Banany nieoczywiste. Przepisy na to, jak można je kreatywnie wykorzystać
Banany to tropikalne owoce pochodzące z południowo-wschodniej Azji. W języku arabskim słowo banan oznacza palec. Ma podłużny kształt, kremowy miąższ i niejadalną, grubą, żółtą skórkę. Rosną w dużych kiściach na drzewach bananowca. Ich zbiór następuje, jak owoce nie są jeszcze dojrzałe. Dzięki temu łatwiej je transportować do innych krajów. Banany to jedne z najbardziej popularnych owoców na świecie. Istnieje około 1000 odmian. Różnią się przede wszystkim wielkością, kolorem skórki i smakiem. Można je spożywać na słodko lub jako wytrawną przekąskę [1].
Czy wiecie, że banany z botanicznego punktu widzenia są jagodami?
Pod względem dietetycznym natomiast banany to bogactwo potasu. W 100 gramach banana znajduję się 358 mg potasu. To prawie dwa razy więcej co w naszych polskich jabłkach. Ponadto zawierają magnez, miedź, kwas foliowy, witaminę, B6, mangan, niacynę. Są również bogatym źródłem błonnika. W 100 gramach owocu znajduję się około 3 gramy błonnika [2].
Przepisy z bananami w roli głównej
Banany są bardzo łatwo dostępne, wygodne w obieraniu i spożyciu. Mogą stanowić oddzielny posiłek, np. jako drugie śniadanie czy podwieczorek. Mogą być również bazą do pysznego dania lub deseru. Poniżej przedstawię kilka opisów dań wraz z przepisami.
Banany w cieście francuskim
Składniki:
- 2 banany
- 1 arkusz mrożonego ciasta francuskiego
- 1 jajko
Wykonanie:
- Ciasto francuskie dzielimy na dwa równe kawałki.
- Kładziemy banana i zwijamy w rulon.
- Rozmąconym jajkiem smarujemy ciasto francuskie.
- Układamy na blaszce i pieczemy w piekarniku około 15 minut w temperaturze 200 stopni.
- Gotowy deser możemy posypać borówkami lub malinami.
Banany w czekoladzie
Składniki:
- 2 banany
- czekolada gorzka
- garść orzechów, wiórków kokosowych
- olej rzepakowy
Wykonanie:
- Banany przekrój na pół, tak aby powstały cztery kawałki.
- Nadziewamy je na patyczki do lodów lub wykałaczki do szaszłyków.
- Umieszczamy w zamrażarce na kilka godzin.
- Na łaźni wodnej rozpuszczamy łyżkę oleju rzepakowego z czekoladą.
- Zamrożone banany polewamy roztopioną czekoladą.
- Przygotowany deser możemy posypać rozkruszonymi orzechami lub wiórkami kokosowymi.
Smażone banany
Składniki:
- 2 banany
- 1 pomarańcza
- 2 łyżki masła
- 1 łyżeczka ulubionego cukru (może być trzcinowy)
- cynamon
Wykonanie:
- Na patelni rozpuszczamy dwie łyżki masła.
- Dodajemy cukier i cynamon.
- Pomarańcze kroimy na kawałki i wyciskamy z niej sok.
- Sok dodajemy na patelnie.
- Mieszamy.
- Banany kroimy wzdłuż na dwie części.
- Układamy banany na patelni.
- Smażymy tak długo, aż sos się zredukuje i zagęści.
- Podajemy na ciepło.
Zdrowe przepisy z bananami
Można również przygotować zdrowszą wersję dań z użyciem bananów.
Banany po kubańsku (tostones)
Do tego przepisu używa się zielonej odmiany bananów, nazywanych platanami. W smaku przypominają nasze ziemniaki. Należy je jeść po ugotowaniu.
Skład:
- Platany (zielone banany).
- Tłuszcz do smażenia.
- Sól do smaku.
Wykonanie:
- Platany obieramy.
- Kroimy na plastry.
- Na patelnię wlewamy olej.
- Rozgrzewamy.
- Wrzucamy plastry platanów.
- Smażymy, aż będą lekko brązowe.
- Wykładamy na talerz i przyprawiamy solą.
Banany po karaibsku („bananas flambé”)
Banany po karaibsku („bananas flambé”), czyli płonące banany to prawdziwa uczta dla zmysłów. Spektakularny widok płonącego dania osiągnąć możemy wlaniem na rozgrzaną patelnie wysokoprocentowego alkoholu, np. rumu lub whiskey.
Kolejnym sposobem na wykorzystanie bananów w kuchni jest ich upieczenie w piekarniku.
Banany z piekarnika
Składniki:
- 2 banany
- 2 łyżki masła orzechowego
Wykonanie:
- Dojrzałe banany bez obierania przetnij wzdłuż.
- Posmaruj masłem orzechowym.
- Ułóż na blaszce wyłożonej papierem do pieczenia.
