Spożywanie słodzonych napojów a ryzyko przedwczesnej śmierci.

Avatar photo
napoje

Długotrwałe spożywanie napojów słodzonych zwiększa ryzyko przedwczesnej śmierci – w szczególności z powodu chorób układu krążenia, a w mniejszym stopniu z powodu nowotworów. Ryzyko jest większe u kobiet niż u mężczyzn – takie wnioski płyną z długoterminowych badań na Amerykanach prowadzonych przez naukowców z Harvard T.H. Chan School of Public Health,

Badanie pokazało również, że zastąpienie wypitego jednego dziennie napoju z cukrem napojem sztucznie słodzonym zmniejsza ryzyko przedwczesnej śmierci. To nie oznacza bynajmniej, że picie napojów sztucznie słodzonych jest w pełni bezpieczne. To samo badanie wykazało, że wypijanie czterech lub więcej sztucznie słodzonych napojów wiąże się ze zwiększonym ryzykiem śmiertelności u kobiet.

„Nasze wyniki potwierdzają znaczenie ograniczenia spożycia napojów słodzonych i zastąpienia ich innymi napojami, najlepiej wodą w celu poprawy ogólnego stanu zdrowia i długowieczności” – powiedział Vasanti Malik, naukowiec z Wydziału Żywienia i główny autor badania.

cola woda
© Kim Reinick

Spożycie słodzonych napojów

Do najpopularniejszych słodzonych napojów w USA należą gazowane i niegazowane napoje bezalkoholowe, soki, napoje energetyczne i napoje dla sportowców. Co ciekawe, samo spożycie słodkich napojów w USA niemal przekracza zalecenia dietetyczne dotyczące spożywania nie więcej niż 10% kalorii dziennie z cukrów dodanych.

Najnowsze badania

Wcześniejsze doniesienia naukowe najczęściej wykazywały związek między spożyciem słodkich napojów ze zwiększonym ryzykiem cukrzycy typu 2, chorobami serca, udarem oraz nadwagą i otyłością. Do tej pory rzadko badano zależność tego typu napojów z przedwczesną śmiercią. W nowym badaniu naukowcy przeanalizowali dane od 80 647 kobiet z lat 1980-2014 i dane od 37 716 mężczyzn z lat 1986-2014. Uczestnicy odpowiadali na pytania zawartych w kwestionariuszach dotyczących ich stylu życia i stanu zdrowia raz na dwa lata.

Wzrost śmiertelności

Badacze zaobserwowali, że im większa ilość spożytych słodzonych napojów tym zwiększa się ryzyko wczesnej śmiertelności z różnych przyczyn.

W porównaniu z osobami pijącymi słodzone napoje rzadziej niż raz w miesiącu, u osób spożywających od 1 do 4 – 330 mililitrowych puszek napojów słodzonych miesięcznie zaobserwowano wzrost ryzyka przedwczesnej śmierci o 1%. U osób pijących od 2 do 6 takich puszek tygodniowo wzrost wyniósł 6%. Osoby spożywające do 2 dziennie słodzonych cukrem napojów miały ryzyko większe o 14%. Natomiast przy 2 lub więcej spożywanych napojów dziennie wykazano wzrost na poziomie aż 21%. Warto nadmienić, że zwiększone ryzyko przedwczesnej śmierci było bardziej znaczące wśród kobiet niż u mężczyzn.

Najczęstszy powód śmierci wynikający ze spożycia słodzonych napojów wiązał się z chorobami układu krążenia. W porównaniu z osobami rzadko pijącymi tego typu napoje, u osób spożywających 2 lub więcej porcji (330 ml) dziennie wykazano zwiększone ryzyko śmierci z powodu chorób krążenia o 31%. Każda kolejna porcja słodzonego napoju dziennie to dodatkowy wzrost o 10% z powód chorób układu krwionośnego. Badanie pokazało, że istnieje tylko niewielkie powiązanie pomiędzy spożywaniem napojów słodzonych i wczesnej śmierci z powodu raka.

