Multilac – synbiotyk w gabinecie dietetyka

Od kilku lat probiotykoterapia jest szeroko poruszana przez naukowców w ich pracach badawczych. Pozytywny wpływ bakterii probiotycznych na mikrobiom jelitowy jest udokumentowany w wielu badaniach. W celu poprawy zdrowia i kondycji pacjentów, dietetyk może zaproponować odpowiedni preparat probiotyczny. Skuteczność, a zarazem bezpieczeństwo produktu jest kluczowe, dlatego wybór odpowiedniego probiotyku to podstawa probiotykoterapii. Skuteczność preparatu zależna jest od wielu czynników. Do najważniejszych zaliczyć należy skład szczepów zawartych w preparacie oraz odporność kapsułki na działanie silnie kwaśnego środowiska panującego w żołądku. Nie mniej ważna jest obecność substancji prebiotycznych w kapsułce, które stanowią czynnik stymulujący wzrost bakterii probiotycznych w jelicie. Firma USP Zdrowie opracowała probiotyczny suplement diety Multilac, który jest synbiotykiem. Oznacza to, że oprócz dokładnie oznaczonych szczepów bakteryjnych, zawiera dla nich idealny substrat zapewniający właściwe warunki  rozwoju. Jakimi innymi cechami charakteryzuje się synbiotyk Multilac?

Czym jest synbiotyk?

Synbiotyk to preparat, który zawiera zarówno bakterie probiotyczne, jak i prebiotyki (tzw. pożywkę dla bakterii). Pojęcie synbiotyk odnosi się do synergizmu. Oznacza to, że prebiotyki zawarte w kapsułce współdziałają z bakteriami probiotycznymi. Preparaty synbiotyczne zostały zaprojektowane w celu ochrony bakterii probiotycznych przed niskim pH panującym w żołądku i zwiększenia przez nie kolonizacji jelita. Obecność prebiotyków zwiększa przeżywalność bakterii po ekspozycji na kwas solny znajdujący się w żołądku. Poza tym prebiotyki nie ulegają hydrolizie w przewodzie pokarmowym, dlatego stanowią idealne podłoże rozwojowe dla bakterii probiotycznych [1].

Idealny preparat synbiotyczny charakteryzuje się obecnością odpowiednio wyselekcjonowanych i sklasyfikowanych szczepów bakterii probiotycznych. Szczepy bakterii klasyfikuje się na podstawie rodzaju, gatunku oraz nazwy i numeru zbioru, w którym jest przechowywany dany szczep np. Lactobacillus plantarum LP-115. Obligatoryjnie w oznaczeniu szczepu pojawia się również symbol szczepu. Działanie bakterii probiotycznych jest ściśle szczepozależne. Oznacza to, że każdy szczep ma inne działanie. Tylko prawidłowo oznaczone szczepy bakterii probiotycznych są bezpieczne dla człowieka. Co ważne, szczepy probiotyczne powinny pochodzić od ludzi. Istotnym czynnikiem jest stabilność genetyczna szczepów oraz ich brak działania patogennego [2]. Rolę prebiotyku w preparatach synbiotycznych najczęściej stanowią fruktooligosacharydy (FOS). Ich rozbudowana cząsteczkowa struktura powoduje, że nie są one hydrolizowane przez enzymy trawienne. Fruktooligosacharydy przedostają się do jelita grubego, gdzie zostają częściowo hydrolizowane przez bakterie probiotyczne. Proces powoduje zwiększone namnażanie się bakterii probiotycznych, co wpływa na ich prozdrowotne właściwości [3].

Technologia MURE i kwasoodporna kapsułka – jaki wpływ ma na bakterie probiotyczne?

Bakterie probiotyczne są czułe na działanie czynników takich jak niskie pH panujące w żołądku, wydzielanie soli kwasów żółciowych przez wątrobę czy emitowanych enzymów trawiennych w przewodzie pokarmowym. W celu ochrony bakterii probiotycznych przed nieprzyjaznym środowiskiem stosuje się kwasoodporną kapsułkę. W synbiotykach, takich jak suplement diety Multilac, najczęściej stosuje się kapsułki dojelitowe, które mają opóźnione uwalnianie bakterii probiotycznych. Do produkcji kapsułek o opóźnionym uwalnianiu, stosuje się hydroksypropylometylocelulozę (HPMC). Jest to pochodna celulozy będąca substytutem żelatyny, co pozwala na stosowanie jej w diecie wegetariańskiej i wegańskiej [18]. Poza tym jest ona pozbawiona glutenu i laktozy. Eksperci Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności uznali, że HPMC jest obojętna dla zdrowia, nie wykazuje działania toksycznego ani rakotwórczego [4, 5].

