Herbata oolong – rodzaje i zawartość związków aktywnych

Herbata jest jednym z najczęściej spożywanych napojów na świecie. Możemy wyróżnić kilka jej rodzajów. Jednak wszystkie pochodzą od jednego z dwóch rodzajów krzewów, mianowicie Camellia sinensis lub Assamica sinensis.  Każdy rodzaj herbaty różni się od innych ze względu na zastosowany rodzaj uprawy, rodzaj liści oraz proces produkcji.

Do najpopularniejszych rodzajów herbaty na świecie można zaliczyć: herbatę czarną która stanowi 75% światowej produkcji, herbatę zieloną z około 20%, czerwoną około 5% produkcji oraz białą, która zajmuje około 2% światowej produkcji. Przy wyborze herbaty często kierujemy się smakiem, jednak warto mieć na uwadze, że posiada ona również wiele związków które potrafią oddziaływać na nasz organizm. Do związków bioaktywnych zawartych w herbacie możemy zaliczyć takie substancje jak polifenole, karotenoidy czy substancje lotne. Polifenole zawarte w herbacie to w 80 procentach katechiny: galusan epigokatechiny (EGCG),  epigokatechina (EGC), epikatechina(EC), katechina(C), galokatechina (GC), digalus epigokatechiny oraz galusan katechiny [1].

Produkcja herbaty na świecie

W 2018 roku na świecie wyprodukowano 6,337,968 ton herbaty. Do największych producentów herbaty na świecie w roku 2018 należały Chiny z 2,610,400 ton herbaty co stanowi 41% światowej produkcji oraz Indie z wynikiem 1,344,827 ton czyli 21% produkcji [2]. Te dwa państwa realizowały 62% światowej produkcji, co jest wynikiem co najmniej imponującym.

Różnice pomiędzy głównymi gatunkami herbat

Jak już wcześniej wspomniano wszystkie gatunki herbaty wywodzą się z uprawy dwóch roślin. W największym stopniu do produkcji herbaty wykorzystywane są liście krzewu Camellia sinensis. Podstawową kwestią wpływającą na różnicę w zawartości katechin między herbatami jest proces ich wytwarzania.

Herbatę zieloną otrzymuję się na skutek oddziaływania pary wodnej na liście herbaty. W wyniku tego procesu inaktywacji ulega oksydaza polifenolowa odpowiedzialna za utlenienia monomerycznych polifenoli. Herbata czarna powstaje w procesie utlenienia i fermentacji. Podczas procesu produkcji herbaty czarnej dochodzi do utlenienia 75% katechin zawartych w liściach. Herbata czerwona wytwarzana jest poprzez wykorzystanie procesu fermentacji jednak ograniczonej do krótkiego okresu czasu [1]. 

Herbata oolong uzyskiwana jest poprzez proces częściowej fermentacji. Proces produkcji herbaty oolong jest o tyle unikatowy, że jak podają źródła zawiera w sobie suszenie w mocnym słońcu oraz poddanie walcowaniu w celu zatrzymania procesu utleniania przed zwijaniem i skręcaniem [2].

Produkowana jest również herbata biała której produkcja polega na maksymalnym zminimalizowaniu procesu przetwarzania, ograniczonego do więdnięcia i wysuszenia liści tak aby uzyskać kolor biały i zapobiec procesom utlenienia. 

W zależności od rodzaju zastosowanej metody produkcji, możemy się spotkać ze zróżnicowaną zawartością związków bioaktywnych oraz ich rodzajem w każdym z gatunku herbaty. W herbacie zielonej występują jedynie katechiny monomeryczne natomiast w herbacie oolong oraz herbacie czarnej występują również inne formy katechin oraz utlenione polimeryczne substancja jak teaflawiny i tearubiginy [7].

