Na temat korzyści zdrowotnych z posiadania ustabilizowanego poziomu witaminy D w organizmie pisaliśmy wielokrotnie. Tym razem chcielibyśmy przyjrzeć się jak witamina D może nam pomóc w walce z otyłością.
Kilka lat temu dr Shamalar Sibley (USA) zbadał , jaka występuje zależność pomiędzy poziomem witaminy D a otyłością. Jego wyniki wykazały, iż prawidłowy poziom tej witaminy już we wczesnych etapach odchudzania pozwalał na zrzucenie większej ilości kilogramów w stosunku do osób, które miały jej deficyt i to nawet wtedy, gdy obie grupy zmniejszały posiłki o identyczną ilość kalorii.
Zależność między otyłością a niedoborem witaminy D potwierdzili też kanadyjscy uczeni. Ustalili bowiem, że ludzie, w których diecie było więcej tej witaminy, mieli także znacznie mniej centymetrów w pasie.
🔎 Powyższe teorie potwierdziła meta-analiza z 2023 roku [2]. Naukowcy zauważyli, że osoby z poważną otyłością często mają niedobory witaminy D. W przeprowadzonej analizie 109 badań stwierdzono, że 59,44% pacjentów z poważną otyłością miało niedobór witaminy D, a średni poziom 25(OH)D wynosił 18,65 ng/ml.
Jak działa witamina D?
Przyjrzyjmy się jak działa witamina D
1. Przyspiesza spalanie tłuszczu
Witamina D przyspiesza spalanie tkanki tłuszczowej. Sądzi się ,że ma to związek ze zmniejszeniem wydzielania kortyzolu – hormonu stresu, który jest odpowiedzialny m.in za odkładanie się tkanki tłuszczowej w okolicach brzucha.
2. Zwiększy się jakość nasienia!
Panowie z deficytem witaminy D są mniej płodni, a ilość, żywotność i ruchliwość plemników niepokojąco mała. Tak więc witamina D wpływa na produkcję testosteronu. Jest to bardzo ważna informacja także dla sportowców, gdyż może pozwolić im osiągać lepsze wyniki sportowe.
3. Skonsumujesz mniej pokarmu, a będziesz syty!
W momencie gdy poziom witaminy D w organizmie jest właściwy, nasze ciało wydziela więcej leptyny – hormonu odpowiedzialnego na uczucie sytości. Doświadczenia australijskich badanych pokazało, iz ludzie, którzy zjedli na śniadanie produkty bogate w witaminę D oraz wapń, mieli w ciągu doby mniejszy apetyt niż zwykle.
4. Będziesz miał mniej tkanki tłuszczowej!
Gdy masz za niski poziom wit. D we krwi, zwiększa się ilość dwóch hormonów – parathormonu oraz kalcytriolu . To akurat nie jest najlepsza wiadomość, ponieważ zwiększona ilość tych hormonów sprawia, że organizm chętniej odkłada tłuszcz niż go spala. Badania norweskich uczonych wykazały, że podwyższony poziom PTH zwiększa ryzyko nadwagi aż o 40%.
5. Ograniczysz problemy powiązane z otyłością
🔎 Otyłość ciągnie za sobą wiele powiązanych problemów i chorób cywilizacyjnych. W systematycznym przeglądzie Séphory Aquino i wsp. [3], wskazano, że suplementacja witaminy D u pacjentów z zespołem metabolicznym może nieznacznie obniżać poziom trójglicerydów i obwód talii, jednakże dowody te mają niski poziom pewności. Z kolei umiarkowane dowody wskazują na potencjalny wpływ witaminy D na obniżenie poziomu glukozy na czczo, ciśnienie krwi i poziom HDL-c. W badaniu Hu i wsp. [5] wykazano zaś obniżenie poziomu trójglicerydów i cholesterolu całkowitego, podniesienie poziomu HDL-C u kobiet z nadwagą i otyłością (brak wpływu na poziom LDL).