Podczas produkcji synbiotyków, istotne jest zastosowanie kwasoodpornej kapsułki. W suplemencie diety Multilac ta dodatkowa ochrona oznaczona jest jako technologia MURE (Multi Resistant Encapsulation) Zastosowanie tej innowacyjnej kapsułki wpływa na zwiększoną przeżywalność bakterii probiotycznych w przewodzie pokarmowym.

Bernatek i in. oceniali przeżywalność bakterii probiotycznych kilku dostępnych na rynku preparatów probiotycznych. Obserwacja wykonywana była w warunkach, które miały stymulować środowisko panujące w żołądku i w początkowym odcinku jelita cienkiego. Podczas badania oprócz preparatu Multilac oceniano inne 4 preparaty probiotyczne. Preparat Multilac cechował się najdłuższym całkowitym rozpadem kapsułki w przewodzie pokarmowym i wyniósł 60 minut. Inne kapsułki miały krótki czas rozpadu i uwalniały zawartość po 10 – 20 minutach. Po 90-minutowej ekspozycji w kwaśnym środowisku, redukcja bakterii probiotycznych była najniższa w przypadku preparatu Multilac i wyniosła 1,08 w skali logarytmicznej. Dla porównania najwyższa redukcja żywych bakterii została zaobserwowana w innym preparacie i wyniosła aż 3,12 w skali logarytmicznej. Obserwacja dowiodła, że przeżywalność mikroorganizmów w preparatach probiotycznych zależy od rodzaju i czasu rozpadu użytej do produkcji kapsułki [7].

Preparat jednoszczepowy, czy wieloszczepowy – który wybrać ?

Właściwości preparatów probiotycznych są zależne od doboru szczepów bakterii. Oznacza to, że dany szczep bakterii probiotycznych lub ich mieszanka musi mieć potwierdzony wpływ na mikrobiom jelitowy. Każdy szczep bakterii probiotycznych jest ukierunkowany na konkretne działanie. Jak udowodniło już wspomniane badanie, probiotyki wieloszczepowe mogą być dobrym wyborem u pacjentów leczonych PPI czy metforminą.

Pełne badanie dotyczące wyboru probiotyków dostępne w domenie publicznej pod linkiem: mdpi.com.

U jakich pacjentów zastosować preparat Multilac?

Pacjenci przyjmujący antybiotykoterapię

Podczas antybiotykoterapii dochodzi do uszkodzenia bariery fizycznej i wydzielniczej jelita cienkiego, co prowadzi do zmian w składzie mikrobiomu jelitowego. Upośledza to produkcję komórek nabłonka jelitowego, co na skutek kolonizacji bakterii patogennych, wpływa na zwiększone ryzyko infekcji bakteryjnych, prowadząc m.in. do biegunek. Stwierdzono, że bakterie Lactobacillus, Bacillus, Lactococcus, Saccharomyces, Bifidobacterium, Leuconostoc cremoris podane jednoczasowo, wykazują korzystny wpływ na mikrobiom w sytuacjach związanych z przyjmowaniem antybiotyków. [8].

Preparat Multilac zawiera bakterie z rodzaju Lactococcus, Lactobacillus i Bifidobacterium, dlatego może skutecznie regenerować mikrobiom po przebytej biegunce. [19].

Pacjenci otyli

W związku z rosnącą liczbą osób chorujących na otyłość, poszukuje się wsparcia w terapii konwencjonalnej, mającej na celu redukcję masy ciała. W jednym z badań wysunięto wnioski, że przy redukcji masy ciała warto suplementować produkty probiotyczne, zawierające bakterie z rodzaju Bifidobacterium lub Lactobacillus [9]. Co ciekawe, suplementacja bakteriami z gatunku Lactobacillus acidophilus w połączeniu z innymi bakteriami z rodzaju Lactobacillus lub Bifidobacterium przy zachowaniu trybu życia o nieznacznej aktywności fizycznej uczestników wpływała korzystnie na masę ciała. Pierwsze pozytywne skutki stosowania probiotyków na redukcję masy ciała obserwowano średnio po 12 tygodniach [10].

