O wartości odżywczej oleju, czyli o tym, jak cenny jest dla zdrowia człowieka, świadczy zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych. Takie tłuszcze to nieocenione źródło energii dla tkanek i narządów i niezbędny nośnik witamin w nich rozpuszczalnych, ale to nie wszystko. Badania naukowe potwierdzają, że nienasycone kwasy tłuszczowe odgrywają bardzo ważną rolę w profilaktyce chorób cywilizacyjnych. Jak wiadomo, człowiek nie jest w stanie samodzielnie ich syntezować, dlatego istotne jest, by dostarczać je wraz ze zbilansowaną dietą.
Olej lniany — najzdrowszy tłuszcz roślinny?
Do oceny tego, czy olej roślinny może działać profilaktycznie w przypadku chorób cywilizacyjnych, takich jak miażdżyca, cukrzyca, choroby autoimmunologiczne, otyłość, czy inne choroby układu sercowo-naczyniowego, decyduje nie tylko ilościowa zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych, ale także proporcja kwasów omega-3 do omega-6.
Chociaż znanych jest sporo olejów roślinnych o wyższym od oleju lnianego poziomie jedno i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, to naukowcy jednoznacznie stwierdzają, że wśród powszechnie dostępnych nam olejów roślinnych najbliżej idealnych proporcji jest właśnie olej lniany.
Co znajdziemy w składzie oleju lnianego budwigowego?
Olej lniany ma najwyższy poziom kwasów omega 3 wśród wszystkich olejów stosowanych profilaktycznie. W opracowaniu zbiorowym pracowników naukowych Katedry Żywienia Człowieka Uniwersytetu Przyrodniczego i Katedry Technologii Rolnej i Przechowalnictwa we Wrocławiu, pod tytułem “Skład kwasów tłuszczowych olejów zalecanych w profilaktyce chorób cywilizacyjnych” możemy przeczytać:
“Najbogatszym źródłem wielonienasyconych kwasów tłuszczowych z grupy n-3 był olej lniany i z dzikiej róży (32,1 i 42,9%). Oleje te charakteryzowały się również najkorzystniejszym stosunkiem kwasów tłuszczowych z rodziny n-6 do n-3 (1).”
Nad wspomnianym olejem z dzikiej róży olej lniany także posiada sporą przewagę w zupełnie innym zakresie. Nie bez znaczenia pozostaje fakt, że uprawiany w Polsce len jest powszechnie obecnym surowcem, którego uprawa nie nastręcza dużych trudności. To czynniki, które wpływają na wysoką dostępność oleju i jego korzystną cenę. Olej lniany to zatem nie tylko najzdrowszy, ale i najłatwiej dostępny tłuszcz roślinny o idealnej proporcji kwasów omega.
Specjalnie dla czytelników dietetycy.org.pl z kodem „DIETETYCY10” – 10% rabatu do zamówienia na stronie olini.pl
Olej lniany właściwości
Jak już wspomnieliśmy, olej lniany jest nieocenionym źródłem kwasów omega-3. Głównym przedstawicielem rodziny omega-3 jest kwas alfa-linolenowy (ALA), którego obecność w oleju lnianym także potwierdzają badania naukowe. W Publikacji zbiorowego autorstwa, pod tytułem “Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie”, której współtwórcą jest m.in. prof. Mirosław Jarosz, były Dyrektor Instytutu Żywności i Żywienia w Warszawie, możemy przeczytać:
“Kwas alfa-linolenowy (C18:3 n-3, ALA), prekursor rodziny n-3 (omega-3) występuje w zielonych częściach roślin jadalnych, w orzechach włoskich i niektórych olejach roślinnych, przede wszystkim w oleju lnianym i rzepakowym.”
