Kozieradka. Właściwości prozdrowotne w świetle badań

Wpływ suplementacji kozieradką  na parametry metaboliczne – własna analiza dostępnych badań naukowych.

Czym jest kozieradka?

Kozieradka pospolita, zwana też kozieradką lekarską jest rośliną zielną z rodziny bobowatych. Inne spotykane nazwy to boża trawka, fenegryka (suplementy z anglojęzyczną nazwą „Fenugreek” są często spotykane). Jej pochodzeniem rodzimym jest Azja, oraz kraje Europy Wschodniej, natomiast obecnie uprawiana jest na całym świecie, a rynek suplementów wykorzystuje jej właściwości silnie poprawiające parametry metaboliczne.[1]

Co mówią naukowe badania na temat jej właściwości?

Cukrzyca

W roku 2017 opublikowano badanie wykazujące polepszenie glikemii i związanych z nią zaburzeń metabolicznych, za pomocą kombinacji nasion kozieradki i cebuli w cukrzycy.

Doniesienia o wpływie połączenia dietetycznych nasion kozieradki i cebuli na hiperglikemię i związane z nią nieprawidłowości metaboliczne oceniano na szczurach cukrzycowych indukowanych streptozotocyną.

Streptozotocyna jest to antybiotyk, mający zastosowanie jako prowokujący cukrzycę u zwierząt w badaniach eksperymentalnych. Nie ma zastosowania jako antybiotyk w naszym rozumieniu.

METODY: Cukrzycę eksperymentalnie indukowano streptozotocyną na szczurach. Gryzoniom z cukrzycą podawano 10% kozieradki lub 3% cebuli lub ich kombinację przez 6 tygodni.

WYNIKI: Wyżej wspomniane interwencje dietetyczne znacząco przeciwdziałały hiperglikemii. Częściowo poprawiają obwodową wrażliwość na insulinę i upośledzone wydzielanie insuliny, zmniejszają masę komórek β i znacznie odwracają nieprawidłowości w albuminie osocza, moczniku, kreatyninie, hemoglobinie glikowanej i końcowych produktach zaawansowanej glikacji u szczurów z cukrzycą. Te korzystne działania były najwyższe w grupie kozieradka + cebula. Te interwencje dietetyczne wywoływały łagodzący wpływ na patologię trzustki, co odzwierciedlają prawie normalne komórki wyspowe, przywrócony glikogen i odkładanie włókien kolagenowych u szczurów z cukrzycą. [2]

Badanie to pokazuje głównie duży wpływ na właściwosci hipoglikemizujące i poprawiające wrażliwość insulinową kozieradki.

🔎 Potwierdza tę właściwość meta-analiza z 2024 roku [5]. Zdaniem badaczy suplementacja kozieradką może korzystnie wpływać na kontrolę parametrów cukrzycy typu 2, obniżając poziom glukozy na czczo, hemoglobiny glikowanej, cholesterolu całkowitego, LDL-C oraz wskaźnika insulinooporności, a także zwiększając poziom HDL-C. Dodatkowo, suplementacja wpłynęła na niewielkie zmniejszenie BMI, choć nie zaobserwowano znaczących efektów na masę ciała czy poziom triglicerydów. Wyniki wskazują na potencjał terapeutyczny kozieradki w zarządzaniu cukrzycą typu 2.

Insulinooporność

Kolejne badanie, Khound R I wsp. z roku 2018, więc bardzo świeże, pokazuje działanie kozieradki, już na poziomie czynnika transkrypcyjnego.

Celem tego badania było scharakteryzowanie wpływu nasion kozieradki pospolitej (Trigonella foenum-graecum) i jej fitocentrycznej trigonelliny na złagodzenie nadprodukcji lipoprotein o bardzo niskiej gęstości (VLDL) w insulinooporności.

METODY I WYNIKI: Dwie grupy genetycznych myszy hiperlipidemicznych były  karmione karmą zawierającą 2% nasiona kozieradki lub placebo przez 7 tygodni. WYKAZANO, ŻE: dieta zawierająca nasiona kozieradki hamuje aktywację SREBP-1c w wątrobie i następującą później lipogenezę de novo poprzez zwiększenie ekspresji indukowalnych insulinowo genów.

SREBP (ang. Sterol regulatory element binding protein) to białko, które jest czynnikiem transkrypcyjnym. Odpowiada za kontrolę biosyntezy tłuszczów w komórkach.

Ponadto ekspresja mRNA  PPARα i jego docelowych genów zaangażowanych w P-oksydację kwasów tłuszczowych jest również regulowana w górę u myszy z nasionami kozieradki, któremu towarzyszy znacznie zmniejszona akumulacja lipidów w wątrobie i wydzielanie VLDL  i złagodzenie stanów zapalnych. Działania te zwiększają wrażliwość na insulinę i wyrównują hiperlipidemię.[3]

Wrażliwość na insulinę

Kolejne badanie węgierskich naukowców, wykazało działanie uwrażliwiające  na insulinę nasion kozieradki.

Przeprowadzono test,  z zastosowaniem hiperinsulinemicznej euglikemicznej klamry, jako  metody pomiaru poziomu glukozy w celu oceny wrażliwości na insulinę w odpowiedzi na doustne podanie nasion kozieradki. Wyniki tych ocen wykazały znaczną poprawę tolerancji glukozy, szczególnie u pacjentów z zaburzeniami odpowiedzi na glukozę. [4]

Podsumowanie

Na podstawie powyższych wyników badań, można wywnioskować, że kozieradka pospolita jest suplementem o udowodnionym prozdrowotnym działaniu, zarówno w insulinooporności, a także pomocniczo w cukrzycy typu 2.

BIBLIOGRAFIA:

1. Anrea-Anna Cavelius: Zioła w medycynie naturalnej. Bremen: MAK Verlag GmbH, 2005. ISBN 978-3-939991-32-8.
2. Pradeep SR, Srinivasan K. Amelioration of hyperglycemia and associated metabolic abnormalities by a combination of fenugreek (Trigonella foenum-graecum) seeds and onion (Allium cepa) in experimental diabetes. J Basic Clin Physiol Pharmacol. 2017 Sep 26;28(5):493-505.
3. Khound R, Shen J, Song Y, Santra D, Su Q. Phytoceuticals in Fenugreek Ameliorate VLDL Overproduction and Insulin Resistance via the Insig Signaling Pathway. Mol Nutr Food Res. 2018 Mar;62(5)
4. Kiss R, Szabó K, Gesztelyi R, Somodi S, Kovács P, Szabó Z, Németh J, Priksz D, Kurucz A, Juhász B, Szilvássy Z. Insulin-Sensitizer Effects of Fenugreek Seeds in Parallel with Changes in Plasma MCH Levels in Healthy Volunteers. Int J Mol Sci.2018 Mar 8;19
5. Vajdi M, Noshadi N, Bonyadian A, Golpour-Hamedani S, Alipour B, Pourteymour Fard Tabrizi F, Abbasalizad-Farhangi M, Askari G. Therapeutic effect of fenugreek supplementation on type 2 diabetes mellitus: A systematic review and meta-analysis of clinical trials. Heliyon. 2024 Aug 22;10(17):e36649. doi: 10.1016/j.heliyon.2024.e36649. PMID: 39286181; PMCID: PMC11403534.

• Data pierwotnej publikacji: 15.04.2018
• Data ostatniej aktualizacji o wyniki badań: 2.12.2024