Gdzie witamina D nie przynosi udowodnionych korzyści
Stan zapalny u osób z otyłością
🔍 Przegląd badań Gouveia i wsp. [4] wskazał, że suplementacja witaminą D nie wpływa znacząco na markery zapalne u osób z nadwagą i otyłością. Badania wykazały, że pomimo wzrostu poziomu witaminy D w surowicy, nie zaobserwowano istotnych zmian w stężeniach białka C-reaktywnego, interleukiny-6 i czynnika martwicy nowotworów.
Normy i źródła witaminy D
Jak sprawdzić czy masz odpowiedni poziom witaminy D? Najlepszym sposobem jest test 25(OD)D surowicy krwi. Norma to 30-80 ng/ml. Testy kosztują około 70 zł.
Skąd wziąć tyle witaminy? Najłatwiej wyjść na słońce.
Także wszelkie filtry w czasie opalania nie są wskazane w tym kontekście. Oczywiście mowa jest tutaj o zdrowym opalaniu a nie doprowadzaniu do poparzeń.
Witaminę D możemy także dostarczać z pożywieniem – poprzez tłuste ryby czy nabiał. Znacznie prościej jest jednak witaminę suplementować.
Z przewodu pokarmowego wchłania się 50-80% dostarczonej z pożywieniem ilości witaminy, w zależności od obecności m.in. kwasów tłuszczowych czy perystaltyki jelit.
Nadmiar witaminy D?
Mimo, że witamina D nazywana jest także „witaminą życia“, również w zbyt dużej ilości może być toksyczna. Gdy zauważymy jedno lub więcej następujących objawów, które występują przez dłuższy okres czasu, powinniśmy zastanowić się czy nie wpływa na to suplementowanie tą witaminą.
Objawy nadmiernego spożycia witaminy D:
- osłabienie
- zmęczenie
- bóle głowy, brzucha
- wymioty, biegunka
Zbyt duża podaż witaminy D może także powodować zwapnienie niektórych tkanek miękkich, tj. płuc, serca czy nerek.
Co istotne, nie stwierdzono występowania wyżej wymienionych objawów w wyniku długotrwałego przebywania na słońcu.
Bibliografia:
- https://www.eurekalert.org/news-releases/815728
- Haghighat N, Sohrabi Z, Bagheri R, Akbarzadeh M, Esmaeilnezhad Z, Ashtary-Larky D, Barati-Boldaji R, Zare M, Amini M, Hosseini SV, Wong A, Foroutan H. A systematic review and meta-analysis of vitamin D status of patients with severe obesity in various regions worldwide. Obes Facts. 2023 Aug 28. doi: 10.1159/000533828. Epub ahead of print. PMID: 37640022.
- Aquino S, Cunha A, Gomes Lima J, Sena-Evangelista K, Gouveia Oliveira A, Cobucci RN, Fc Pedrosa L. Effects of vitamin D supplementation on cardiometabolic parameters among patients with metabolic syndrome: A systematic review and GRADE evidence synthesis of randomized controlled trials. Heliyon. 2023 Oct 12;9(11):e20845. doi: 10.1016/j.heliyon.2023.e20845. PMID: 37885733; PMCID: PMC10598496.
- Gouveia HJCB, da Silva MM, Manhães de Castro R, da Silva LKTM, da Silva Calado CMS, da Silva Araújo ER, Cruz Silva MA, Toscano AE. Vitamin D supplementation does not alter inflammatory markers in overweight and obese individuals: A systematic review and meta-analysis of randomized controlled trials. Nutr Res. 2024 Aug;128:24-37. doi: 10.1016/j.nutres.2024.06.005. Epub 2024 Jun 17. PMID: 39002359.
- Hu L, Velu P, Prabahar K, Hernández-Wolters B, Kord-Varkaneh H, Xu Y. Effect of Vitamin D Supplementation on Lipid Profile in Overweight or Obese Women: A Meta-analysis and Systematic Review of Randomized Controlled Trials. Nutr Rev. 2025 Jan 28:nuae226. doi: 10.1093/nutrit/nuae226. Epub ahead of print. PMID: 39873663.
- Data pierwotnej publikacji: 14.12.2014
- Data ostatniej aktualizacji o wyniki badań: 2.02.2025
