. [8]
Epoisses – „śmierdzący, ale niesamowicie smaczny”
Nazwa sera Epoisses wywodzi się z języka francuskiego, w którym znaczy dosłownie „śmierdzący, ale niesamowicie smaczny”. Ser ten jest produkowany z mleka krowiego we francuskiej wsi Epoisses w Burgundii. [9]
Został uznany za czwarty najbardziej śmierdzący ser świata. Jego zapach spowodował, został wprowadzony zakaz przewożenia go w transporcie publicznym na terenie całej Francji. [9]
Za ten charakterystyczny i bardzo intensywny zapach odpowiada tradycyjny proces dojrzewania sera maziowego i koagulacja mleka. Ser najpierw myty jest w słonej wodzie, a następnie jest pozostawiony w wilgotnej piwnicy na około miesiąc
Po tym czasie ponownie jest myty i płukany mieszaniną wody i tradycyjnej francuskiej brandy Marc de Bourgogne – proces ten wykonywany jest dwa, do trzech razy w tygodniu do osiągnięcia pełnej dojrzałości sera, czyli ok. 6 tygodni. [9]
Czynności te hamują rozwój pleśni w serze, umożliwiając tym samym rozwój bakterii, które uwalniają charakterystyczny aromat i nadają serowi delikatny czerwono-pomarańczowy kolor cienkiej skórki (marszczącej się z wiekiem) oraz nietuzinkowy smak. [9]
Chhurpi – twardy ser do żucia
Ser Chhurpi pochodzi z Nepalu, Tybetu i Bhutanu i to tam jest głównie spożywany. Ma on dwie główne odmiany: miękką i twardą. [10]
Miękka odmiana przygotowywana jest z maślanki, którą się gotuje. Uzyskaną masę oddziela się od cieczy, zwija i zawiesza w szmatce do momentu odsączenia wody. Produkt ten przypomina włoski ser Ricotta. Ser ten ma barwę białą, a jego smak jest neutralny. Często poddawany jest procesowi fermentacji, aby nadać mu pikantny posmak. [10]
Aby uzyskać twardą odmianę Chhurpi, jego miękką wersję należy zapakować w jutowy worek i mocno zawinąć, w celu usunięcia wody. Po wyschnięciu kroi się go na prostokątne kawałki i rozwiesza nad ogniem w celu dalszego suszenia.[10]
Twarda odmiana Chhurpi jest zwykle spożywana jak guma do żucia. Jeden kawałek można żuć nawet do dwóch godzin. Wysoka zawartość białka i cierpki smak w zestawieniu z konsystencją powoduje, że jest doskonały przysmak dla psów. [10]
Charcoal cheese – ser węglowy
Charcoal cheese, jest to ser, którego nazwę dosłownie można przetłumaczyć jako ser węglowy. Do jego przygotowania został użyty węgiel drzewny, który nadaje mu ciemny, hebanowy kolor. Ser ten to tak naprawdę rodzaj bardzo popularnego sera na świecie, jakim jest Cheddar. [11]
Jest to ser zdecydowanie przyciągający uwagę swoim wyglądem. Jednak konsumenci przyznają, że tak naprawdę smakuje on wyśmienicie. Dodatkowo można łatwo go znaleźć na zagranicznych stronach sprzedażowych. Koszt porcji 200 g to około 10 funtów brytyjskich. [11]
Podsumowanie
Odpowiedni ser jedzony w rozsądnych ilościach bardzo pozytywnie wpływa na zdrowie człowieka. Sery produkowane są z wielu gatunków mleka, więc nawet osoby z uczuleniami na białko mleka są w stanie znaleźć takie, które będą mogły spożywać, bez obaw o reakcję alergiczną.
Każdy ser ma niepowtarzalny smak, który zawdzięcza, dodatkom użytym do jego produkcji, czasem i warunkami dojrzewania, bądź samym procesem produkcji.
Dla wielu ludzi na całym świecie niektóre z serów przedstawionych w artykule będą uchodziły za nienadające się do spożycia. Ich stała produkcja pokazuje jednak, że mają swoją grupę konsumentów skłonnych zapłacić wysoką cenę za skosztowanie takiego produktu.
Bibliografia:
- https://www.portalspozywczy.pl/mleko/wiadomosci/spozycie-sera-na-swiecie-wzrosnie-o-20-proc,30757.html – w dniu 25.11.2020r.
- https://www.wisconsincheese.com/about-cheese/different-types-of-cheese w dniu 25.11.2020r.
- https://www.poradnikzdrowie.pl/diety-i-zywienie/co-jesz/rodzaje-i-gatunki-serow-przewodnik-aa-vKAj-uuiL-wCzP.html w dniu 27.11.2020r.
- https://e-cykoria.pl/najslynniejsze-sery-swiata w dniu 27.11.2020r.
- https://www.eatcrickster.com/blog/casu-marzu w dniu 28.11.2020r.
- https://edition.cnn.com/travel/article/strange-cheeses/index.html w dniu 28.11.2020r.
- Melnyk J. P., Smith A., Scott-Dupree C., Marcone M. F., Hill A. (2010):Identification of cheese mite species inoculated on Mimolette and Milbenkase cheese through cryogenic scanning electron microscopy. Journal of Dairy Science. 93(8). 3461-3468.
- https://culturecheesemag.com/cheese-bites/pule-party-worlds-expensive-cheese/ w dniu 28.11.2020r.
- https://www.stamfordcheese.com/product/epoisses-cheese/
- https://www.cheese.com/chhurpi/ w dniu 29.11.2020r.
- https://medium.com/@justaddthat_40755/10-weird-and-bizarre-types-of-cheese-my-rejected-listverse-article-a46eecd5d583 w dniu 29.11.2020r.
