Znanych jest obecnie kilka polimorfizmów genu FTO, wiązanych z wyższym ryzykiem otyłości i trudniejszym odchudzaniem. Niemniej jednak badania dowodzą, że odpowiednia dieta u osób o genotypie podwyższonego ryzyka może być równie skuteczna, co u osób bez polimorfizmu.
W badaniu Antonio i wsp., opublikowanym w Journal of the International Society of Sports Nutrition, uczeni podsumowali aktualne doniesienia na temat wpływu diety hipokalorycznej u wytrenowanych osób, posiadających polimorfizm rs1421085, rs17817449 i rs9939609.
Przebieg badania
Łącznie przebadano 47 osób, z których 32 były nosicielami allelu podwyższonego ryzyka otyłości, a 15 miało normalne ryzyko nadmiernej masy ciała. Ochotnicy stawili się w laboratorium dwukrotnie – przed rozpoczęciem badania i po 4 tygodniach jego trwania. Pobrano od nich próbki śliny, celem ustalenia genotypu i zbadania poziomu amylazy i kortyzolu. Dokonano również pomiaru masy i składu ciała metodą DXA. Aby uniknąć zakłamań wyników, wszystkie pomiary wykonywano między godziną 11:30 a 14 (rano jest najwyższy). Uczestnicy prowadzili również dokładny dziennik żywieniowy, poinstruowano ich, aby nie zwiększali nadmiernie objętości treningowych. Redukcja energetyczna wyniosła 400 kcal i osiągnięto ją zmniejszając podaż węglowodanów i tłuszczów.
Wyniki
Zarówno u osób z większym ryzykiem otyłości jak i u tych go nieposiadających, odnotowano znaczący ubytek masy ciała i masy tkanki tłuszczowej, wynoszący ok. 1 kg. Warto jednak nadmienić, że osoby posiadające allel zwiększonego ryzyka otyłości miały wyższą, początkową masę ciała (ok. 74 kg vs 69 kg). Z tego też względu odnotowano u nich wyższy, procentowy ubytek tkanki tłuszczowej. Pozostałe parametry nie różniły się pomiędzy grupami.
Wnioski
Restrykcja kaloryczna (w połączeniu z treningiem) istotnie doprowadziła do ubytku masy ciała zarówno u osób posiadających allele większego ryzyka otyłości jak i bez nich. Czynnikiem, który może zaburzać wiarygodność jest czas trwania badania, wynoszący jedynie 4 tygodnie oraz niewielka liczba badanych i, co ważne, wytrenowanych. Uczeni w końcowej części pracy przytaczają również inne publikacje, w których obniżenie kaloryczności diety również wpływało na obniżenie masy ciała u osób z polimorfizmem zwiększającym ryzyko otyłości. Dalsze badania powinny dążyć w kierunku ustalenia wpływu diety wysokobiałkowej na efekty odchudzania u tych pacjentów.
Czy oznacza to, że “złe geny” nie będą dłużej usprawiedliwieniem? Czas pokaże.
Źródło:
Antonio, J., Knafo, S., Kenyon, M., Ali, A., Carson, C., Ellerbroek, A., … & Tartar, J. L. (2019). Assessment of the FTO gene polymorphisms (rs1421085, rs17817449 and rs9939609) in exercise-trained men and women: the effects of a 4-week hypocaloric diet. Journal of the International Society of Sports Nutrition, 16(1), 1-9. https://jissn.biomedcentral.com/articles/10.1186/s12970-019-0307-6
Licencjonowany dietetyk, ukończył kierunek na Gdańskim Uniwersytecie Medycznym, obecnie kontynuuje naukę na studiach magisterskich. Trener personalny, copywriter. Zainteresowania: dietetyka sportowa, choroby rzadkie i nowotworowe.