Porównując zawartość katechin w herbacie zielonej i oolong można zauważyć że ta pierwsza przewyższa oolong ogólną zawartością powyższych składników. Jednak warto zauważyć że zawartość takich katechin jak EGC, EGCG jest kilka razy wyższa niż w herbacie czarnej i czerwonej [16]. Jako ciekawostkę warto przytoczyć fakt, że kwestie parzenia herbaty mają swoją wiekową tradycje a protokół parzenia herbaty w Chinach i Japonii urasta do rangi rytuału o ściśle określonym przebiegu, podczas którego wykorzystywane są określone akcesoria [4].

Wpływ herbaty oolong na ekspresje genów w komórkach wątrobowych

W poszczególnych gatunkach herbaty obserwujemy różnice w zawartości poszczególnych związków bioaktywnych co ma swój związek z metodą produkcji.           Do herbat o największej zawartości katechin należą herbata biała, zielona oraz oolong. W powyższych herbatach obserwuję się wysoką zawartość katechin zwłaszcza galusan epigallokatechiny (EGCG).  W jednym z badań dotyczących EGCG zaobserwowano zahamowanie produkcji glukozy w hepatocytach H4IIE u szczurów chorujących na raka wątroby. Naukowcy odkryli związek pomiędzy spożyciem EGCG w herbacie zielone a zmniejszeniem ekspresji genów odpowiedzialnych za produkcję enzymów zaangażowanych w procesy glukoneogenezy: glukozo-6-fosfatazy (G6Pazy) oraz karboksykinazy fosfoenolopirogronianowej (PEPCK)[ 5].

W związku z pewnymi różnicami w składzie herbat o wysokiej zawartości katechin, naukowcy postanowili sprawdzić jakie oddziaływanie na ekspresję powyższych genów będzie dawało spożycie herbaty oolong. Co prawda badanie zostało przeprowadzone na szczurach jednak wyniki są warte odnotowania. Do badania użyto trzech rodzajów herbaty zakupionych w markecie. Po przygotowaniu próbek do spożycia, szczury spożywały ekstrakty z herbaty oolong ad libitum. Po 4 tygodniach pobrano próbki komórek wątrobowych do przeprowadzenia procesu odwrotnej transkrypcji -reakcji PCR(polymerase chain reaction) Następnie pobrane próbki analizowano za pomocą swoistych przeciwciał metoda Western blotting. Wszystkie zastosowane w badaniu ekstrakty herbaty skutkowały obniżeniem się ekspresji genów G6Pazy oraz PEPCK. Jednak nie zaobserwowano zmniejszenia ekspresji kluczowego czynnika transkrypcyjnego (FOX01a) dla wydzielania enzymów zaangażowanych w proces glukoneogenezy. Fakt ten budzi pewne wątpliwości co do wpływu oolong na glukoneogenezę [6].

Herbata oolong a cukrzyca

Jak wykazano powyżej istnieją pewne zależności pomiędzy spożyciem ekstraktu z herbaty oolong a gospodarką węglowodanową. Zależności te jednak wymagają dalszych badań w celu wyprowadzenia konkretnych wniosków.  Dotychczas przeprowadzono szereg badań dotyczących wpływu herbaty oolong na występowanie cukrzycy. Pomimo nie odnalezienia zależności pomiędzy piciem herbaty oolong                a wychwytem glukozy przez sodo zależny transporter glukozy (SGLT1), zaobserwowano zwiększenie aktywności insuliny oraz działanie antyoksydacyjne wśród szczurów z cukrzycą. W badaniach in vivo ustalono, że dodatek herbaty oolong może przyczyniać się do zmniejszonej glikemii u osób chorych na cukrzycę typu 2 [7]. 

