Najbardziej pożądany olej na świecie, który znajduje zastosowanie zarówno w kuchni, kosmetyce i medycynie…? Olej arganowy, bo o nim mowa, pochodzi z drzewa arganowego, które jest endemitem występującym wyłącznie w południowo- zachodnim Maroku. Ponieważ lasy arganowe są zagrożone, gatunek ten został wpisany na listę UNESCO w 1998 roku.
Charakterystyka i otrzymywanie
Olej arganowy, zwany ardjan, to inaczej też marokańskie złoto czy migdał Berberów. Charakteryzuje się pomarańczową barwą i delikatnym, orzechowym zapachem. Tradycyjna metoda wytwarzania oleju arganowego jest niezwykle czasochłonnym procesem. Uzyskanie 1 litra oleju trwa około 10 godzin. Do wytworzenia takiej ilości konieczne jest ok. 2 kg jąder nasiennych, które otrzymywane są z 50kg dojrzałych owoców. W celu zwiększenia produkcji cieszącego się coraz większą popularnością płynnego złota, a także uzyskania niższych cen produktu, wprowadzono metodę tłoczenia mechanicznego na zimno, a także metodę ekstrakcyjną przy użyciu lipofilnych rozpuszczalników.
W skład ardjan wchodzą głównie mono, di-, i triglicerydy, głównie nienasycone kwasy tłuszczowe. 80% tych kwasów stanowi kwas oleinowy i linolowy ze śladowym udziałem kwasu linolenowego, a także wolne kwasy tłuszczowe.
Zastosowanie
Pielęgnacja skóry, włosów i paznokci
Olej arganowy stosowany w kosmetyce pielęgnuje, odżywia i regeneruje skórę. Ponadto chroni przed przedwczesnym pojawieniem się zmarszczek i przed niekorzystnymi warunkami zewnętrznymi. Dodatkowo, wzmacnia włosy, paznokcie oraz przeciwdziała podrażnieniom skóry związanym m.in. z opalaniem. Olej arganowy stymuluje także proces oddychania wewnątrzkomórkowego, neutralizuje wolne rodniki, chroni tkankę łączną i odbudowuje płaszcz hydrolipidowy skóry. Ponieważ jest to składnik, który niezwykle szybko się wchłania, wykorzystywany jest również jako olejek do masażu.
Działanie prozdrowotne
Marokańskie złoto od wieków wykorzystywane jest przez mieszkańców południowo- zachodniego Maroka w różnych dolegliwościach. Stosowane w schorzeniach skórnych i metabolicznych, w trądziku młodzieńczym, egzemie czy pęknięciach skóry, w celu przyspieszenia gojenia ran. Ponadto olej arganowy wykorzystywany jest w reumatyzmie. Według badań naukowych obniża ryzyko chorób układu sercowo- naczyniowego oraz chorób nowotworowych. Migdał Berberów wykorzystywany jest również jako środek przeciwbólowy i przeciwzapalny. Wzmacnia organizm, usprawnia produkcję plemników, może także przeciwdziałać poronieniom. Badania naukowe, mające na celu potwierdzenie biologicznej aktywności oleju arganowego i różnych ekstraktów, rozpoczęły się pod koniec lat 90-tych. Wykazały korzystny wpływ marokańskiego złota w miażdżycy, nadciśnieniu, nowotworach prostaty oraz w stanach zapalnych ze względu na aktywność antyoksydacyjną, antyproliferacyjną i cytotoksyczną. Wykazano też aktywność przeciwmalaryczną. Jak potwierdzają badania naukowe, marokańskie złoto wpływa także korzystnie na zespolenia jelita grubego. Ponadto zapobiega powikłaniom związanym z zespołem metabolicznym.
Przyrządzanie potraw
Olej arganowy wykorzystywany jest także w kuchni, do przygotowania różnych dań. Z jego dodatkiem powstają m.in. pyszne sosy czy marynaty, które zyskują tym samym nieco orientalnej nuty. Migdał Berberów wykorzystywany jest również do dań mięsnych, rybnych czy jako dodatek do sałatek. Należy olej dodawać do potraw bezpośrednio przed ich spożyciem, aby nie stracił swoich właściwości. Nie jest więc wskazane smażenie na oleju arganowym, gdyż tym samym pozbawiamy go cennych wartości odżywczych.
Ze względu na tak szerokie spektrum działania i korzystne właściwości oleju arganowego, warto zaopatrzyć się w ten produkt, aby zaspokoić nie tylko nasze podniebienie, ale też duszę i ciało.
Bibliografia:
- http://www.czytelniamedyczna.pl/3547,znaczenie-spozywcze-lecznicze-i-kosmetyczne-oleju-arganowego.html
- https://www.laroche-posay.pl/artykul/zastosowanie-i-wlasciwosci-olejku-arganowego/a33019.aspx
- „Antiproliferative effect of polyphenols and sterols of virgin argan oil on human prostate cancer cell lines” H. Bennani i Inn. ; Cancer Detect Prev., 2007
- „Tocopherols and saponins derived from Argania spinosa exert, an antiproliferative effect on human prostate cancer” A. Drissi i Inn. Cancer Invest., 2006
- „Ocena wartości odżywczej i aktywności biologicznej wybranych olejów roślinnych dostępnych na rynku polskim w kontekście profilaktyki chorób dieto zależnych” M. Dzięcioł, J. Przysławski, Bromat. Chem. Toksykol. – xlvi, 2013
- „Argan Oil as an Effective Nutri-Therapeutic Agent in Metabolic Syndrome: A Preclinical Study.” EI. Midaoui i Inn., Int J Mol Sci., 2017
- „Rectal application of argan oil improves healing of colorectal anastomosis in rats.” AM. Barlas i Inn., Acta Cir Bras 2018
- The effect of dietary and/or cosmetic argan oil on postmenopausal skin elasticity.” KQ. Boucetta i Inn., Clin Interv Aging 2015
- „Beneficial effects of argan oil on blood pressure, insulin resistance, and oxidative stress in rat.” EI. Midaoui i Inn, Nutrition 2016
