Na półkach sklepowych widnieje wiele różnych rodzajów chleba. Pszenny, żytni, mieszany, a nawet z innego rodzaju mąk. Na zakwasie lub drożdżach. Znajdzie się nawet mnóstwo słodkich propozycji, takich jak rogale, bułki maślane i inne. Skąd jednak mamy wiedzieć jaki chleb wybrać? Czy istnieje na to magiczna recepta? Jaki skład powinien mieć chleb? Czy istnieje pieczywo zdrowe i jak je znaleźć w tym natłoku?
Na co zwracać uwagę przy kupowaniu chleba?
Wbrew pozorom kupno pieczywa nie należy do najłatwiejszych czynności. Jest masa rzeczy, na które powinniśmy zwrócić uwagę, zanim włożymy pieczywo do koszyka.
Skład
Przede wszystkim spójrzmy na etykietę jeśli taką posiada. Zawarty jest na niej skład chleba. Informuje nas o tym, czy pieczywo składa się z naturalnych składników, czy może dodane zostały do niego dodatkowe substancje. Ma to oczywiście wpływ na nasze zdrowie.
Ocena wzrokowa
Kolejnym ważnym aspektem jest skórka. Powinna odznaczać się optymalnym wypieczeniem, poza tym nie powinna być zbyt twarda. Oczywiście ważny jest także miękisz chleba. Te wszystkie czynniki wpływają na jakość pieczywa, która jest niezmiernie ważna i powinna determinować wybór konsumenta.
Cieplutki chlebek z marketu?
Poza tym, warto zastanowić się dwa razy przed sięgnięciem po pieczywo sklepowe. Mam tutaj na myśli markety, posługujące się piecami piekarniczymi. Kuszący wydaje się być cieplutki wypiek. Jednak chleb taki przed włożeniem do pieca jest mrożony (wypiek odroczony). Starajmy się zatem postawić na chleb pieczony metodą tradycyjną [1].
Pieczywo ciemne czy jasne?
Wybór rodzaju pieczywa jest nie lada wyzwaniem. Wpływa na niego oczywiście atrakcyjność chleba, ale także osobiste upodobania. Czy są jednak jakieś różnice między pieczywem pszennym a razowym?
Pierwszą różnicą jest kaloryczność i uczucie sytości. Wybierając chleb ciemny, zaspokoimy głód na dłuższy czas. Zawiera on sporo błonnika pokarmowego. Jest zatem dobrym wyborem dla osób odchudzających się. Poza tym posiada więcej wartości odżywczych i nie powoduje dużego wzrostu poziomu glukozy we krwi [2].
Wydawałoby się zatem, że ciemny chleb będzie lepszym wyborem. Powinniśmy jednak być w tej kwestii uważni. Producenci często barwią chleb dodatkiem do żywności. Jest nim karmel. Na etykiecie znajdziemy go pod nazwą E-150c. Dzięki niemu pieczywo zachowuje ciemną, brązową barwę.
Niestety, podczas procesu karmelizacji powstają związki działające toksycznie na organizm człowieka. Zwracajmy zatem uwagę na skład wybieranego pieczywa [3].
Pamiętajmy również, że ciemne pieczywo nie jest przeznaczone dla każdego. Unikać powinny go np. osoby borykające się z chorobą wrzodową żołądka. Przy zakupie starajmy się zatem pamiętać o charakterystyce chleba, naszej kondycji zdrowia oraz informacji o barwnikach.
Jak kupować chleb – proste wskazówki
Kupując chleb, zapewne zwracasz uwagę na jego wygląd, zapach oraz smak. Niewątpliwie dużą rolę przy jego kupnie odgrywają również twoje przyzwyczajenia [4]. Warto też sprawdzić objętość chleba. Powinna być duża, poza tym chleb powinien odznaczać się delikatnością. Wskazuje to na jego dobrą jakość [5]. Staraj się także wybierać pieczywo z małą zawartością soli, możliwie bez cukru i tłuszczów nasyconych.
Pamiętaj, że podstawowym składem pieczywa jest woda, mąka, drożdże/zakwas oraz sól. Nie ma wskazówek co do opakowania, ceny i marki [6], [7]. Kieruj się tutaj swoimi preferencjami. Poza tym nie zapominaj o sprawdzeniu daty przydatności, sposobu przechowywania chleba oraz zawartych w nim alergenach.
Kupno chleba = czytanie etykiet
Pieczywo sprzedawane luzem oraz pakowane powinno zawierać na etykiecie następujące informacje:
- Nazwa pieczywa – powinna być dokładna, czyli zawierać informacje o tym, z czego wytworzono produkt, np. chleb pszenno-żytni,
- składniki – powinny zostać wypisane zgodnie z zasadą: od największej procentowej zawartości do najmniejszej,
- nazwa producenta – informuje nas o tym, która piekarnia upiekła pieczywo,
- masa pieczywa – czyli masa netto pieczywa,
- informacja o cieście – informacja taka musi pojawić się na etykiecie, jeśli pieczywo było głęboko mrożone przed wypiekiem.
Dodatkowo, etykieta pieczywa pakowanego powinna zawierać m.in.:
- datę minimalnej trwałości lub oznaczenie partii produkcyjnej,
- warunki przechowywania.
Czy istnieje zdrowe pieczywo?
Chleb jest cennym źródłem węglowodanów oraz witamin, zwłaszcza tych z grupy B. Dostarcza nam również sporo składników mineralnych, takich jak: żelazo, magnez, cynk czy fosfor. Jest zatem produktem pożądanym w diecie człowieka.
Najzdrowszą kupną opcją jest oczywiście chleb z ciasta robionego na zakwasie. Pieczywo takie daje na dłużej uczucie sytości. Zawiera również wiele cennych dla zdrowia składników. Poza tym wpływa dobrze na przewód pokarmowy i zachodzące w nim procesy. Zdrowsze jest również pieczywo razowe. Posiada więcej błonnika, witamin i minerałów niż chleb pszenny [8].
UWAGA: Idealnym wyborem jest oczywiście własnoręcznie upieczony chleb z podstawowych składników, bez dodatków tłuszczów czy cukrów.
Podsumowanie
Chociaż kupno pieczywa jest czynnością, do której nie przywiązujemy zbyt dużej wagi, starajmy się pamiętać o wspomnianych wskazówkach, uławiających wybór zdrowszego chleba.
Bibliografia:
- https://www.researchgate.net/publication/327775859_Chleb_chlebowi_nierowny
- http://mistrzbranzy.pl/public/artykuly-sponsorowane/32/1403/32_1403_83.pdf
- https://www.researchgate.net/publication/303933509_Karmel_w_zywnosci_Caramel_in_food
- http://www.ips.wm.tu.koszalin.pl/doc/2013/2.2013/serwer_2_2013/IPS_2_2013_DIAKUN.pdf
- Szwedziak K., Polańczyk E., Dąbrowska-Molenda M., Kocemba M. (2016). Komponowanie składników do wypieku chleba metodą tradycyjną. Postępy techniki przetwórstwa spożywczego, 2/2016, s. 18-23.
- Sandvik, P., Nydahl, M., Kihlberg, I., & Marklinder, I. (2018). Consumers’ health-related perceptions of bread – Implications for labeling and health communication. Appetite, 121, 285–293. doi:10.1016/j.appet.2017.11.092
- Murniece, I., & Straumite, E. (2014). The information presented on labels for bread produced in Latvia. Food Chemistry, 162, 117–121. doi:10.1016/j.foodchem.2014.04.048
- Jakimowicz-Klein B. (2012). Upiecz swój chleb. Warszawa: Grupa Wydawnicza Weltbild.