W badaniu dotyczącym antyhiperglikemicznego efektu spożycia herbaty oolong, a w zasadzie spożycia kofeiny i polifenoli zawartych w wyżej wymienionym napoju przez osoby chore na cukrzyce typu 2, uczestnikom podawano 1,5 l naparu dziennie. W rezultacie chorzy spożywali 352 mg kofeiny oraz 1490 mg polifenoli dziennie. Wszyscy chorzy spożywali również leki zawierające sulfonylomocznik lub sulfonylomocznik w połączeniu z biguanidami. W celu określenia wpływu oolong na poziom glikemii, wśród chorych dokonywano pomiaru glukozy oraz fruktozoaminy.  Kontrolowano również masę ciała, BMI, ciśnienie krwi, poziom aktywności fizycznej oraz jakość diety. Według informacji zamieszczonych w badaniu, wszystkie te kwestie nie uległy zmianie w przeciągu całego badania. Poziom glukozy znacząco zmniejszył się w porównaniu do wartości początkowych. Natomiast w grupie spożywającej wodę poziom glukozy uległ podwyższeniu. W przypadku fruktozoaminy poziom końcowy również zmniejszył się w porównaniu do wartości początkowych [8].

W badaniach in vitro i in vivo dotyczących wpływu herbaty oolong na występowanie nefropatii cukrzycowej zaobserwowano zmniejszenie nasilenia stanu zapalnego tkanki nerkowej i poprawę przepuszczalności dla peroksydazy glutationowej w naczyniach kłębuszkowych nerek [9]. Stwierdzono również że zawarte w herbacie oolong polifenole mogą wykazywać działanie insulinopodobne u szczurów z cukrzycą typu 2 [8].

Istnieje wiele niejasności pomiędzy spożyciem herbaty oolong a jej korzystnym wpływem na gospodarkę węglowodanową. Niektóre opracowania pokazują brak wpływu lub znacznie mniejszy wpływ  niż w przypadku herbaty zielonej na kwestię glikemi [9]. Jednak często w powyższych badaniach występuje różnica w ilości spożywanych związków aktywnych.

Ponadto w niektórych badaniach stwierdzono, że długotrwałe spożycie herbaty oolong może być przyczyną zachorowania na cukrzycę typu 2. W badaniu dotyczącym spożycia kawy, herbaty: zielonej, oolong, czarnej i przekąsek czekoladowych oraz zawartości kofeiny w odniesieniu do wystąpienia ryzyka zachorowania na cukrzycę typu 2 wśród japońskich mężczyzn i kobiet zaobserwowano zależność pomiędzy piciem herbaty oolong a ryzykiem wystąpienia cukrzycy. Co ciekawe zależność ta została ustalona na podstawie kwestionariuszy FFQ, oceniających częstotliwość spożycia poszczególnych produktów. W tym samym opracowaniu zaobserwowano odwrotny związek pomiędzy spożyciem przekąsek czekoladowych a ryzykiem wystąpienia cukrzycy [10].

Otyłość 

W piciu herbaty część osób, doszukuję się wielu prozdrowotnych właściwości. Jednym z nich jest wpływ na utratę ciała. Niektóre badania pokazują że częste picie herbaty oolong wpływa na redukcję masy ciała [11]. Te korzystne właściwości względem utraty masy ciała przypisywano zawartości kofeiny lub polifenoli w powyższej herbacie. Picie herbaty oolong w ilości 4 kubków dziennie wpływało na zwiększenie wydatkowania energii aż o 16%. Jednak dokładny mechanizm działania nie został poznany. 

W eksperymencie dotyczącym wpływu herbaty oolong sprawdzano wpływ kofeiny w niej zawartej na wydatkowanie energii wśród mężczyzn. W badaniu porównywano wpływ 4 różnych napojów: woda, woda z kofeiną oraz dwa rodzaje naparu z herbaty oolong. Herbata oolong została przygotowana tak, aby jednej wersji każdy napar zawierał 300 ml wody i 1,5 g herbaty, natomiast w drugiej wersji 300 ml wody i 3 g herbaty. Uczestnicy w trakcie badania nie spożywali produktów zawierających kofeinę, z źródeł innych niż dostarczane przez badaczy. Każdy z napojów spożywany był 5 razy dziennie. W rezultacie między 4 grupami nie zaobserwowano istotnych różnic w spoczynkowym wydatkowaniu energii. Natomiast rezultaty widoczne były w przypadku 24 godzinnego wydatku energetycznego. Zmiany te były widoczne jedynie w grupie spożywającej herbatę oolong zaparzanej z 3 g herbaty oraz wodę wzbogaconą kofeiną. Wzrost wydatkowania energii w ciągu 24 h nie był tak spektakularny jak w przypadku poprzedniego badania i wynosił 2,9%. Wyższy wzrost wydatku energetycznego wystąpił w grupie spożywającej wodę wzbogaconą kofeiną i wynosił 3,4%. Co ciekawe w przypadku zastosowania napojów o zwiększonej zawartości kofeiny odnotowano wzrost oksydacji tłuszczu jednak nie był to wzrost istotny statystycznie [11]. Minusem powyższego badania jest na pewno mała ilość badanych oraz krótki okres czasu. Ciężko więc o wnioski dotyczące szerszej populacji oraz długofalowego wpływu picia tak dużych ilości herbaty oolong na wydatkowanie energii.

