Nadwaga i otyłość są powszechne w większości wysokorozwiniętych krajów. Na przykład w Wielkiej Brytanii 2 na 3 osoby dorosłe i 1 na 3 dzieci są obecnie klasyfikowane jako osoby z nadwagą lub otyłością. Posiłki poza domem spożywa około 39% Brytyjczyków. Co zaskakujące, według nowego badania dania w restauracjach mogą być bardziej kaloryczne niż w barach typu Fast food.
Kaloryczność dań w restauracjach
Zawartość kilokalorii w popularnych przystawkach, przekąskach i deserach podawanych w brytyjskich sieciach restauracji jest zbyt wysoka, a tylko mniejsza część spełnia zalecenia zdrowia publicznego, jak wynika z badań University of Liverpool opublikowanych w „BMJ Open”. Naukowcy wzywają przemysł spożywczy do zmniejszenia ilości kilokalorii w produktach spożywczych sprzedawanych ogółowi społeczeństwa oraz do obowiązkowego etykietowania wartości odżywczej i energetycznej dań w restauracji.
Nie tylko fast food
Public Health England w 2018 r. zaleciła, aby posiłki po południu i wieczorem dostarczały nie więcej niż 600 kilokalorii (kcal) każdy. Ale chociaż dobrze zbadano niską wartość odżywczą potraw „fast foodów”, mniej uwagi poświęcono wartości energetycznej tradycyjnych dań restauracyjnych lokali typu „full service”, które oferują także przystawki, dania główne i dodatki do nich oraz desery.
Badanie
Aby lepiej zrozumieć, w jakim stopniu restauracje przyczyniają się do nadmiernego spożycia, badacze porównali wartość energetyczną w popularnych przystawek, przekąsek i deserów z głównych sieci restauracji oferujących pełen zakres usług w Wielkiej Brytanii. Badanie to stanowi kontynuację wcześniejszych analiz dotyczących wartości energetycznej głównych posiłków.
Jak wykazano w tej analizie w restauracjach w Wielkiej Brytanii średnia wartość energetyczna głównych dań wynosiła 977 kcal, a dla znacznej części (47%) średnia dla wartości kalorycznej wynosiła ≥1000 kcal i tylko niewielka część (9%) była zgodna z zaleceniami zdrowia publicznego dotyczącymi spożycia energii w jednym posiłku ≤600 kcal.
Średnio wartość energetyczna głównych dań serwowanych przez restauracje full service była o 268 kcal wyższa niż średnia wartość energetyczna głównych dań serwowanych przez restauracje szybkiej obsługi.
W przypadku głównych dań stwierdzono średnią najniższą kaloryczność w Leon (597 kcal/potrawę), a średnią najwyższą w Hungry Horse (1358 kcal/potrawę). Przykładowo średnia najniższa kaloryczność dla burgera z frytkami to 843 kcal/potrawę (w Burger King), a najwyższa 1966 kcal/potrawę (w Hungry House). Z kolei dla sałatek – średnia najniższa kaloryczność to 210 kcal/potrawę (w Burger King), a najwyższa 1353 kcal/potrawę (w Stone House).
Przebieg badania
Do badania wybrano najpopularniejsze i najbardziej dochodowe sieci restauracyjne. Naukowcy przeanalizowali wartość kaloryczną 1009 potraw, 212 przystawek, 318 dodatków do dań głównych i 479 deserach z 27 dużych sieci restauracji w Wielkiej Brytanii – 21 full service, 6 fast foodów (początkowo wszystkich sieci było 52). W badaniu przeanalizowano menu: KFC, Leon, Mc Donalds, Subway, Wimpy, Ask, Bills, Chef and Brewer, Ember Inns, Flaming Grill, Harvester, Hungry horse, JD Wetherspoon, Nando’s, Old English Inn, Pizza Express, Pizza Hut, Sizzling Pubs, Slug and Lettuce, Stone house, Table Table, Toby’s Carvery, Vintage Inns, Wagamama, Zizzi.
Rezultaty badania
Wykazano następujące średnio wartości: 488 kcal dla przystawek, 397,5 kcal dla dodatków do dania głównego i 430,6 kcal dla deserów. Odsetek potraw przekraczających zalecaną liczbę kilokalorii na cały posiłek (600 kcal) wynosił 26,4% na przystawek, 21,7% na dodatki do dań głównych i 20,5% dla deserów. Najwyższą średnią dla przystawki zidentyfikowano w Hungry Horse (660,2 kcal, dla dodatków do dania głównego w Slug and Lettuce (754 kcal), a dla deseru w Hungry horse (867, 9 kcal!). W porównaniu z sieciami fast food desery oferowane w restauracjach full service były średnio bardziej kaloryczne i znacznie częściej przekraczały wartość energetyczną 600 kcal. Odkrycia te są szokujące, szczególnie gdy wiadomo, że bardzo niewiele restauracji zapewnia informacje na temat wartości odżywczej i energetycznej swoich dań.
Przykładowo, najpopularniejszym dodatkiem do dań głównych były porcje frytek – najmniej kaloryczne były frytki z Stone House (średnio 107 kcal), a najbardziej z JD Wetherspoon (średnio 955 kcal). W przypadku deserów najczęstszym wyborem były porcje lodów (w analizie wzięto pod uwagę lody śmietankowe) – najmniej kaloryczne były lody z Bills (średnio 107 kcal), a najbardziej z Flaming Grill (średnio 1421 kcal).
Podsumowanie
Na podstawie wyników powyższych badań i analiz na temat głównego posiłku, średnia wartość energetyczna trzydaniowego posiłku (przystawka, danie główne, deser) w restauracji w Wielkiej Brytanii wyniósł około 1896 kcal, co odpowiada ponad trzykrotności zalecanego spożycia energii na główny posiłek i 95% zalecanego dziennego spożycia energii dla kobiet lub 76% dla mężczyzn. Chociaż indywidualne zapotrzebowanie kaloryczne zależy od poziomu aktywności fizycznej, wieku, płci, masy ciała i wzrostu, to częste jedzenie poza domem w połączeniu ze spożywanie wysokoenergetycznych dań (w tym przystawek, dodatków do dania głównego i deserów) może przyczynić się do nadmiernego spożycia energii wraz z dietą, a w konsekwencji przyrostem masy ciała.
Chociaż badanie odnosi się do sieci lokali gastronomicznych dostępnych z Wielkiej Brytanii, to niektóre z tych sieci występują także w Polsce (zwłaszcza fast food), dlatego powyższe dane są istotne.
Źródło:
1. Muc M., Jones A., Roberts C., Sheen F., Haynes A., Robinson E. A bit or a lot on the side? Observational study of the energy content of starters, sides and desserts in major UK restaurant chains. BMJ Open, 2019; 9 (10): e029679.
2. Robinson E., Jones A., Whitelock V. (Over)eating out at major UK restaurant chains: observational study of energy content of main meals. BMJ 2018;88.
