Świeże daktyle, zdrowa przekąska

My, konsumenci ze strefy klimatu umiarkowanego mamy najczęściej niewielkie rozeznanie w odmianach owoców tropikalnych. Owoce takie jak banany, mango, figi czy awokado, które są importowane, najczęściej należą do kilku popularnych odmian. Wybiera się te, najlepiej przystosowane do transportu i dojrzewania w kraju docelowym.

Niektóre z egzotycznych owoców takie jak daktyle, europejskiemu konsumentowi najlepiej znane są w postaci suszonej. Rzadkością jest by sprowadzany był owoc świeży. Od niedawna na polskim rynku można spotkać właśnie tę nietypową (świeżą) postać daktyli sprowadzaną przez firmę OrganicHouse. Warto podkreślić, że OrganicHouse jest wyłącznym przedstawicielem na Polskę największej na świecie spółdzielni plantatorów daktyli Medjool bio w Izraelu – Hadiklaim. OrganicHouse to także wyłączny dystrybutor świeżych daktyli Medjool bio na Polskę (pełną ofertę znajdziecie na zdrowedaktyle.pl).

Zdrowa moda na daktyle

Daktyle zyskują na popularności wśród rodzimych konsumentów głównie za sprawą trendu na zdrowe odżywianie. Owoce te są świetną alternatywą dla słodyczy jak i cukru – wykorzystywane jako pasty, syropy czy bakalie ale także w formie alternatywy dla nutelli lub w zdrowszej wersji batonów.

Ile wiesz na temat daktyli?

Niewielu konsumentów wie o tych owocach więcej niż jakiego są koloru, kształtu i jak smakują. Jak podają niektóre źródła istnieje blisko 400 odmian tych owoców, zaś do Europy importowanych jest 15 z nich. Każda z nich nieco różni się kształtem, wielkością, mięsistością, terminem zbiorów czy kolorem.

Daktyle są znane ludzkości od tysiącleci a obecnie uprawiane na największą skalę przez kraje Bliskiego wschodu, Północnej Afryki oraz niektóre stany Ameryki Północnej.

Królewskie Medjool

Jedna z odmian, która wyraźnie wyróżnia się na tle pozostałych to daktyle Medjool. Odmiana ta jest tak niezwykła, że została uznana za króla daktyli i rzeczywiście musi być w niej coś królewskiego, gdyż przez pewien czas była zarezerwowana dla sułtana Maroka i jego rodziny.

To właśnie w Maroku wyhodowano tę odmianę po raz pierwszy, zaś obecnie uprawiana jest głównie w Izraelu, który produkuje i eksportuje ponad 85-95% światowego Medjoola.

Co charakteryzuje tę odmianę? Przede wszystkim rozmiar – owoce są wyraźnie większe w porównaniu do pozostałych odmian, a spotkać je można w aż pięciu klasach wielkości. Największe z daktyli Medjool osiągają prawie 8 cm długości i około 3 cm szerokości, co jest rzadkością wśród tych owoców.  Skórka jest lekko pomarszczona, zaś miąższ miękki, mięsisty i zwarty  o pomarańczowo-żółtawym odcieniu. Smak można opisać jako delikatnie karmelowy i bardzo przyjemny.

Jak zdobyć świeże daktyle?

Konsumenci, chcący zakupić daktyle zwykle kierują się na dział z bakaliami i poszukują suszonego produktu. Daktyle Medjool zaś są produktem świeżym i eksponowane są na dziale owoc/warzywa nawet w sieciach dyskontowych!

Daktyle tej odmiany zbierane są raz do roku. Sezon na nie rozpoczyna się pod koniec września i trwa do końca listopada. Owoce po zerwaniu z palmy są sortowane, oczyszczane i pakowane by następnie trafić na lokalny rynek w niezmienionej formie. Daktyle przeznaczone na eksport, po zbiorze i sortowaniu są natychmiast schładzane do -18 C.

Tak przygotowane rozsyłane są do krajów docelowych. W stanie zamrożenia mogą być przechowywane wiele tygodni bez utraty swoich prozdrowotnych właściwości. Nie tracą ich także po rozmrożeniu. Co najważniejsze, po rozmrożeniu, zachowują wszystkie walory sensoryczne świeżego owocu.

Czy daktyle są korzystne dla zdrowia?

Owoce te, wyjątkowo smaczne, jednak czy rzeczywiście są korzystne dla zdrowia? Zgodnie z danymi USDA, daktyle Medjool są doskonałym źródłem błonnika, składników mineralnych takich jak potas, magnez, miedź, wapń i mangan a także witamin z grupy B oraz witaminy A. Osoby regularnie spożywające tę odmianę daktyli deklarują poprawę procesów trawienia, lepszą przemianę materii, szybsze procesy gojenia, lepszy stan odżywienia, a także poprawę wzroku z uwagi na obecność beta-karotenu i luteiny w tych owocach. Wysoka zawartość potasu usprawnia krążenie krwi, korzystnie wpływa na  profil lipidowy a zawartość wapnia sprzyja procesom mineralizacji kośćca oraz wzrostu.  By mieć pewność co do najwyższej jakości i walorów prozdrowotnych daktyli Medjool warto wybierać te z upraw ekologicznych.

Bogactwo błonnika dla zdrowia układu pokarmowego

Jedną z najważniejszych cech prozdrowotnych daktyli odmiany Medjool jest ich wysoka zawartość błonnika pokarmowego. Badacze z Cornell University w Genewie określili że już jedna porcja tych daktyli dostarcza ponad 6 g włókna pokarmowego, co stanowi blisko 25% dziennej rekomendacji na błonnik.