Dobroczynnego wpływu na przeciwdziałanie otyłości upatruję się również w katechinach, głównie EGCG oraz teaflawinach. Jak pokazują niektóre publikacje, ich działanie może wpływać na wydatkowanie energii, układ hormonalny, spożywanie pokarmu, metabolizm tłuszczów i węglowodanów oraz aktywność poszczególnych komórek organizmu w tym adipocytów, hepatocytów oraz komórek wysp β-trzustkowych. Obserwuję się również wpływ katechin na zmniejszenie ekspresji genów związanych lipogenezą oraz aktywacją mechanizmów związanych z wydatkowaniem energii w mitochondriach. Jako istotny skutek działania katechin, należy wymienić zmniejszenie aktywności lipazy trzustkowej w wyniku czego może dojść do zmniejszonego wchłaniania tłuszczów w jelicie. Spożycia naparu z herbaty oolong powoduje zwiększenie lipolizy aktywowanej przez noradrenalinę, co może być związane z oddziaływaniem kofeiny zawartej w herbacie [7]. Jako słaby punkt powyższej publikacji należy zaliczyć przeprowadzenie badań na myszach których wyniki nie do końca można odnieść do ludzi. 

Choroby sercowo naczyniowe

W badaniu przeprowadzony na populacji Tajwanu stwierdzono zmniejszone ryzyko występowania nadciśnienia tętniczego wśród osób spożywających co najmniej 120ml herbaty oolong na dobę. Publikacje dotyczące spożycia powyższego naparu świadczą o zwiększeniu ilości adiponektyny oraz objętości cząsteczki LDL w osoczu, co jest procesem pożądanym w przypadku zmniejszenia ryzyka wystąpienia chorób sercowo naczyniowych. Jako korzystny skutek spożycia herbaty oolong zanotowano również spadek stężenia hemoglobiny glikowanej wśród pacjentów z chorobami sercowo naczyniowymi. Jak podają autorzy herbata oolong wpływa na zmniejszenie się poziomu triacylogliceroli w dużo większym stopniu niż herbata zielona i czarna. Przypisuję się jej również udział w zmniejszeniu ilości lipoprotein w krwioobiegu [7,12].   

Wpływ konsumpcji herbaty oolong na prametry lipidowe oraz na czynniki związane z prewencją otyłości, przyczynia się do zmniejszonego ryzyka wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych w tym nadciśnienia, miażdżycy oraz chorób serca.

Działanie antyoksydacyjne i przeciwzapalne

Zarówno herbata zielona jak i oolong zawierają duże ilości antyoksydantów.                      W przypadku herbaty oolong zaobserwowano zmniejszenie stresu oksydacyjnego oraz uszkodzenia DNA. Zastosowanie herbaty oolong wśród osób aktywnych przyczyniało się do zmniejszenia parametrów związanych z powysiłkowym stanem zapalnym oraz poziomem peroksydacji lipidów[7]. 