Pacjenci leczeni metforminą w przebiegu cukrzycy typu II

Cukrzyca typu II charakteryzuje się przewlekłą hiperglikemią, która jest następstwem nieprawidłowego wydzielania insuliny [12]. W przebiegu tej choroby najczęściej stosuje się środki farmakologiczne, do których zalicza się m.in. metforminę. Lek ten jest najczęściej stosowanym lekiem u osób chorych na cukrzycę typu II. Stosowanie metforminy wpływa na skład mikrobiomu jelitowego. U nowo zdiagnozowanych pacjentów z cukrzycą typu II, zaobserwowano spadek liczebności bakterii z rodzaju Bifidobacterium, a zwiększone namnażanie się bakterii patogennych. Bifidobacterium wchodzą w skład najbardziej pożytecznych bakterii probiotycznych, a ich zmniejszona obecność może wpływać na wzrost dolegliwości ze strony układu pokarmowego (biegunki, bóle brzucha) [13].

Synbiotyk Multilac zawiera bakterie z rodzaju Bifidobacterium, które mogą być pomocne przy przywracaniu stanu eubiozy w mikrobiome, u osób przyjmujących metforminę.

Pacjenci stosujący leki z grupy inhibitorów pompy protonowej (IPP)

Clostridium difficile jest gram-dodatnią bakterią  należącą do patogenów, która tworzy przetrwalniki, produkujące toksyny A i B. Niekontrolowany rozrost bakterii może powodować uszkodzenie jelita grubego [20]. Na rozwój Clostridium difficilema wpływ wiele czynników.  Jednym z nich jest stosowanie leków z grupy inhibitorów pompy protonowej (np. leki na zgagę). U pacjentów stosujących leki z ww. grupy obserwuje się zwiększone wydzielanie kwasu żołądkowego oraz dolegliwości ze strony układu pokarmowego jak bóle brzucha, wzdęcia oraz biegunkę. Przewlekłe stosowanie IPP może wpływać na rozwój hipochlorhydrii, czyli niedokwaśności żołądka, co zaburza mikrobiotę układu pokarmowego. Stwierdzono, że bakterie z rodzaju Bifidobacterium, Lactobacillus, Leuconostoc, Pediococcus, Enterococcus, spowalniają wzrost Clostridium difficile, co wpływa na zmniejszenie ryzyka wystąpienia uszkodzenia jelita grubego [14].

Synbiotyk Multilac zawiera bakterie z rodzaju Bifidobacterium i Lactobacillus, które przyczyniają się do spowolnienia namnażania Clostridium difficile dlatego może korzystnie wpływać u pacjentów stosujących leki z grupy IPP.  

Pacjenci pediatryczni

Udowodniono, że dzieci urodzone drogą cesarskiego cięcia mają styczność z bakteriami typowymi dla środowiska szpitalnego, w przeciwieństwie do dzieci urodzonych drogą naturalną. Powoduje to możliwą styczność z bakteriami z rodzaju Staphylococcus i Acinetobacter, które zaliczane są do patogenów [15]. Poza tym dzieci, które karmione są mlekiem modyfikowanym, cechują się podobnym składem mikrobioty jak osoby dorosłe. Mikrobiota dziecka charakteryzuje się wówczas obecnością bakterii pożytecznych, jak i patogenów. Tymczasem u niemowląt karmionych mlekiem matki, mikrobiota charakteryzuje się głównie bakteriami z rodzaju Lactobacillus i Bifidobacterium. Bakterie te zasiedlają jelita dziecka, wytwarzając “tarczę ochronną”. Okres dynamicznych zmian mikrobioty jelitowej dziecka przypada zazwyczaj na pierwsze 3 lata życia [16].

U dzieci urodzonych drogą cesarskiego cięcia, poleca się stosowanie synbiotyku Multilac Baby. Probiotyki powinny być stosowane również u dzieci, które karmione są mlekiem modyfikowanym. Suplement diety Multilac Baby ma postać kropli, co ułatwia podanie. Preparat zawiera bakterie z rodzaju Lactobacillus,które są charakterystyczne dla mleka matki.Stosowanie tego probiotyku może korzystnie wpływać na mikrobiotę jelitową dziecka.

Pacjenci po 60-tym roku życia

Dieta pacjentów po 60-tym roku życia, w wielu przypadkach staje się mniej urozmaicona, co wpływa na zmieniony skład mikrobioty jelitowej. Poza tym siedzący tryb życia i stosowana farmakoterapia może potęgować dysbiozę [17].

Niedostateczne spożycie błonnika pokarmowego u części osób po 60-tym roku życia może wpływać na proces kolonizacji bakterii probiotycznych. Dlatego, synbiotyk Multilac, który zawiera fruktooligosacharydy może wspomóc ten proces.