Błonnik usprawnia perystaltykę jelit, zapobiegając zaparciom, bólom brzucha a także działa prebiotycznie ułatwiając symbiotycznym mikroorganizmom prawidłową kolonizację jelit. Błonnik ma także duże znaczenie w obniżaniu poziomu LDL cholesterolu w surowicy, przez co wykazuje działanie ochronne na układ krążenia. Jak donoszą badania opublikowane w Journal of Agricultural and Food Chemistry daktyle wykazują działanie przeciwmiażdżycowe, co może być istotną wiadomością dla osób z grupy ryzyka zachorowania na chroby ukłądu krążenia.

Kwas pantotenowy i foliany

Zawarty w daktylach kwas pantotenowy i foliany uczestniczą w ponad 300 różnych procesach metabolicznych. Miedź zaś wspomaga wchłanianie żelaza, a także przemiany energetyczne w organizmie.  Badacze z University of Alabama w Birmingham wykazali związek spożywania daktyli jako czynnika immunostymulacyjnego.

Co prawda udział białek w daktylach Medjool nie jest znaczny, to w połączeniu ze składnikami mineralnymi jak wapń, potas i magnez mogą korzystnie wpływać na procesy wzrostu u dzieci oraz procesów rekonwalescencji i gojenia się ran u osób chorych.

Czy daktyle Medjool są kaloryczne?

Daktyle tej odmiany, jak i pozostałych odmian daktyli wykazują wysoką gęstość odżywczą a to za sprawą niskiej zawartości wody w tych owocach. Przeciętny daktyl szacowany jest na około 66 kcal, zaś zalecana dzienna porcja to 100 g owoców, czyli 4 sztuki, co odpowiada mniej więcej 280 kcal.

Kaloryczność jednej dziennej porcji daktyli pokrywa blisko 1/8 całkowitego dziennego zapotrzebowania na energię. Należy jednak pamiętać, że poza węglowodanami to także aż 6 g błonnika pokarmowego oraz składniki mineralne jak potas, wapń, miedź i żelazo. A sprawia, że daktyle stają się zdecydowanie lepszym i prozdrowotnym wyborem słodkiej przekąski w porównaniu do batonika czy praliny. Należy mieć na uwadze, że daktyle, tak jak wszystkie słodkie owoce, powinny być spożywane z umiarem, ze względu na stosunkowo wysoką kaloryczność i ryzyko rozwoju nadwagi.

Daktyle w tradycji

Daktyle, jako jeden z najstarszych uprawianych przez człowieka owoców odcisnęły swoje wyraźne piętno w wielu kulturach. Niewiele osób wie, że owoce te zostały wymienione aż 50 razy w Biblii i 20 razy w Koranie. Znawcy Starego Testamentu w wersie z Księgi Wyjścia „…kraina mlekiem i miodem płynąca…” dopatrują się właśnie daktyli jako rzeczonego miodu, niżeli miodu pszczelego. W Islamie zaś, daktyle podawane z  jogurtem lub mlekiem są tradycyjnym daniem na rozpoczęcie biesiadowania tuż po zachodzie słońca w czasie Ramadanu.  

Smacznego!

Mimo, że daktyle są dość rzadko wykorzystywane w polskiej kuchni, warto o nich pamiętać przygotowując sałatki, koktajle czy szukając zdrowszego zamiennika słodkości.

Poszukując dobrego surowca, rozejrzyjmy się w dziale owoców i warzyw za świeżymi daktylami Medjool a jeśli nasz pobliski sklep nie oferuje tych smacznych owoców, warto skorzystać z internetowego sklepu zdrowedaktyle.pl i zaopatrzyć się w najwyższej jakości daktyle z upraw ekologicznych. Smacznego!

Źródła:

1. https://ndb.nal.usda.gov/ndb/foods/show/09421
2. Mohamed Ali Al-Farsi* & Chang Yong Lee (2008) Nutritional and Functional Properties of Dates: A Review, Critical Reviews in Food Science and Nutrition, 48:10, 877-887
3. Ernest Small (2009). Top 100 Food Plants. p. 231.
4. Baliga, M. S., Baliga, B. R. V., Kandathil, S. M., Bhat, H. P., & Vayalil, P. K. (2011). A review of the chemistry and pharmacology of the date fruits (Phoenix dactylifera L.). Food research international, 44(7), 1812-1822
5. Vayalil, P. K. (2012). Date fruits (Phoenix dactylifera Linn): an emerging medicinal food. Critical reviews in food science and nutrition, 52(3), 249-271.
6. Rock, W., Rosenblat, M., Borochov-Neori, H., Volkova, N., Judeinstein, S., Elias, M., & Aviram, M. (2009). Effects of date (Phoenix dactylifera L., Medjool or Hallawi Variety) consumption by healthy subjects on serum glucose and lipid levels and on serum oxidative status: a pilot study. Journal of agricultural and food chemistry, 57(17), 8010-8017.
7. Amadou, I. (2016). Date fruits: Nutritional composition of dates (Balanites aegyptiaca Delile and Phoenix dactylifera L.). In Nutritional Composition of Fruit Cultivars (pp. 215-233). Academic Press.
8. https://www.ou.org/torah/machshava/tzarich-iyun/tzarich_iyun_milk_and_honey/