W badaniu w którym porównywano antyoksydacyjne właściwości różnych rodzajów herbat, jako te o największym potencjale antyoksydacyjnym wymieniono Pu-erh oraz oolong. Jak podkreślają autorzy w innych publikacjach to herbaty zielone są określane jako te o większym potencjale antyoksydacyjnym. Różnice te mogą być spowodowane wieloma czynnikami do których zaliczono region uprawy okres zbioru lub warunki przechowywania, które to docelowo będą wpływać na zawartość substancji aktywnych [13].

W dotychczasowych badaniach wykazano również przeciwzapalny wpływ konsumpcji herbaty oolong. Wpływ ten ma związek z odziaływaniem flawonoidów zawartych w herbacie na składowe układu odpornościowego, do których można zaliczyć chemokiny, interleukiny czy interferony. Powyższe oddziaływanie można przypisać bisflawonolom czyli produktom przemian katechin. W wyniku ich oddziaływania obserwuję się zmniejszenie wydzielania syntetazy tlenku azotu, interleukiny-12 czy czynnika martwicy nowotworów, oddziaływujących prozapalnie na organizm człowieka [7]. 

Przeciwdziałanie nowotworom

Działanie antykancerogenne jest jednym z wielu prozdrowotnych mechanizmów, które przypisuję się katechinom zawartym w herbacie oolong. W dotychczasowych badaniach zanotowano zmniejszenie negatywnych skutków związanych ze spożyciem heterocyklicznych amin aromatycznych znajdujących się w produktach żywnościowych jak również chemoprotekcyjne działanie przeciwko rozwojowi komórek nowotworowych w hepatocytach. Ekstrakty z herbaty oolong przyczyniają się również do zahamowania wytwarzania reaktywnych form tlenu. Zawarte w herbacie katechiny poprzez wpływ na katalityczną aktywność cytochromu P450 i transferazy glukuronowej wspomaga możliwości detoksykacyjne organizmu [7].

Gęstość mineralna kośćca

W badaniu opublikowanym w 2019 roku w którym uczestniczyło 25,045 kobiet analizowano zależność pomiędzy gęstością mineralną kości a spożyciem różnego rodzaju herbat. Zaobserwowano że w porównaniu do kobiet nie spożywających na co dzień herbaty, gęstość mineralna jest mniejsza niż u tych które regularnie spożywają ten popularny napój. Okazało się również, że kobiety spożywające herbatę oolong posiadały lepszy wynik w badaniu na podstawie którego oceniano gęstość kośćca niż kobiety spożywające zielona lub czarną herbatę. Jak podkreślają autorzy,        w poprzednich publikacjach nie zaobserwowano różnicy w gęstości kośćca pomiędzy kobietami spożywającymi herbaty zielone, oolong czy czarne [14]. 

Rodzaje herbaty oolong

Pomimo podziału herbat na zielone, czerwone, białe i czarne w każdej z nich możemy wyróżnić różne odmiany. W przypadku herbaty oolong możemy wyróżnić dziesiątki odmian. Segregacji powyższych gatunków można dokonywać na wiele sposobów. Jednym z nich jest pochodzenie danej odmiany. Herbatę oolong produkuję się między innymi w Chinach i tu również istnieją podziały w zależności od prowincji, w której dana herbata jest produkowana. Drugim w kolejności miejscem pochodzenia herbaty oolong jest Tajwan z ogromną różnorodnością gatunkową. W dalszej kolejności do producentów herbaty oolong można zaliczyć Wietnam, Tajlandię, Nową Zelandię, Japonię, Indie, Nepal oraz Sri Lankę jednak jak podaje autor artykułu nie przypominają one tradycyjnych herbat oolong [15]. 

Skoro istniej tak wielka różnorodność odmian herbaty oolong, należy sobie zadać pytanie czym się one różnią i czy w ogóle występują różnice, poza miejscem pochodzenia oraz czy te różnice są na tyle istotne, że przekładają się na tak licznie wymieniane wcześniej prozdrowotne właściwości.

