Catering dietetyczny. Na czym polega i jakie ma wady i zalety?

Cateringi dietetyczne mają za zadanie staranne przygotowanie dań zgodnie z zasadami zdrowego żywienia człowieka [1]. Ich zadaniem jest dostarczanie do klienta kompletnego zestawu posiłków na cały dzień. Przygotowane są one według określonego ,,klucza dietetycznego’’. Catering dietetyczny może uwzględniać wszystkie posiłki w ciągu dnia.

Oferowane zestawy mogą mieć charakter standardowy. Zazwyczaj jest zgodny z określonymi założeniami. Mogą to być przykładowo kaloryczność czy wykorzystanie surowców typowych dla wybranego modelu dietetycznego (np. wegetariańskie). Może być też wreszcie indywidualny, ściśle dostosowany do potrzeb żywieniowych danego klienta.

Pod kątem technologicznym przygotowanie cateringu dietetycznego różni się zasadniczo od typowej produkcji gastronomicznej. W celu spełnienia ścisłych rygorów dietetycznych w samej produkcji konieczne jest bilansowanie różnych wariantów diet jednocześnie. Odbywa się to na podstawie zbliżonych składowych poszczególnych dań. Niezbędna jest stała kontrola zgodności przygotowywanych posiłków z recepturą. Jest to szczególnie istotne w kontekście ubytków masy podczas produkcji. Nie mogą być skalkulowane w oparciu o standardowe współczynniki. Wyznacza się je praktycznie dla każdej partii produkcyjnej [2].

Dla kogo jest przeznaczony catering dietetyczny?

Catering dietetyczny jest przeznaczony praktycznie dla każdego. Dedykowany jest dla osób, które:

• chcą zrzucić kilka kilogramów
• dla tych, którzy mają problem z ułożeniem swojej diety z powodu
  • alergii pokarmowych
  • nietolerancji
  • różnego rodzaju chorób układu pokarmowego
  • osoby, które nie mają czasu na przygotowywanie posiłków, a chcą odżywiać się zdrowo.

Wykwalifikowani dietetycy doskonale rozumieją, że każdy klient ma inne potrzeby i oczekiwania. Dlatego układając jadłospis, biorą pod uwagę indywidualne preferencje klienta [2].

Catering dietetyczny – zalety i wady

Jedną z zalet cateringu dietetycznego jest jego skuteczność. Wiele osób potwierdza, że dzięki stosowaniu diety pudełkowej osiągnęły swój cel w postaci utraty zbędnych kilogramów. Wszystko to dzięki umiejętnemu rozplanowaniu jadłospisu. Klient otrzymuje przeważnie 5 niewielkich, dietetycznych porcji, które powinien spożywać średnio co 3 godziny. Jego kolejną zaletą jest fakt, że każdego dnia otrzymujemy inne dania. Jadłospis może być zróżnicowany, a niektóre potrawy mogą zaskakiwać swoją nietuzinkowością.

Catering dietetyczny posiada też swoje wady, dla niektórych mogą one być bardzo znaczące. Jedną z nich jest cena, średni koszt dziennego zestawu posiłków wynosi około 50 zł. Jeśli ktoś zdecyduje się na korzystanie z usług cateringu, przez miesiąc musi na to przeznaczyć około 1500 zł. W tej kwocie mamy zwykle zapewniony dowóz posiłków, a także porady dietetyka, który ustala nasze menu. Warto pamiętać, że im bardziej kaloryczne posiłki zamówimy, tym wyższa będzie cena za miesięczną usługę.

Kolejnym minusem, jest fakt że nie mamy wpływu na jakość produktów, z których przygotowywane są nasze posiłki. Musimy zaufać w zapewnienia firm cateringowych. Oczywiście firmy zastrzegają, że przygotowują potrawy tylko ze świeżych i sprawdzonych produktów. Jesteśmy też uzależnieni od dostawców naszych posiłków. Dostawa cateringu odbywa się każdego dnia w godzinach porannych. Jest jednak możliwość, że nasze zamówienie z przyczyn losowych nie zostanie do nas dostarczone.

Może to zaburzyć cykl odżywiania i narazić na niepowodzenie osoby, które za cel obrały sobie schudnięcie.

Jako wadę można zaliczyć opakowania, w których znajdują się nasze posiłki. Mogą one być utrudnieniem dla osób, które w ciągu dnia dużo się przemieszczają. Może to być męczące i zniechęcające. Umożliwiają one również odgrzanie dania, są więc jednocześnie wadą, jak i zaletą.

Kto odpowiada za ułożenie jadłospisu?

W zależności od firmy za ułożenie jadłospisu oraz smak potraw odpowiada kucharz lub dietetyk. Jednak wiedza tego drugiego może dać nam gwarancje osiągnięcia zamierzonego celu. Przy wyborze cateringu dietetycznego warto zwrócić uwagę czy jest możliwość porady dietetycznej przy ustaleniu jadłospisu. Dzięki temu dieta pudełkowa może być w pełni dopasowana do naszych potrzeb [3].