Ryzyko przedwczesnego zgonu

puszka cukier
© ocusfocus/123RF

Naukowcy przyjrzeli się także związkowi między piciem sztucznie słodzonych napojów, a ryzykiem przedwczesnej śmierci. Odkryli, że zastąpienie napojów słodzonych cukrem napojami sztucznie słodzonymi wiązało się z umiarkowanie niższym ryzykiem przedwczesnej śmierci; Jednak w przypadku spożywania co najmniej 4 porcji sztucznie słodzonych napojów zanotowano nieznaczny wzrost zarówno ogólnej umieralności jak i tej związanej z chorobami krążenia wśród kobiet.

Odkrycia te są zgodne z powszechnie znanymi niekorzystnymi skutkami wysokiego spożycia cukru na metaboliczne czynniki ryzyka oraz mocnymi dowodami, że picie napojów słodzonych cukrem zwiększa ryzyko cukrzycy typu 2, które samo w sobie jest głównym czynnikiem ryzyka przedwczesnej śmierci. Ważne jest też wsparcie polityki ograniczania marketingu napojów słodzonych szczególnie dla dzieci i młodzieży” –powiedział Walter Willett, profesor epidemiologii i żywienia.
Inni autorzy badania Harvarda Chan to Yanping Li, Eva Schernhammer i Frank Hu.

Badanie zostało opublikowane 18 marca 2019 r. W czasopiśmie Circulation.

Inne badania – wpływ na układ nerwowy i sercowo-naczyniowy

Wynik badań z 2017 opublikowanych na łamach „Alzheimer’s & Dementia” pokazały, że popularne słodkie napoje mogą mieć nie tylko negatywny wpływ na nasz metabolizm, ale i na inteligencję!

W ramach projektu Framingham Heart Study (FHS) badacze przez 10 lat analizowali wpływ spożywania słodkich napojów oraz ich dietetycznych odpowiedników na ludzki organizm. Okazało się że wszystkie te napoje mogąmieć szkodliwy wpływ na nasz mózg, uszkadzają pamięć oraz aż trzykrotnie zwiększają ryzyko udaru i demencji.

„Udało się nam udowodnić istnienie związku pomiędzy nadmiernym spożyciem napojów słodzonych, a zmniejszeniem objętości mózgu (atrofią). Odkryliśmy ponadto, że osoby pijące codziennie dietetyczne napoje gazowane, mają niemal trzykrotnie większe ryzyko udaru i demencji” – tłumaczy dr Matthew Pase, neurolog z Boston University, kierownik badań.

Inne badanie z 2014 r. opublikowane w JAMA Internal Medicine wykazało, że u osób spożywających codziennie o 25% więcej kalorii z cukru dodanego następował ponad dwukrotny wzrost ryzyka śmierci z powodu chorób układu krążenia w porównaniu z osobami, które spożywały dziennie mniej niż 10% kalorii z cukru dodawanego.

Źródło:

  1. Malik, V. S., Li, Y., Pan, A., De Koning, L., Schernhammer, E., Willett, W. C., & Hu, F. B. (2019). Long-Term Consumption of Sugar-Sweetened and Artificially Sweetened Beverages and Risk of Mortality in US Adults. Circulation.
  2. Pase, M. P., Himali, J. J., Beiser, A. S., Aparicio, H. J., Satizabal, C. L., Vasan, R. S., … & Jacques, P. F. (2017). Sugar-and artificially sweetened beverages and the risks of incident stroke and dementia: a prospective cohort study. Stroke48(5), 1139-1146.
  3. Yang, Q., Zhang, Z., Gregg, E. W., Flanders, W. D., Merritt, R., & Hu, F. B. (2014). Added sugar intake and cardiovascular diseases mortality among US adults. JAMA internal medicine174(4), 516-524.