Leki bez recepty (Leki OTC, ang. over-the-counter drug) i suplementy diety są szeroko stosowane i bardzo popularne. Amerykańskie gospodarstwa domowe wydają średnio około 350 USD rocznie na produkty tego typu, a w 2006 r. w Niemczech wydano średnio 67,50 EUR na osobę na leki OTC.
Leki OTC i suplementy w Europie
Stosowanie różnych leków OTC i suplementów diety jest szeroko rozpowszechnione w Europie, a pacjenci często nie chcą ujawniać tych informacji personelowi laboratoryjnemu i lekarzowi prowadzącemu badanie, jak wynika z analizy opublikowanej w „Clinical Chemistry and Laboratory Medicine”. Badanie przedstawia wyniki ankiety przeprowadzonej wśród pacjentów w 18 krajach europejskich, z których wynika, że osoby przyjmujące leki OTC i suplementy diety nie są świadome potencjalnego ich wpływu na wyniki testów laboratoryjnych. Ponadto pacjenci nie wiedzą, że muszą ujawnić informacje o ich stosowaniu personelowi medycznemu i/lub laboratoryjnemu.
Kto najczęściej korzysta z leków OTC?
Badanie pokazuje, że suplementy diety i leki OTC są częściej stosowane przez pacjentów w średnim wieku – zwłaszcza kobiety – z których najczęstszymi są m.in. multiwitaminy i minerały, żurawina i aspiryna. Wszystkie te związki, spożyte na krótko przed pobraniem krwi, mogą powodować zmiany w wynikach testu laboratoryjnego, co prowadzi do trudności interpretacyjnych i prawdopodobnie nieprawidłowych rozpoznań.
Chociaż potrzeba więcej danych na temat częstości spożywania różnych suplementów dietetycznych, witamin lub leków OTC, autorzy uważają, że konieczne jest wieloaspektowe podejście, aby zwrócić uwagę na ten problem podczas interwencji edukacyjnych skierowanych zarówno do pracowników służby zdrowia, jak i pacjentów.
Co to oznacza dla personelu medycznego i pacjentów?
Naukowcy komentują: „Mamy nadzieję, że nasza ankieta pomoże podnieść świadomość na temat potrzeby edukacji pacjentów dotyczącej potencjalnego wpływu leków OTC i suplementów diety na wyniki testów laboratoryjnych, a my zachęcalibyśmy klinicystów oraz personel laboratoryjny do większego zaangażowania i zadawania bezpośrednich pytań pacjentom o stosowaniu różnych produktów medycznych sprzedawanych bez recepty”.
Źródło: Ana-Maria Simundic, Petra Filipi, Alen Vrtaric, Marijana Miler, Nora Nikolac Gabaj, Andrea Kocsis, Sanja Avram, Najdana Gligorovic Barhanovic, Anyla Bulo, Janne Cadamuro, Edmee van Dongen-Lases, Pinar Eker, Andre Vital-e-Silva, Evgenija Homsak, Mercedes Ibarz, Danica Labudovic, Mads Nybo, Hedviga Pivovarníková, Inna Shmidt, Joanna Siodmiak, Zorica Sumarac, Dalius Vitkus. Patient’s knowledge and awareness about the effect of the over-the-counter (OTC) drugs and dietary supplements on laboratory test results: a survey in 18 European countries. Clinical Chemistry and Laboratory Medicine (CCLM), 2018; 0 (0)