Rozwijająca się branża cateringowa na rynku polskim

Catering dietetyczny znajduje się dziś w czołówce najszybciej rozwijających się branż w Polsce. Tylko w styczniu zamówienia na pudełkowe jedzenie wzrosło o średnio 35% w stosunku do poprzedniego roku. Potwierdzają to dane firmy Dietly, z których wynika, że w 2019 roku firmy cateringowe zrealizowały ok. 20 milionów dostaw, w stosunku do ok. 13-15 mln w roku poprzednim.

Na rynku widoczny jest też znaczący wzrost wartości zamówień (średnio o 45 proc.). Wynika on przede wszystkim z rosnących w 2019 roku cen żywności [4]. Coraz więcej osób korzysta z usług firm cateringowych. Dlatego dietetyk to zawód bardzo pożądany na rynku pracy. Branża cateringowa rozwija się bardzo szybko. Każdego roku coraz więcej osób przekonuje się do tego typu usługi. Wzrasta też świadomość ludzi na temat zdrowego żywienia.

Catering w placówkach masowego żywienia

Z cateringu coraz częściej korzystają szkoły, przedszkola czy szpitale. Ze względu na czas, jaki spędza przedszkolu, żywienie przedszkolne dostarcza 70–75% dziennej racji pokarmowej. Powinno zatem być urozmaicone, dostarczać wszystkich składników odżywczych niezbędnych do prawidłowego rozwoju. Dodatkowo powinno kształtować odpowiednie nawyki żywieniowe.

Błędy popełniane w tym czasie mogą skutkować nieodpowiednim rozwojem psychofizycznym oraz predysponować w przyszłości do rozwoju chorób metabolicznych.

Badania, które zostały przeprowadzone w jednym w polskich miast wykazały, że żywienie w przedszkolach, w których ilość dostarczonej energii była najniższa, stwierdzono niedobory wszystkich podstawowych składników diety. W pozostałych przypadkach obserwowano niedobór jednego lub dwóch składników przy przekroczonej normie na pozostałe. Nadmierną podaż stwierdzono dla zawartości białka i węglowodanów, a także witaminy B6 i B12 [5]. Dlatego tak ważne jest, aby jadłospis układała osoba wykwalifikowana pod kątem dietetycznym. Dzięki temu dzieci lub osoby chore mogą otrzymać posiłki zbilansowane i odpowiednie dla swojego zapotrzebowania, wieku czy ze względu na jakąś chorobę.

Jakie diety oferują cateringi dietetyczne?

Firmy cateringowe posiadają bogatą gamę diet, uzależnioną od wymagań klientów. Konkurencja na rynku zmusza przedsiębiorców do rozbudowywania swojego menu w coraz to nowe potrawy. Tylko tak mogą zaspokoić apetyt, korzystających z jego usług osób. Oto przykładowe diety pudełkowe:

• dieta standardowa– to najbardziej ekonomiczna opcja w każdym cateringu dietetycznym, dlatego cieszy się ogromną popularnością i wielu klientów decyduje się na długoterminowe dostawy. Potrawy składają się z różnorodnych składników. Dzięki temu z pewnością znajdziemy w swoich pudełkach nasze ulubione produkty.
• dieta odchudzająca – dieta składająca się z 5- ciu posiłków, skierowana do chcących się odchudzać. Składa się wyłącznie z niskokalorycznych posiłków, zawiera także błonnik, który pomoże zapanować nad apetytem
• dieta sportowa – dieta pięcioposiłkowa, dedykowana sportowcom i osobom o zwiększonej aktywności fizycznej, opiera się na zwiększonej ilości białka
• dieta wegańska – dieta pięcioposiłkowa dla osób, które ze swojej diety całkowicie wyeliminowały mięso, ryby ,owoce morza, nabiał itp.. Należy mieć na uwadze to, że dieta w pełni wegańska nie zawiera witaminy B12, dlatego należy ją codziennie suplementować doustnie aby zapobiec niedoborom pokarmowym
• dieta Gluten Free – dieta 5- cio posiłkowa przeznaczona dla osób niespożywających i nietolerujących glutenu
• dieta dla dzieci – składająca się z pierwszego i drugiego śniadania oraz obiadu. Posiłki są przygotowywane w taki sposób, aby były one atrakcyjne dla wszystkich maluchów, a jednocześnie – aby pokryły zapotrzebowanie na wszystkie witaminy oraz składniki mineralne, które w okresie rozwoju i wzrostu jest szczególnie istotne [6]

Na co należy zwrócić uwagę przy wyborze diety?

Zanim zdecydujemy się na dietę pudełkową, warto zwrócić uwagę na kilka rzeczy. Po pierwsze, czy firma cateringowa oferuje kilka rodzajów menu. Im jest ono bardziej zróżnicowane, tym lepiej. W ten sposób firma może trafić do szerszego grona klientów, którzy korzystają np. z diety wegetariańskiej, bezglutenowej i sportowców. Warto też zwrócić uwagę, czy dana firma korzysta z usług dietetyka oraz czy oferuje konsultacje przy wyborze odpowiedniej diety. Wiele cateringów korzysta z takich usług. Jest to zapewnienie konsumenta o jej kompetencjach oraz prawidłowym przygotowaniu posiłków. Na stronach internetowych możemy zapoznać się z przykładowymi jadłospisami oraz porównać ceny z innymi firmami cateringowymi.