Jako pierwszą różnice, którą zauważyć może każdy, kto pił kilka odmian herbaty oolong jest smak. Przykładowo w przypadku skalnych herbat Wuyi jest to smak słodki z posmakiem drewna i karmelu z nutą owocowo i kwiatową. Herbaty z prowincji Anxi, charakteryzują się natomiast, mocnym kwiatowym aromatem o słodkim kwiatowo-warzywnym smaku z delikatnym metaliczno-kwaskowym posmakiem. Dlatego też przed zakupem warto zorientować się jaki smak odpowiadałby nam najbardziej. 

Różnice pomiędzy gatunkami nie ograniczają się jednak jedynie do cech organoleptycznych. Herbaty Wuyi charakteryzują się wysokim lub średnim stopniem utlenienia i są mocno palone. Zarówno w Wuyi jak i w Zhangping wytwarzany                 jest oolong o nazwie Shui Xian. Jednak powyższe oolongi różnią się metoda produkcji oraz stopniem utlenienia. Shui Xin z Zhangping wyróżnia się niskim utlenieniem.            

W przypadku różnych gatunków herbaty oolong, zróżnicowana jest również pora zbiorów oraz wysokość nad poziomem morza, na której dana odmiana jest uprawiana. Różnica pomiędzy stopniem fermentacji a pochodzeniem jest bardzo duża. W gatunkach produkowanych w Tajlandii jej poziom sięga 60%. Występuje tu następująca zależność: im wyższy poziom fermentacji herbaty tym niższa zawartość katechin [16]. 

Obserwuje się również zależność pomiędzy warunkami uprawy a zawartością składników aktywnych.  W jednym z badań dotyczących wpływu wysokości                      nad poziomem morza oraz pory zbioru na zawartość katechin, naukowcy wykorzystali odmianę Huang Zhi Xiang uprawianą na wysokości 350 i 500 m n.p.m. Ponadto zbiory na obu wysokościach były przeprowadzone w dwóch porach roku wiosną i jesienią. Próbki pobrane z przygotowanych naparów analizowano za pomocą wysokosprawnej chromatografii cieczowej. Wyniki analizy pokazały że wyższa zawartość katechin związana była z uprawa na poziomie 500 m n.p.m. oraz w zbiorach w porze wiosennej w herbacie uprawianej na niższej wysokości. W przypadku herbaty uprawianej na 500m n.p.m pora roku podczas której dokonano zbioru nie miała wpływu na zawartość katechin [16].

W ubiegłym roku przeprowadzono analizę porównawczą trzech odmian herbaty oolong : Tieguanyin: „Wei shuo” oraz „Weng shuo”, dwie bardzo zbliżone do siebie jednak różne pod kątem biochemicznym, herbaty oraz „Benshan”. W badaniu analizowano między innymi zawartość karotenoidów, antocyjanów, katechin oraz kofeiny. Zawartość antocyjanów nie różniła się pomiędzy Tieguanyin: „Wei shuo” a „Weng shuo”. Natomiast zanotowano istotne różnice pomiędzy Tieguanyin a Benshan. Również w przypadku karotenoidów wyższa zawartość została zaobserwowana w odmianie Tieguanyin. Herbaty  Tieguanyin: „Wei shuo” oraz „Weng shuo” zawierały 23,4% i 27,4% większą zawartość katechin niż odmiana Benshan. Również zawartość każdej z poszczególnych katechin była wyższa w przypadku odmiany Tieguanyin. Ilość kofeiny w poszczególnych odmianach także różniła się między sobą i była najwyższa w przypadku odmiany Tieguanyin jednak jak podkreślają autorzy różnice te nie były istotne statystycznie.

Zawartość fluoru

Fluor jest powszechnie stosowany w celu zapobiegania próchnicy, jednak jego nadmiar może przyczyniać się do wystąpienia jednostki chorobowej o nazwie fluoroza. Choroba ta może dotyczyć zarówno tkanek twardych, miękkich, jak również układu nerwowego [18].