- Zapiecz w piekarniku rozgrzanym do 180 stopni przez 15 minut
Grillowane banany
A gdyby tak ugrillować banany. Oczywiście możemy to zrobić. Wystarczy naciąć ich skórkę i owinąć je folią aluminiową. Owoc możemy naciąć i uzupełnić kawałkami czekolady. Tak przygotowane banany wkładamy na ruszta grilla. Wystarczy kilka minut, aby zaskoczyć ich smakiem gości.
Matoke
Matoke – to specjał kuchni afrykańskiej z zielonych bananów i wołowiną.
Nieugotowane matoke mają kolor biały, gotowanie zmienia ich barwę na żółty. Gotowanie zmienia też ich konsystencje z twardej na miękką.
Składniki:
- 4 banany
- pół cytryny
- 1 cebula
- garść kolendry
- 1 łyżeczka masła
- 1 sztuka peperoncino (ostra papryka)
- 1 szklanka bulionu mięsnego – wołowego
Wykonanie:
- Obrane banany gotujemy przez kilka minut w wodzie z sokiem z cytryny.
- W oddzielnym garnku roztapiamy masło i dodajemy pokrojoną w kostkę cebulę, paprykę i kolendrę.
- Banany rozgniatamy.
- Składniki łączymy i zalewamy bulionem -jeżeli zostało nam ugotowane mięso to rozdrabniamy i dodajemy do dania.
- Gotujemy na wolnym ogniu około 30 minut.
Curry z kurczakiem i bananami po indyjsku
Curry z kurczakiem i bananami po indyjsku to niezwykle aromatyczne danie.
Składniki:
- filet z piersi kurczaka
- 2 banany bez skórki
- jogurt naturalny
- 1 łyżeczka przyprawy garam masala
- 1 łyżeczka curry
- 1 łyżeczka papryki ostrej i 1 słodkiej
- 1 ząbek czosnku
- 1 cebula
- tarty imbir
- 1 łyżka koncentratu pomidorowego
- sól i kolendra
Wykonanie:
- Pokrojoną w kawałki pierś z kurczaka zamarynować w przyprawach i jogurcie naturalnym.
- Odstawić na 30 minut w chłodnym miejscu.
- W woku podsmażyć pokrojoną w kostkę cebulę.
- Dodać kurczaka i smażyć.
- Dodać pokrojonego w kostkę banana.
- Następnie wlać jogurt i koncentrat pomidorowy.
- Całość przykryć i dusić do miękkości
- Gotowe danie podawać z ryżem.
Pikantny dip bananowy
Pikantny dip bananowy inaczej nazywany ketchupem bananowym to ostatnia moja propozycja na wykorzystanie tych owoców w kuchni.
Składniki:
- 2 dojrzałe banany
- pół cebuli
- ząbek czosnku
- łyżka oleju roślinnego do smażenia
- 1 łyżka cukru
- 2 łyżki octu winnego
- 1 łyżka sosu sojowego
- sól, pieprz, kurkuma i chili
Wykonanie:
- Na patelni rozgrzać olej.
- Dodać posiekaną na drobno cebulę i ząbek czosnku.
- Zeszklić.
- Banany pokroić na plasterki i dodać na patelnię.
- Dodać resztę składników i gotować do czasu, aż banany się rozpadną.
- Doprawić solą i pieprzem według własnego uznania.
Podsumowanie
Banan to egzotyczny rodzaj owoców jagodowych, które występują w około 1000 odmianach. Owoce te są bogate między innymi w potas i błonnik. Owoc banana może stanowić oddzielny posiłek lub być dodatkiem do dań. Przedstawiłam przepisy na słodkie desery, ale również dania wytrawne z użyciem bananów. Istnieje odmiana o nazwie platan, która przypomina nasze ziemniaki. Można więc zrobić z nich frytki:)
Banany należą do owoców wysokokalorycznych. Osoby na dietach redukcyjnych nie powinny spożywać ich w nadmiarze.
Natomiast warto podkreślić, że ze względu na zawartość pektyn obniżają poziom złego cholesterolu, a jednocześnie podwyższają poziom dobrego.
Ważne, w szczególności dla osób cierpiących na insulinooporność jest to, jak bardzo dojrzały owoc wybierzemy. Im mniej dojrzały banan, tym niższy indeks glikemiczny będzie posiadał.
Podsumowując, jak w każdej dziedzinie życia należy zachować umiar. Banany to zdrowe owoce, które warto jeść. Aby uniknąć monotonii w kuchni, można je przyrządzić na wiele sposobów.
Bibliografia:
- M.Wojciechowska-Budzisz Banany – wartości odżywcze i właściwości | Naturalnie o Zdrowiu (2022)
- FoodData Central (usda.gov)
Dietetycy.org.pl » Żywność » Owoce » Banany nieoczywiste. Przepisy na to, jak można je kreatywnie wykorzystać
Studentka drugiego roku dietetyki, na co dzień aptekarz z długoletnim stażem. Interesuje się przede wszystkim odżywianiem dzieci oraz uświadamianiem społeczności, że część leków i suplementów diety można zamienić na zdrową dietę. W wolnej chwili jeżdżę rowerem i czytam książki.