Zakończenie

Mikrobiota jelitowa człowieka jest nadal w pełni nieprzebadana. Obecne doniesienia sugerują pozytywny wpływ probiotykoterapii w wielu przypadkach. Wybór odpowiedniego preparatu probiotycznego jest kluczowy. Synbiotyk Multilac zawiera zarówno bakterie probiotyczne, jak i prebiotyki, stymulując ich wzrost. Poza tym posiada kwasoodporną kapsułkę, produkowaną w technologii MURE, co istotnie poprawia żywotność bakterii. Preparat jest wieloszczepowy, więc ma szerokie spektrum zastosowań. Multilac może być stosowany u dużej grupy osób, co zasadniczo ułatwia dobór odpowiedniego suplementu probiotycznego pacjentowi w gabinecie dietetyka.

Zapraszamy do kursu na temat probiotyków w gabinecie dietetyka!

Jeżeli temat Cię zainteresował, zapraszamy do darmowego kursu dostępnego w Klubie Doskonalenia Dietetyków. Dołączysz do niego, rejestrując się przez ten link: LINK DO KURSU

Bibliografia:

1. Akutko K, Stawarski A. Probiotics, Prebiotics and Synbiotics in Inflammatory Bowel Diseases. J Clin Med. 2021
2. Szajewska H.: Rola probiotyków w profilaktyce i leczeniu chorób przewodu pokarmowego według aktualnych wytycznych. Med. Prakt., 2021; 1: 44–53
3. https://www.multilac.pl/probiotyki-i-synbiotyki-czym-sa-i-czym-sie-roznia/ (02.06.2023)
4. https://www.gdziepolek.pl/opinie-i-pytania/12560/czy-kapsulki-zawierajace-w-skladzie-hydroksypropylometyloceluloze-rozpuszczaja-sie-w-zoladku-czy-dopic (02.03.2023)
5. https://apps.who.int/food-additives-contaminants-jecfa-database/Home/Chemical/609 (02.03.2023)
6. https://www.multilac.pl/faq/ (02.06.2023)
7. Bernatek M, Żukiewicz-Sobczak W, Lachowicz-Wiśniewska S, Piątek J. Factors Determining Effective Probiotic Activity: Evaluation of Survival and Antibacterial Activity of Selected Probiotic Products Using an „In Vitro” Study. Nutrients. 2022
8. Syngai GG, Gopi R, Bharali R, et al. Probiotics: the versatile functional food ingredients. J Food Sci Technol 2016; 53: 921–933
9. Michael D.R., Jack A.A., Masetti G., Davies T.S., Loxley K.E., Kerry-Smith J., Plummer J.F., Marchesi J.R., Mullish B.H., McDonald J., et al. A randomised controlled study shows supplementation of overweight and obese adults with lactobacilli and bifidobacteria reduces bodyweight and improves well-being. Sci. Rep. 2020
10. Álvarez-Arraño V, Martín-Peláez S. Effects of Probiotics and Synbiotics on Weight Loss in Subjects with Overweight or Obesity: A Systematic Review. Nutrients. 2021
11. Noormohammadi M, Ghorbani Z, Löber U, Mahdavi-Roshan M, Bartolomaeus TUP, Kazemi A, Shoaibinobarian N, Forslund SK. The effect of probiotic and synbiotic supplementation on appetite-regulating hormones and desire to eat: A systematic review and meta-analysis of clinical trials. Pharmacol Res. 2023
12. Zalecenia kliniczne dotyczące postępowania u chorych na cukrzycę 2010 — część druga Stanowisko Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, Forum Medycyny Rodzinnej 2010, tom 4, nr 5, 372–387 387’
13. Elbere I, Silamikelis I, Dindune II, Kalnina I, Ustinova M, Zaharenko L, Silamikele L, Rovite V, Gudra D, Konrade I, Sokolovska J, Pirags V, Klovins J. Baseline gut microbiome composition predicts metformin therapy short-term efficacy in newly diagnosed type 2 diabetes patients. PLoS One. 2020
14. Sidhu M, van der Poorten D. The gut microbiome. Aust Fam Physician. 2017
15. https://www.gutmicrobiotaforhealth.com/about-gut-microbiota-info/ (02.06.2023)
16. https://www.gutmicrobiotaforhealth.com/about-gut-microbiota-info/ (02.06.2023)
17. Claesson, M., Jeffery, I., Conde, S. et al. Gut microbiota composition correlates with diet and health in the elderly. Nature 488, 178–184 (2012)
18. https://vitapedia.pl/hydroksypropylometyloceluloza-e464 (05.06.2023)
19. https://www.multilac.pl/multilac-kapsulki/ (05.06.2023)
20. Syngai GG, Gopi R, Bharali R, et al. Probiotics: the versatile functional food ingredients. J Food Sci Technol 2016; 53: 921–933