Zalecane dzienne spożycie fluoru wśród populacji Polskiej wynosi 2 mg/dobę dla dzieci oraz 4 mg/dobę dla dorosłych, co pokrywa się z zaleceniami WHO [19,20]. Herbaty są jednym z produktów kumulujących fluor. W 2015 roku przeprowadzono analizę 558 dostępnych na rynku herbat oraz zawartości w nich fluoru. W przypadku herbaty oolong, zawartość tego pierwiastka wynosiła 159.78 mg/kg i była o 2,5 razy większa niż w przypadku herbaty zielonej oraz 1,5 razy większa niż w przypadku herbaty czarnej.

Jedną z ciekawych kwestii poruszonych w badaniu była symulacja przybliżonego dziennie spożycia fluoru, w zależności od spożywanego rodzaju herbaty. Szacowane pobranie fluoru poprzez picie herbaty oolong kształtowało się na poziomie poniżej rekomendowanej dawki. Według przytoczonej analizy pobranie fluoru wraz z herbatą, w tym z herbatą oolong, nie przekracza dziennej rekomendowanej dawki oraz nie stanowi zagrożenia dla zdrowia i życia człowieka [19].

Mleczny oolong

Jako jedną z ciekawszy odmian herbaty oolong należy wymienić mleczny oolong czyli Nai Xiang oolong. Jest to odmiana oolong uprawiana na wyższych niż większość gatunków wysokościach pochodząca z Tajwanu. Charakteryzuję się 20% wyższą wydajności niż odmiany tradycyjne. Nazwa pochodzi od kremowego i kwiecistego smaku który często porównywany jest do smaku mleka. Co istotne ta odmiana zawdzięcza swój smak naturalnym właściwościom a nie dodatkiem aromatów [21].

Metoda parzenia

Tradycyjną metoda parzenia herbaty oolong polega na użyciu dużej ilości liści oraz małej ilości wody. Do parzenia używa się nawet 5-8 g herbaty na 100 ml wody. Optymalna temperatura wody wynosi 90-96 stopni C.  Przed pierwszym parzeniem warto przepłukać liście. Herbata oolong pozawala na wielokrotne parzenie. Pierwsze parzenie powinno trwać około 30 sekund natomiast każde kolejne warto wydłużyć  o kilka sekund aby napar był w pełni wartościowy. Tradycyjne parzenie herbaty oolong nosi nawę gongfu cha. W tej metodzie do parzenia wykorzystuję się gaiwan czyli czarkę z pokrywką o pojemności 70-150ml [15].

Dostępność oraz zakres cenowy

Dostępność herbaty oolong zwłaszcza poprzez zakupy w sklepach internetowych jest bardzo wysoka. W zależności od sklepu internetowego, ceny kształtują się na poziomie od 15 do 40 zł za opakowanie. Różnica w cenie jest związana głównie  z odmianą herbaty, która jak już wcześniej wspomniano ma duże znaczenie jeśli chodzi o zawartość związków bioaktywnych [15,22]. 

Podsumowanie

Herbata oolong jest produktem coraz bardziej popularnym na rynku. Jej zastosowanie w prewencji wielu chorób ma pewne potwierdzenie w badaniach naukowych. Istnieje jednak wiele niewidomych dotyczących mechanizmów działania związków aktywnych zawartych w herbacie. Nie można jednak przeoczyć pewnych korzystnych skutków płynących z picia herbat o wysokiej zawartości katechin. Natomiast dowody na potencjalne szkodliwe działanie herbaty oolong są w tej chwili zbyt mało wiarygodne. Oczywiście nie należy traktować jednego produktu jako kluczowego elementu diety wpływającej na utrzymanie zdrowia. Jednak można go traktować jako wartościowy dodatek do zdrowej diety.

