Wiadomo, że dieta ograniczająca spożycie mięsa oraz ograniczająca spożycie wszelkich produktów odzwierzęcych ma wiele zalet. Udowodnione jest, że wiąże się z niższym ryzykiem zapadnięcia na choroby cywilizacyjne, takie jak cukrzyca typu 2, miażdżyca, czy otyłość. Dodatkowo jest korzystna dla klimatu, ponieważ nie powoduje aż tak dużej eksploatacji środowiska naturalnego. Jak się jednak okazuje, to nie koniec korzyści wynikających ze stosowania diety roślinnej. Skorzystać mogą na niej między innymi Panowie, chcący zadbać o zdrowie swojego układu moczowo-płciowego.
Dieta roślinna i zdrowie mężczyzn
Zdrowie męskiego układu moczowo-płciowego można rozpatrywać na wielu płaszczyznach. Jednak bez wątpienia jednymi z najczęściej podejmowanych problemów są choroby prostaty, łącznie z najpoważniejszą z nich, czyli chorobą nowotworową. Najczęstszym zaburzeniem funkcjonalnym są zaś zaburzenia erekcji [1,3].
Do tej pory poruszano tematykę pozytywnego lub negatywnego wpływu poszczególnych produktów na zdrowie prostaty. Nie dokonano jednak ogólnej analizy korelacji pomiędzy dietą ograniczającą spożycie mięsa a ryzykiem zapadnięcia na raka prostaty. Najświeższe badania, omawiane w tym artykule właśnie taką zależność opracowują. Dodatkowo egzaminują wpływ diety roślinnej na marker ryzyka raka prostaty, czyli PSA, a także na jakość erekcji [1,2,3].
3 badania. Co weryfikowały?
W tym artykule omawiane są trzy badania, które skupiają się wokół zależności pomiędzy dietą roślinną a zdrowiem układu moczowo-płciowego u mężczyzn.
Pierwsze z nich dotyczyło zbadania korelacji między dietą ograniczającą spożycie mięsa a ryzykiem zapadnięcia na raka prostaty. Było to kohortowe badanie prospektywne, trwające 28 lat [1].
Kolejne omawiało zależność między spożywaną dietą a poziomem markera nowotworu prostaty, czyli PSA (Prostate-Specific Antygen – Swoisty antygen sterczowy).
Ostatnie zaś poruszało temat korelacji pomiędzy spożyciem danej diety a zaburzeniami erekcji. Dwa ostatnie eksperymenty były kohortowymi badaniami retrospektywnymi [2,3].
Uczestnicy badań
W pierwszym badaniu wzięło łącznie udział ponad 47 tysięcy mężczyzn, z czego u 6660 wykryto raka prostaty. Byli to uczestnicy w każdym przedziale wiekowym, wagowym oraz zdrowotnym. Stosowali oni rozmaite sposoby żywienia, między innymi ograniczający spożycie mięsa na rzecz produktów roślinnych. Jednak jedynie poniżej 1% uczestników przestrzegało ścisłej diety wegetariańskiej lub wegańskiej [1].
Drugie i trzecie badanie opierało się na tej samej bazie uczestników. Byli to mężczyźni, którzy wzięli udział w NHANES, czyli narodowej ankiecie dotyczącej zdrowia i odżywiania, przeprowadzanej przez CDC w Stanach Zjednoczonych. Do badania na temat stężenia PSA wybrano ostatecznie 1399 mężczyzn w wieku od 46 do 63 lat. Natomiast do badania na temat zaburzeń erekcji wybrano 2549 mężczyzn w wieku od 41 do 64 lat. Wśród nich jedynie 1085 osób nie doświadczyło żadnych problemów z erekcją [2,3].
Przebieg badań
Wszystkie badania opierały się na kwestionariuszach żywieniowych i ankietach zdrowotnych, które wypełniali uczestnicy. W przypadku badania, które trwało 28 lat, mężczyźni co 4 lata musieli uzupełniać kwestionariusz dotyczący częstości spożycia poszczególnych produktów żywieniowych [1]. Z kolei w przypadku badania dotyczącego PSA i zaburzeń erekcji, dane zostały pobrane z bazy uczestników ankiety NHANES [2,3].
Na podstawie kwestionariuszy oceniono dwa wskaźniki – konsumpcji żywności roślinnej (PDI) oraz konsumpcji zdrowej żywności roślinnej (hPDI). Następnie oba współczynniki zostały skorelowane z badanymi zagadnieniami [1,2,3].
Wyniki badań i dyskusja
Wśród 6660 mężczyzn, uczestników pierwszego badania, u których zdiagnozowano raka prostaty, 516 osób miało nowotwór zaawansowany, 958 osób było w stadium śmiertelnym choroby oraz 807 osób już poniosło śmierć z powodu raka. Jak się okazało, wśród ogółu badanej populacji nie było powiązania pomiędzy wysokością współczynnika PDI a ryzykiem zapadnięcia na nowotwór gruczołu krokowego [1].
Niemniej jednak, gdy wzięto pod uwagę mężczyzn, którzy w momencie diagnozy mieli poniżej 65 lat, wyższa konsumpcja produktów pochodzenia roślinnego, skutkowała mniejszym ryzykiem zaawansowanego rozwoju choroby.
Z kolei wśród młodszych mężczyzn, wyższy współczynnik hPDI wiązał się z niższym ogólnym ryzykiem zapadnięcia na chorobę nowotworową, a także niższym ryzykiem choroby śmiertelnej [1].
W przypadku poziomu markera PSA we krwi, nie znaleziono powiązania pomiędzy współczynnikiem PDI a stężeniem antygenu gruczołu krokowego. Jednak udowodniono, że wyższa wartość wskaźnika hPDI, czyli większe spożycie zdrowej roślinnej żywności obniża ryzyko wysokich stężeń PSA [2].
Podobnie w przypadku zaburzeń erekcji. Wysoki wskaźnik hPDI był negatywnie skorelowany z występowaniem problemów ze wzwodem. Zatem im większy udział zdrowej roślinnej żywności, tym mniejsze ryzyko wystąpienia zaburzeń erekcji [3].
Podsumowanie
Przytoczone badania mają swoje ograniczenia, jak chociażby fakt, że tylko poniżej 1% badanych przestrzegało w ścisły sposób diety bez mięsa lub bez produktów odzwierzęcych.
Niemniej jednak stanowią niezaprzeczalne dowody na to, że dieta opierająca się na produktach roślinnych – zwłaszcza tych zdrowych – może mieć bardzo pozytywny wpływ na zdrowie męskiego układu moczowo-płciowego.
Zmniejsza bowiem ryzyko zachorowania i ciężkiego przebiegu raka prostaty u młodych mężczyzn, sprzyja zmniejszeniu stężenia markera PSA, a także zapobiega zaburzeniom erekcji.
Bibliografia:
- Loeb, S. i in. (2021). Association of plant-based dietary patterns with prostate cancer risk. Journal of Urology 206(3), 566-567.
- Mouzannar, A. i in. (2021). Impact of plant-based diet on PSA level: Data from the National Health and Nutrition Examination Survey. Journal of Urology 206(3), 1154-1155.
- Kresch, E., Blachman-Braun, R., Nackeeran, S., Kuchakulla, M., Ramasamy, R. (2021). Plant-based diets are associated with decreased risk of erectile dysfunction. Journal of Urology 206(3), 368-369.