Kwas ALA działa kardioprotekcyjnie i przeciwzapalne (3). Jest włączany przez dietetyków w celu zapobiegania chorobom serca, układu wieńcowego i łagodzenia objawów chorób autoimmunologicznych. Coraz częściej pojawiają się sugestie, że obecny w oleju lnianym kwas ALA będzie nieocenioną pomocą także w innych problemach. Obiecujące są wyniki testów klinicznych z udziałem dzieci z ADHD oraz osób cierpiących z powodu urazów kręgosłupa (4).
Picie oleju lnianego na obniżenie poziomu cholesterolu
Pozytywny wpływ nienasyconych kwasów tłuszczowych na organizm człowieka jest szeroki i wielokierunkowy. Odpowiedni poziom omega-3 działa korzystnie na prawie każdy z układów.
Z pomocą kwasu omega-3 zawierającego kwasy ALA możliwe jest redukowanie stężenia cholesterolu i trójglicerydów we krwi. Warunkiem koniecznym jest nie tylko włączenie do diety samego omega-3, ale też zachowanie równowagi z poziomem omega-6.
Jak dowodzą przywołane już wcześniej badania, olej lniany jest pod tym kątem naturalnie zbilansowany. Picie oleju lnianego może wpłynąć na obniżenie poziomu cholesterolu.
Jak w przypadku każdej diety, opartej o naturalne rozwiązania, konieczne są czas i regularność. Olej lniany zawiera aż 54,956% kwasu ALA wpływającego na utrzymanie prawidłowego poziomu cholesterolu we krwi.
Korzystne działanie występuje w przypadku spożywania 2 g ALA dziennie. Kwas linolowy LA stanowi 15,559% kwasów w oleju lnianym i także wykazuje korzystne działanie na obniżenie poziomu cholesterolu — w przypadku spożywania 10 g LA dziennie. Efektów można spodziewać się po kilku miesiącach stosowania oleju lnianego.
Olej lniany budwigowy – czyli jaki?
Wszystkie powyższe badania naukowe potwierdzają ogromną wartość, jaką do diety wnosi olej lniany. Trzeba jednak zaznaczyć, że przedstawione zalety dotyczą wyłącznie jednego typu tego oleju — wysokiej jakości zimnotłoczonego, nierafinowanego i nieoczyszczanego, który bywa często nazywany olejem budwigowym.
Jego nazwa nawiązuje do nazwiska dr. nauk fizycznych, zajmującej się biochemią tłuszczów w Instytucie Bundesanstalt für Fettforschung w Münster. W swoich pracach naukowych i kampaniach aktywistycznych podkreślała, że niedobory omega-3 zwiększają ryzyko powstania nowotworów.
Olej budwigowy jest produktem naturalnym, bogatym i pozbawionym konserwantów, jak ten pochodzący z rodzinnej olejarni Olini. Jego data ważności jest bardzo krótka. Tłoczy się go na zamówienie, dzięki czemu olej nie jest magazynowany, ani przetrzymywany w magazynie, sklepie czy aptece. Trafia bezpośrednio do rąk odbiorcy — w ciągu 3 do 5 dni od daty wytłoczenia. Na etykiecie oleju lnianego Olini znajduje się także informacja o tym, by olej przetrzymywać w lodówce. Olej budwigowy jest bardzo wrażliwy na temperaturę i światło słoneczne. Aby spełniał swoje działanie dietetyczne, wymaga specjalnego traktowania.
Na czym polega Dieta dr Budwig?
Dieta dr Budwig jest dietą olejowo-białkową (5). Skomponowano ją tak ze szczególną troską o dostarczanie organizmowi odpowiedniej ilości kwasów omega-3 za pomocą oleju lnianego.
Swoje wskazówki dietetyczne dr Budwig kierowała przede wszystkim do osób mierzących się z nowotworem lub obciążonych genetycznie prawdopodobieństwem zachorowania na raka. Inne wskazywane przez dr Budwig grupy osób, które z diety bogatej w olej lniany mogą czerpać korzyści to pacjenci z dolegliwościami skórnymi, nadciśnieniem, chorobami serca, wrzodami żołądka, stwardnieniem rozsianym, insulinoopornością, cukrzycą i stłuszczeniem wątroby.