Bibliografia

1. Ostrowska, J.,HERBATY – naturalne źródło antyoksydantów.(2008). GAZETA FARMACEUTYCZNA 1/2008 
2. http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC
3. Kumar D., Rizvi SI.,Health benefits of black tea. (2014) Prog Health Sci, Vol 4, No2
4. Shweta Chaudhary, Neelesh Kumar Maurya,. An Overview on Potential Health Benefits of Tea (Camellia sinensis).(2019). Research Trends in Medicinal Plant Sciences. Vol. 4, 01-22;
5. Yasui K, Tanabe H, Okada N, Fukutomi R, Ishigami Y, Isemura M: Effects of catechin-rich green tea on gene expression of gluconeogenic enzymes in rat hepatoma H4IIE cells. Biomed Res 2010;31:183–189
6. Kensuke Yasui, i wsp.Effects of Oolong Tea on Gene Expression of Gluconeogenic Enzymes in the Mouse Liver and in Rat Hepatoma H4IIE Cells. (2011). JOURNAL OF MEDICINAL FOOD J Med Food 14 (9), 930–938
7. Monthana W., Chemistry and health beneficial effects of oolong tea and theasinensins.(2015). Food Science and Human Wellness, Vol. 4, Issue 4, 133-146
8. Hosoda, K., Wang, M. F., Liao, M. L., Chuang, C. K., Iha, M., Clevidence, B., & Yamamoto, S. Antihyperglycemic effect of oolong tea in type 2 diabetes. . (2003).Diabetes care, 26(6), 1714–1718. 
9. Meng, J. M., Cao, S. Y., Wei, X. L., Gan, R. Y., Wang, Y. F., Cai, S. X., Xu, X. Y., Zhang, P. Z., & Li, H. B. Effects and Mechanisms of Tea for the Prevention and Management of Diabetes Mellitus and Diabetic Complications: An Updated Review. (2019). Antioxidants (Basel, Switzerland), 8(6), 170.
10. Shino Oba, i wsp. Consumption of coffee, green tea, oolong tea, black tea, chocolate snacks and the caffeine content in relation to risk of diabetes in Japanese men and women. (2010). British Journal of Nutrition, 103, 453–459.
11. Rumpler W., i wsp.,Oolong Tea Increases Metabolic Rate and Fat Oxidation in Men. (2001). The Journal of Nutrition. 131: 2848–2852, 
12. Shi-Yu Cao, i wsp.,Effects and Mechanisms of Tea and Its Bioactive Compounds for the Prevention and Treatment of Cardiovascular Diseases: An Updated Review. (2019). Antioxidants, 8, 166; 
13. Fik M., Zawiślak A., Porównanie właściwości przeciwutleniających wybranych herbat. (2004). Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 3 (40), 98 – 105
14. Li, X., Qiao, Y., Yu, C. et al. Tea consumption and bone health in Chinese adults: a population-based study. (2019).Osteoporos Int 30, 333–341.
15. https://eherbata.pl/gatunkiherbat_oolong.html 
16. Kamil Kurleto,  i wsp. Wpływ warunków parzenia na zawartość antyoksydantów w naparach różnych rodzajów herbat. (2013). Wiadomości Chemiczne. 67, 11-12, 1129—1147
17. Guo, Y., Zhu, C., Zhao, S. i wsp.,De novo transcriptome and phytochemical analyses reveal differentially expressed genes and characteristic secondary metabolites in the original oolong tea (Camellia sinensis) cultivar ‘Tieguanyin’ compared with cultivar ‘Benshan’. (2019). BMC Genomics 20, 265
18. Mirona Palczewska-Komsa i wsp. Fluoroza u człowieka i zwierząt. Medycyna Środowiskowa – Environmental Medicine (2015), Vol. 18, No. 4
19. Peng, C., Cai, H., Zhu, X., Li, D., Yang, Y., Hou, R., & Wan, X.. Analysis of Naturally Occurring Fluoride in Commercial Teas and Estimation of Its Daily Intake.(2015). Journal of Food Science Vol. 81, Nr. 1, 2016
20. Jarosz. M., i wsp., Normy żywienia dla populacji Polski. (2017).Instytut żywności i Żywienia.
21. http://www.herbata.info/milk-oolong-nai-xiang-czyli-mleczna-herbata-oolong/
22. https://www.ceneo.pl/oferty/oolong-herbata