Często jako dietetycy zachęcamy naszych pacjentów do zwiększenia aktywności fizycznej, a pierwszym etapem ku temu może być rozpoczęcie liczenia kroków, np. za pomocy krokomierzy lub aplikacji mobilnych.
W badaniach większe ilości dziennie wykonywanych kroków były związane z niższym ryzykiem przedwczesnej umieralności ze wszystkich analizowanych w nim przyczyn.
W 2020 roku zespół badawczy, w skład którego wchodzili badacze z National Cancer Institute (NCI) i National Institute on Aging (NIA), części National Institutes of Health, jak również Centers for Disease Control and Prevention (CDC), zauważył, że liczba kroków, którą robimy każdego dnia, ale nie intensywność spacerów, miała silny związek z przedwczesną śmiertelnością. Odkrycia zostały opublikowane w czasopiśmie „American Medical Association”.
Ile kroków dziennie należy zrobić, aby być zdrowym?
Cel robienia 10 000 kroków dziennie jest szeroko promowany, ale dowody na zasadność akurat takiej liczby kroków były ograniczone. Poprzednie badania przeprowadzono na podstawie liczby kroków i wskaźników śmiertelności.
🔎 Obecnie badacze zgadzają się co do zasady, że 10 tysięcy nie jest złotym poziomem a jedynie pewnym przybliżeniem. Nowe badania [2] wskazują, że korzyści dla zdrowia rosną wraz z aktywnością wypłaszczając się na poziomie kilkunastu tysięcy kroków dziennie. Widać to na poniższym podsumowaniu badania
Wpływ aktywności na umieralność – wyniki badania
Badanie [2] przeprowadzono wśród osób starszych i osób z chorobami przewlekłymi. Poniższa analiza obejmowała reprezentatywną próbę dorosłych mieszkańców USA w wieku 40 lat i starszych; około 4 800 uczestników nosiło akcelerometry przez okres do siedmiu dni między 2003 a 2006 r. Następnie obserwowano umieralność do 2015 r. za pośrednictwem Narodowego Wskaźnika Zgonów. Naukowcy obliczyli związek między przedwczesną śmiertelnością a liczbą kroków i ich intensywnością po uwzględnieniu danych demograficznych i behawioralnych czynników ryzyka, wskaźnika masy ciała i stanu zdrowia na początku badania.
Przebieg badania
Łącznie 4840 uczestników (średni wiek 56,8 lat; 2435 [54%] kobiet; 1732 [36%] osoby z otyłością) nosili akcelerometry średnio przez 5,7 dnia przez średnio 14,4 godziny na dzień. Średnia liczba kroków dziennie wyniosła 9124. W okresie średnio 10 lat odnotowano 1165 zgonów, w tym 406 zgonów z powodu chorób układu sercowo-naczyniowego i 283 zgonów z powodu nowotworów.
Uczestnicy zgłaszali samodzielnie informacje demograficzne (wiek, płeć, wykształcenie); zachowania zdrowotne (spożywanie alkoholu, palenie) oraz historię medyczną. Mierzono ich wzrost i masę ciała. Jakość diety oceniono na 24-godzinnego dzienniczka spożycia.
Osoby, które robiły więcej kroków byli znacznie młodsze, miały niższe BMI, wyższy poziom wykształcenia i rzadziej mieli choroby współistniejące, a także ograniczenia poruszania się.
Wyniki
Zauważono, że w porównaniu z podejmowaniem 4000 kroków dziennie, czyli niską aktywnością, podejmowanie 8000 kroków dziennie było związane z 51%-owym niższym ryzykiem przedwczesnej śmiertelności z jakiejkolwiek przyczyny.
Natomiast podejmowanie 12 000 kroków dziennie wiązało się z 65%-owym niższym ryzykiem przedwczesnego zgonu, w porównaniu z podejmowaniem 4000 kroków.
Jednak autorzy nie zauważyli związku między intensywnością spacerowania a ryzykiem przedwczesnego zgonu po uwzględnieniu całkowitej liczby kroków dziennie.
W analizach przeprowadzonych przez podgrupy uczestników autorzy stwierdzili, że wyższa liczba kroków były związane z niższymi wskaźnikami przedwczesnych zgonów z dowolnej przyczyny zarówno wśród mężczyzn, jak i kobiet; zarówno wśród młodszych, jak i starszych osób dorosłych; a także ten wynik był zbliżony w różnych grupach etnicznych. W wynikach wtórnych badania wyższa liczba kroków była również związana z niższym odsetkiem zgonów z powodu chorób sercowo-naczyniowych i nowotworów.
Badacze byli zaskoczeni, że nie znaleźli związku między wyższą intensywnością spacerowania a śmiertelnością z jakiejkolwiek przyczyny po skorygowaniu o całkowitą liczbę kroków dziennie.
Chociaż autorzy badania kontrolowali czynniki, które mogły mieć wpływ na wyniki, badanie jest obserwacyjne i nie może udowodnić związku przyczynowego-skutkowego. Niemniej jednak ich odkrycia są zgodne z aktualnymi zaleceniami dla podejmowania aktywności fizycznej.
Podsumowanie
Dorośli, którzy wykonują jakąkolwiek aktywność fizyczną, zyskują pewne korzyści zdrowotne, w tym zmniejsza się ryzyko występowania otyłości, chorób serca, cukrzycy typu 2 i niektórych nowotworów. Aby uzyskać jeszcze większe korzyści zdrowotne, dorośli powinni uzyskać co najmniej 150 minut aktywności fizycznej o umiarkowanej intensywności na tydzień.
Bibliografia:
- Pedro F. Saint-Maurice, Richard P. Troiano, David R. Bassett, Barry I. Graubard, Susan A. Carlson, Eric J. Shiroma, Janet E. Fulton, Charles E. Matthews. Association of Daily Step Count and Step Intensity With Mortality Among US Adults. JAMA, 2020; 323 (12): 1151
- Stens, N. A., Bakker, E. A., Mañas, A., Buffart, L. M., Ortega, F. B., Lee, D. C., … & Eijsvogels, T. M. (2023). Relationship of daily step counts to all-cause mortality and cardiovascular events. Journal of the American College of Cardiology, 82(15), 1483-1494.
- Data pierwotnej publikacji: 25.04.2020
- Data ostatniej aktualizacji o wyniki badań: 5.11.2023
Magister dietetyki. Dietetyk, edukator i copywriter. Absolwentka WSR w Warszawie oraz UM w Białymstoku. Prowadzi autorską stronę "DietoŚwiat". Udziela wypowiedzi eksperckich. Kontakt mailowy: mwilkowska@dietoswiat.pl