Dr Budwig zaleca codzienne spożywanie oleju lnianego w połączeniu z chudym twarogiem, w celu lepszego przyswajania omega-3. W tej diecie ważną funkcję pełnią surowe i gotowane warzywa oraz owoce (pochodzące z upraw ekologicznych, także w postaci soków), orzechy i siemię lniane, płatki owsiane i kasze bezglutenowe oraz odtłuszczone produkty mleczne.
Jakich produktów, zdaniem dr Budwig, należy unikać? Lista jest długa i nie chodzi jedynie o produkty wysoko przetworzone. Wśród produktów do eliminacji z diety znajdują się przede wszystkim tłuszcze zwierzęce, nasycone oleje roślinne (margaryna), cukier, mięso, wszystkie produkty z białej mąki, alkohol i nikotyna.
Olej lniany dr Budwig gdzie kupić?
Ze względu na krótki okres przydatności do spożycia, warto zawsze sprawdzać datę wytłoczenia i przydatności do spożycia oraz kupować olej lniany prosto z olejarni.
Olej lniany Olini tłoczony jest na zamówienie i od razu wysyłany. Trafia do rąk odbiorcy w ciągu kilku dni od momentu wytłoczenia go z ziaren polskiego lnu. Dla ochrony przed światłem i temperaturą pakowany jest w ciemne szkło i wysyłany w specjalnych termosach z zaleceniem przechowywania w ochronnej temperaturze 5-10 stopni Celsjusza. To olej niefiltrowany, nieoczyszczony i nierafinowany, który spełnia wszystkie wymagania diety stworzonej przez niemiecką biochemiczkę.
Bibliografia:
- Skład kwasów tłuszczowych olejów zalecanych w profilaktyce chorób cywilizacyjnych, Karolina Łoźna, Agnieszka Kita, Marzena Styczyńska , Jadwiga Biernat
- Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie, red. Mirosław Jarosz, Ewa Rychlik, Katarzyna Stoś, Jadwiga Charzewska
- Ocena wartości odżywczej olejów roślinnych o dużej zawartości kwasów linolenowych na podstawie składu kwasów tłuszczowych, tokoferoli i steroli, Mińkowski K, Grześkiewicz S, Jarczewska M.
- American Journal of Clinical Nutrition, 1996; 64: 297–304
- Flax Oil as a True Aid against Arthritis, Heart Infarction and Cancer, Johanna Budwig
- Wielonienasycone kwasy tłuszczowe czynnikiem poprawy stanu zdrowia człowieka, Konrad Achremowicz, Katarzyna Szary-Sworst
- Czy nie-HDL cholesterol lepiej niż cholesterol frakcji LDL odzwierciedla ryzyko sercowo-naczyniowe?, Grażyna Sygitowicz, Krzysztof J. Filipiak, Dariusz Sitkiewicz
- Kwasy tłuszczowe izomerii trans w diecie człowieka, Grażyna Cichosz, Hanna Czeczot
- Cukier a ryzyko otyłości, cukrzycy i chorób, sercowo‐naczyniowych, Longina Kłosiewicz-Latoszek, Barbara Cybulska
- Skład kwasów tłuszczowych olejów zalecanych w profilaktyce chorób cywilizacyjnych, Karolina Łoźna, Agnieszka Kita, Marzena Styczyńska, Jadwiga Biernat
- Wytyczne ESC/EAS dotyczące postępowania w dyslipidemiach: jak dzięki leczeniu zaburzeń lipidowych obniżyć ryzyko sercowo‐naczyniowe, Grupa Robocza do spraw leczenia dyslipidemii Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego (ESC) oraz Europejskiego Towarzystwa Badań nad Miażdżycą (EAS)