Koszt diety pudełkowej

Cena to największy minus diety pudełkowej. Koszt za całodzienny zestaw posiłków to kwota ok. 50 zł. Jest ona kilka razy wyższa niż koszt przygotowania tych samych posiłków samodzielnie. Cena diety wzrasta wraz z jej kalorycznością. Dieta 3000 kcal będzie kosztować więcej niż dieta 1800 kcal z ekonomicznego punktu widzenia. Cena cateringu dietetycznego zazwyczaj jest adekwatna do proponowanych przez firmę dań. Jadłospisy z daniami bardziej wyszukanymi czy produktami, które można zaliczyć do ekskluzywnych, będą kosztować więcej. Firmy cateringowe oferują dostarczanie posiłków od poniedziałku do piątku, od poniedziałku do soboty albo przez cały tydzień. 

Dodatkowe opcje, jakie można wybrać

Podczas wyboru odpowiedniej diety, musimy mieć wyznaczony cel, który chcemy osiągnąć. Jeśli chcemy schudnąć – wybieramy dietę odchudzającą. Jeśli nie tolerujemy laktozy – wybieramy dietę bez laktozy. Jeśli natomiast nie jemy mięsa – wybieramy dietę wegetariańską. I tak dalej.

Po przyporządkowaniu do danej grupy możemy przystąpić do dalszego wyboru. Następnym krokiem jest dobór kaloryczności i ilości posiłków. Wybór jest indywidualny i zależy od naszego zapotrzebowania. Następnie określamy przez jaki okres czasu chcemy korzystać z usług cateringu. Czy jest to tydzień, miesiąc czy rok? Zamówione przez nas posiłki dostarczane są na wcześniej przez nas podany adres. Możemy je zamawiać do domu, pracy lub innego miejsca, w którym aktualnie przebywamy.

Podsumowanie

Catering dietetyczny to świetna alternatywa dla osób mających mało czasu na samodzielnie przygotowanie posiłków lub osób, które nie potrafią samodzielnie sporządzić pełnowartościowego posiłku. Korzystanie z diety pudełkowej zwalnia nas z codziennego gotowania, jednak należy pamiętać, aby spożywać posiłki w odpowiednich odstępach czasu. Wiele osób po osiągnięciu zamierzonego efektu rezygnuje z usług cateringu. To prowadzi do szybkiego powrotu do poprzedniej masy ciała.

Wynika to z tego, że dostając gotowe posiłki, nie uczymy się dobrych nawyków żywieniowych. Nie musimy myśleć ile kalorii ma dany posiłek, ponieważ o jego odpowiednią kaloryczność zadbała osoba, która go przygotowywała. Dieta pudełkowa jest skuteczna jeśli jest ona dopasowana do naszych potrzeb. Niestety catering dietetyczny ma negatywny wpływ na środowisko. Posiłki do klientów trafiają w jednorazowych pudełkach. Skutkuje to tym, że po ich spożyciu trafiają do śmieci [7]. Cena, która jest największym minusem cateringów dietetycznych może być dla niektórych zbyt dużym wydatkiem.

Bibliografia

1. K. Juraszek, Z. Kalisz, J. Krzyżaniak , M. Kucharczuk, B. Molska(2019). Catering dietetyczny i jego efektywność w połączeniu z wysiłkiem fizycznym. Journal of Education, Health and Sport. (8):138-152
2. K. POGOŃ , P. POGOŃ, M. MUSZYŃSKA(2016). CATERING DIETETYCZNY JAKO INNOWACYJNA FORMA USŁUG GASTRONOMICZNYCH. ŻYWNOŚĆ A INNOWACJE str. 20
4. M. Gryn (2020). Rekordowy wzrost zamówień diet pudełkowych. Polacy pokochali catering dietetyczny. FINANSE I INWESTYCJE. Pobrano z https://biznes.wprost.pl/finanse-i-inwestycje/10293850/rekordowy-wzrost-zamowien-diet-pudelkowych-polacy-pokochali-catering-dietetyczny.html
5. D. Kmiecik, B. Poślednik, K. Waszkowiak, J. Kobus-Cisowska, A. Jędrusek-Golińska(2016). OCENA JADŁOSPISÓW PRZEDSZKOLNYCH OFEROWANYCH PRZEZ KUCHNIE WŁASNE I FIRMY CATERINGOWE NA TERENIE POWIATU LESZCZYŃSKIEGO. BROMAT. CHEM. TOKSYKOL. – XLIX, 3, str. 521 – 525
6. Porównywarka najlepszych cateringów dietetycznych w Polsce – Dietly.pl
7. RiccardoAccorsi , AlessandroCascini , SusanCholette , RiccardoManzini , CristinaMora(2014). Economic and environmental assessment of reusable plastic containers: A food catering supply chain case study. International Journal of Production Economics Volume 152,  Pages 88-101